Krajowa Rada Sądownicza krytykuje reformę w sądach przygotowaną przez resort.
_ - Przyjęcie rozwiązań proponowanych w ministerialnym projekcie nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych będzie oznaczało regres w realizacji konstytucyjnych zasad sprawności postępowań sądowych, niezależności sądów i prawa do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy _ - uważa Krajowa Rada Sądownictwa.
KRS podczas swojego posiedzenia w ubiegłym tygodniu formalnie przyjęła opinię w sprawie zmian proponowanych przez ministerstwo. Podtrzymuje w niej swe - wcześniej już wyrażane m.in. w mediach - krytyczne stanowisko wobec projektu resortu sprawiedliwości.
_ - Przewodnią myślą proponowanych zmian zdaje się być chęć dalszego rozszerzenia uprawnień ministra sprawiedliwości w zakresie administrowania sądami i pomniejszania roli organów sądów i KRS bez zastanowienia się nad negatywnymi tego skutkami _ - głosi opinia zamieszczona na stronach internetowych Rady.
W maju swój projekt nowelizacji dotyczący ustroju sądów przedstawił resort sprawiedliwości. Duża część środowiska sędziowskiego odniosła się do niego krytycznie. Według tego projektu minister miałby sprawować nad sądami nadzór, definiowany jako _ zewnętrzny _, a nie _ zwierzchni _ jak dotychczas i mógłby nadal powoływać sądy oraz ich prezesów, miałby też różne uprawnienia kontrolne.Zwiększeniu, po wprowadzeniu zmian, uległyby również kompetencje dyrektorów sądów.
_ - Poddanie zwierzchnictwu służbowemu dyrektora sądu, czyli urzędnika podlegającego ministrowi, wszystkich pracowników administracyjnych i obsługi sądów być może ułatwi ministrowi wpływ na zarządzanie sądami, ale jednocześnie pozbawi prezesów rzeczywistego wpływu na pracę sądów pozostawiając im odpowiedzialność za wyniki tej pracy _ - zaznacza KRS. W ocenie Rady zmiana taka doprowadzi w sądach do dwuwładzy prezesów i dyrektorów. Obecnie dyrektor sądu zajmuje się przede wszystkim sprawami finansowymi i gospodarczymi.
W projekcie resortu planowana jest też likwidacja zgromadzeń ogólnych sędziów sądów okręgowych, które opiniują kandydatury na sędziów i awanse. Ich zadania miałyby przejąć zgromadzenia sędziów z całej apelacji (okręgów sądowych jest w Polsce 45, a nadzorujących ich apelacji - 11). Projekt określa też zasady okresowej oceny pracy sędziów.
Według opinii KRS, przewidziany w projekcie system oceny spowoduje, że wielu sędziów będzie musiało zaangażować się w wykonywanie funkcji wizytatorów, co wpłynie negatywnie na rozpoznawanie prowadzonych przez nich spraw w rozsądnym terminie. _ - Zasadnym byłoby powołanie zespołu wizytatorów funkcjonujących przy Sądzie Najwyższym _ - uważa KRS.
Zdaniem Rady na krytykę zasługują także proponowane zmiany dotyczące struktury organizacyjnej sądów. _ Jako zasadę projekt przewiduje tworzenie w sądach jedynie dwóch wydziałów - cywilnego i karnego (...) powodując powstanie w dużych sądach ogromnych, trudnych do prowadzenia i nadzoru wydziałów _. W ocenie KRS zmiana taka uzasadniona jest jedynie potrzebą oszczędności finansowych w wyniku zmniejszenia liczby sędziów pełniących funkcje przewodniczących wydziałów.
Ministerstwo sprawiedliwości zapewniało wcześniej, iż projekt nie oznacza konfliktu ze środowiskiem sędziowskim, a proponowane zmiany są cały czas dyskutowane. _ Nie będziemy się przy niczym upierać _ - mówił w sierpniu w _ Rzeczpospolitej _ wiceminister sprawiedliwości Jacek Czaja. Dodał wtedy, że resort zapewne wycofa się z propozycji likwidacji zgromadzenia ogólnego na poziomie sądu okręgowego.
Na początku sierpnia swoje stanowisko do projektu opowiadające się przeciw nowemu systemowi ocen pracy sędziów i za przekazaniem nadzoru nad sądownictwem I Prezesowi Sądu Najwyższego oraz za nowym systemem awansu sędziów ogłosiło Stowarzyszenie Sędziów Polskich _ Iustitia _.
