Samorząd lekarski wygrał sądowy spór z UOKiK ws. homeopatii

Sąd uchylił karę 50 tys. zł, którą Urząd nałożył na samorząd za naruszenie w tym przypadku zasady konkurencji. Wyrok jest nieprawomocny; UOKiK może się od niego odwołać. Przyczyną tego precedensowego procesu było stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej z 2008 r.

_ Rada negatywnie ocenia zjawisko stosowania homeopatii i pokrewnych nienaukowych metod przez niektórych lekarzy i lekarzy dentystów, a także organizowanie szkoleń w tych dziedzinach przez instytucje i organizacje mające sprawować pieczę nad prawidłowym wykonywaniem zawodów medycznych _ - głosiło stanowisko. Powołano się w nim też na zapis kodeksu etyki lekarskiej mówiący o zakazie posługiwania się metodami uznanymi przez naukę za _ bezwartościowe lub niezweryfikowanymi naukowo _.

UOKiK uznał takie działania za praktykę naruszającą konkurencję i w 2011 r. nałożył na NIL karę w wysokości blisko 50 tys. zł. _ Zastrzeżenia Urzędu wzbudziło stanowisko Izby, zgodnie z którym lekarzom - za przepisywanie pacjentom produktów homeopatycznych dostępnych wyłącznie na receptę - groziło wszczęcie postępowania dyscyplinarnego _ - informował UOKiK.

W latach 2006-2013 odnotowano sześć postępowań dyscyplinarnych wobec lekarzy w związku ze stosowaniem homeopatii. Dotyczyły one m.in. stosowania preparatów niedopuszczonych do użytku w Polsce, opóźnienia leczenia poprzez stosowanie produktów homeopatycznych zamiast leków i posługiwania się przez medyka nieistniejącym tytułem _ lekarza homeopaty _.

W ocenie Urzędu, działania NIL mogły spowodować wycofywanie się lekarzy z przepisywania pacjentom produktów homeopatycznych na receptę - czyli takich, do których dostęp istnieje tylko za pośrednictwem lekarza, a tym samym wyeliminowanie tych środków z rynku. _ Warto podkreślić, że produkty te zostały dopuszczone do legalnej sprzedaży w Polsce, a jedynym organem, który może zakazać ich obrotu, jest Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych _ - uznał Urząd.

Prezes NRL Maciej Hamankiewicz oceniał wtedy, że UOKiK chce kneblować środowisku usta w sprawach dotyczących leczenia. Dlatego NIL odwołała się od nałożonej kary do sądu. _ Prezes UOKiK nie opowiedział się ani za, ani przeciw tej metodzie _ - podkreślali w sądzie prawnicy Urzędu.

_ Sąd w uzasadnieniu wyroku wielokrotnie zaznaczył, iż zaskarżona decyzja nie została wydana w interesie publicznym, a w interesie poszczególnych przedsiębiorców _ - poinformował PAP pełnomocnik NIL mec. Krzysztof Wąsowski. Podkreślił, że sąd uznał, iż to działanie NRL było działaniem w interesie ogółu, ujętym jako prawo każdego pacjenta do leczenia zgodne z aktualną wiedzą i zasadami sztuki medycznej.

Naczelna Izba Lekarska w oświadczeniu wydanym po wtorkowym orzeczeniu sądu wskazała, że stanowisko Rady zostało sformułowane w ramach ustawowych uprawnień samorządu do wypowiadania się w sprawach opieki zdrowotnej. Dodała, że sąd zwrócił uwagę na przepisy m.in. ustawy o zawodzie lekarza, które obligują lekarzy do posługiwania się metodami skutecznymi, znajdującymi oparcie w aktualnej wiedzy medycznej oraz dającymi pacjentom prawo do bycia leczonymi takimi metodami.

_ Decyzję sądu odbieram jako zwycięstwo praw chorych do skutecznego leczenia nad ekonomicznym interesem producentów produktów homeopatycznych. Nasze stanowisko nigdy nie było wojną z produktami homeopatycznymi. My, lekarze, wypowiadamy się w ramach naszych kompetencji _ - powiedział po wyroku Hamankiewicz.

Homeopatia, metoda wprowadzona w pierwszej połowie XIX wieku przez Samuela Hahnemanna, polega na - w uproszczeniu - leczeniu chorób mikroskopijnymi dawkami wysoce rozcieńczonych wybranych substancji. Według niego substancje powodujące pewne symptomy u osób zdrowych powinny być podawane w rozcieńczonej formie pacjentom wykazującym podobne objawy. Jedną z podstaw homeopatii jest teoria pamięci wody, czyli rzekomego gromadzenia i przechowywania informacji przez wodę.