Kasacje ministra sprawiedliwości w sprawach karnych. "Iustitia" przeciw

Stowarzyszenie Sędziów Polskich negatywnie oceniło nadanie szefowi resortu sprawiedliwości nowych uprawnień. Uchwaloną w końcu sierpnia nowelizacją w tej sprawie w tym tygodniu ma zająć się Senat.

Zgodnie ze zmianą Kodeksu postępowania karnego minister, obok Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i - w pewnym zakresie - Rzecznika Praw Dziecka, będzie mógł w postępowaniu karnym wnieść kasację od każdego prawomocnego orzeczenia sądu kończącego postępowanie. Otrzyma też prawo wglądu do akt po zakończeniu postępowania.

_ W sytuacji funkcjonowania niezależnej prokuratury i analogicznego uprawnienia Prokuratora Generalnego przyznanie ministrowi prawa do wnoszenia kasacji stanowić będzie przejaw braku zaufania politycznej władzy wykonawczej do niezawisłych sądów i niezależnej prokuratury _ - głosi skierowana do senatorów opinia zamieszczona na stronie internetowej stowarzyszenia sędziów.

_ Iustitia _ zaznaczyła, że przyznanie ministrowi uprawnienia do wnoszenia kasacji _ wykracza poza zadania tego organu władzy wykonawczej, które mają przede wszystkim charakter administracyjny, i jest niepotrzebne w kontekście analogicznych uprawnień niezależnego prokuratora generalnego _.

Ponadto - zdaniem stowarzyszenia sędziów - takie uprawnienie _ stanowić może środek oddziaływania władzy wykonawczej na władzę sądowniczą, która i tak ze swej istoty ma najsłabszą pozycję spośród wszystkich władz wymienionych w Konstytucji RP _.

Uchwaloną 29 sierpnia nowelizację podczas prac legislacyjnych negatywnie zaopiniowali Prokurator Generalny, Sąd Najwyższy i Krajowa Rady Sądownictwa. Argumentowali m.in., że _ realizowanie przez ministra sprawiedliwości, jako członka rządu, polityki karnej oraz wpływ na praktykę orzeczniczą sądów w demokratycznym państwie prawa powinny mieć miejsce wyłącznie przez wykonywanie kompetencji w procesie tworzenia prawa, a nie uprawnień procesowych _. Ponadto ocenili, że projekt narusza trójpodział władzy.

Z tymi opiniami nie zgodzili się posłowie z sejmowej komisji nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach. Przeważyły argumenty, że przyznanie MS uprawnienia do nadzwyczajnego środka odwoławczego, jakim jest kasacja, nie narusza trójpodziału władzy tym bardziej, że już takie prawo mają PG i RPO. Ponadto, minister sprawiedliwości miał już możliwość składania kasacji w czasach, gdy był równocześnie prokuratorem generalnym. Komisja uznała też, że MS nie ma odpowiednich instrumentów prawnych do podjęcia skutecznych działań w związku ze skargami obywateli, które do niego wpływają.

Przychylnie do projektu odniosło się Ministerstwo Sprawiedliwości. _ - Bardzo często spotykamy się z wszelkiego rodzaju skargami obywateli, którzy piszą do nas, wyobrażając sobie, że MS nadzoruje sądy i ma wpływ na wyroki. A minister sprawiedliwości odpowiada, że nie odpowiada za wymiar sprawiedliwości w tym sensie _ - mówił w Sejmie wiceminister Jerzy Kozdroń. Zapewniał, że jeśli zmiana wejdzie w życie, nie zwiększy się liczba pracowników resortu, ani delegowanych do MS sędziów.

Klub PiS, składając projekt takiej zmiany latem 2012 r., po wybuchu afery Amber Gold, argumentował, że uprawnienie do składania kasacji pozwoliłoby ministrowi sprawiedliwości na interwencję w sytuacji, gdy sędziowie popełniają _ karygodne błędy _.