Według rzecznik praw obywatelskich obrońca powinien przysługiwać już na etapie wyjaśniania sprawy, jeszcze przed skierowaniem do sądu wniosku o ukaranie obwinionego.
Wniosek w sprawie uznania za niezgodne z ustawą zasadniczą aktualnych przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, dotyczących m.in. kwestii prawa do obrony, RPO Irena Lipowicz skierowała do Trybunału jeszcze w połowie 2011 r.
Wykroczenia, to czyny sprzeczne z prawem, niebędące przestępstwami. Za różne wykroczenia - a są nimi m.in. zakłócanie ciszy nocnej, nieprzyzwoite zachowanie (np. picie alkoholu) w miejscu publicznym, a przede wszystkim przewinienia drogowe - grożą głównie kary grzywny, czasem także aresztu.
Obecny przepis mówi, że _ obwinionemu przysługuje prawo do obrony, w tym do korzystania z pomocy jednego obrońcy, o czym należy go pouczyć _. Oznacza to, że obrońca może być ustanowiony dla osoby obwinionej, a więc dopiero po skierowaniu do sądu wniosku o ukaranie.
Tymczasem, jak wskazała RPO, w sprawach o wykroczenia już na etapie czynności wyjaśniających są podejmowane działania wkraczające w sferę konstytucyjnych praw obywateli. Od osoby podejrzanej o dokonanie wykroczenia można na przykład pobierać odciski palców, fotografować i dokonywać okazań w celach rozpoznawczych.
_ W tym stanie rzeczy brak możliwości ustanowienia obrońcy na tym etapie postępowania bez wątpienia może rzutować na realizację prawa do obrony takiej osoby _ - napisała RPO w swoim wniosku.
Rzecznik dodała, że choć przedmiotem postępowania w sprawie o wykroczenia są czyny o mniejszym ciężarze gatunkowym niż przestępstwa, nie oznacza to jednak, że postępowanie w tych sprawach jest na tyle proste, by przeciętny obywatel bez fachowej pomocy mógł skutecznie przedstawić argumenty na swoją obronę.
RPO zakwestionowała też inny z przepisów tego kodeksu, według którego osoba podejrzana o popełnienie wykroczenia nie ma prawa wglądu do materiałów dowodowych zebranych w toku czynności wyjaśniających.
Argumentację RPO podzieliła Prokuratura Generalna, która w stanowisku dla TK również oceniła, że oba przepisy są niekonstytucyjne.
Z kolei Sejm wniósł o uznanie za niezgodny z konstytucją przepisu dotyczącego prawa do obrońcy, zaś za zgodny z ustawą zasadniczą przepisu nieprzewidującego wglądu do akt. Zdaniem Sejmu w sprawach o wykroczenia nie są stosowane _ surowe środki zapobiegawcze _, np. aresztowanie. Nie powstaje więc konieczność, jak wskazał Sejm, szerokiej jawności akt na eta
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Czekają nas zmiany roszczeń pracowniczych Pracownicy będą chronieni, gdy zagraniczny sąd wszczął postępowanie upadłościowe, a ponowne postępowanie ogłosił sąd w Polsce. | |
| Nieletni nie kupią napojów energetyzujących Od listopada tego roku na Litwie będzie obowiązywał zakaz sprzedaży osobom nieletnim, do 18 roku życia, napojów energetyzujących. | |
| Oto, czego nie wolno robić z logo Facebooka Sprawdź, za jakie nadużycia możesz ponieść konsekwencje. | |
| Kary finansowe dla sędziów? Protestują! Chodzi o zabranie z pensji od 5 do 15 procent uposażenia. |
pie czynności wyjaśniających.
Rozprawie przed TK wyznaczonej na 3 czerwca ma przewodniczyć sędzia Zbigniew Cieślak, jej sprawozdawcą będzie sędzia Stanisław Rymar.
