Rząd przyjął projekt ustawy o środkach przymusu bezpośredniego

Zmiana przepisów jest konieczna po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który w maju 2012 r. orzekł, że przepisy kilku ustaw, odnoszących się m.in. do policji, a które dotyczą zasad stosowania przymusu bezpośredniego i odsyłają do rozporządzeń, są niezgodne z konstytucją. Regulacje te stracą moc 5 czerwca 2013 r. TK podkreślił, że możliwość użycia broni palnej najdalej ingeruje w konstytucyjnie chronioną wolność osobistą, a nawet nietykalność osobistą, dlatego wymaga szczególnie precyzyjnego uregulowania na poziomie ustawowym.

Projekt autorstwa MSW ujednolica zasady, sposób użycia, rodzaje środków przymusu bezpośredniego oraz przypadki, kiedy mogą być użyte. _ - W projektowanej ustawie uregulowano kompleksowo kwestie użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej przez poszczególne formacje i uprawnione służby _ - przekazało Centrum Informacyjne Rządu.

Mimo że pierwsza wersja zakładała rezygnację ze strzału ostrzegawczego, MSW zdecydowało, że nadal będzie on wymagany. Funkcjonariusz przed użyciem broni będzie musiał okrzykiem zidentyfikować formację, do której należy (np. krzyknąć _ Policja! _). Jeśli osoba nie podporządkuje się wcześniejszemu wezwaniu funkcjonariusza, powinna zostać ostrzeżona o oddaniu strzału ostrzegawczego: _ Stój, bo strzelam! _.

Jeśli zignorowane zostanie również i to ostrzeżenie, funkcjonariusz odda strzał ostrzegawczy w bezpiecznym kierunku. Od strzału ostrzegawczego będzie można odstąpić w sytuacji, gdy jego zastosowanie _ będzie stanowiło zagrożenie dla zdrowia lub życia funkcjonariuszy lub innych osób _.

Jeśli projekt wejdzie w życie, Biuro Ochrony Rządu i Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie będą mogły już używać jako środków przymusu bezpośredniego kaftanów bezpieczeństwa oraz pasów obezwładniających. Z kolei m.in. ABW, BOR oraz straże - ochrony kolei, marszałkowska, leśna i łowiecka - zyskają prawo do używania paralizatorów, a sama ABW - także psów służbowych jako środków przymusu bezpośredniego.

Funkcjonariusze Służby Więziennej, którzy dotąd mogli posługiwać się paralizatorem jako środkiem przymusu bezpośredniego, zrezygnowali z takiej możliwości.

Według projektu nie będzie można używać środków przymusu bezpośredniego - z wyjątkiem siły fizycznej w postaci technik obezwładniających - wobec kobiet w widocznej ciąży oraz osób, których wygląd wskazuje, że albo mają 13 lat lub mniej, albo są niepełnosprawne ruchowo. Wobec tych osób będzie można użyć ostrzejszych środków przymusu bezpośredniego, tylko jeżeli te osoby będą zagrażały życiu lub zdrowiu innych osób, a broni palnej - jedynie dla odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie.

W myśl projektu pododdziały zwarte będą miały zakaz użycia broni palnej, chyba że będzie wprowadzony stan wyjątkowy. Resort spraw wewnętrznych ocenia, że aktualnie w dyspozycji pododdziałów zwartych pozostają takie środki przymusu bezpośredniego, które pozwalają opanować ewentualną sytuację kryzysową bez użycia broni palnej.

W projekcie wprowadza się nowe środki przymusu bezpośredniego, m.in.: narzędzia i środki do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód (materiały wybuchowe), środki pirotechniczne o właściwościach ogłuszających lub olśniewających (granaty hukowo-błyskowe, petardy). Zrezygnowano ze stosowania tzw. prowadnic, uznano bowiem, że kajdanki są lepszym i skuteczniejszym środkiem. Nie będzie używana także broń gazowa, blokady stawu kolanowego czy zasłony na twarz - podało CIR.