Z dniem 1 stycznia 2009 r. uległy zmianie zasady opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Kwestię tą reguluje art. 30 e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym _ od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych podatek dochodowy wynosi 19 % podstawy obliczenia podatku _.
Przez dochód należy tu rozumieć różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, a udokumentowanymi kosztami, powiększonymi o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30e ust. 2 ustawy o PIT)
.
Z kolei do kosztów, w myśl art. 22 ust. 6c ustawy o PIT, zalicza się udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. W związku z czym zaliczyć tu można min. opłatę notarialną, opłatę skarbową, opłatę sądową oraz koszty pośrednika nieruchomości.
Wysokość poniesionych kosztów należy udokumentować na podstawie faktur VAT oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych. (art. 22 ust. 6e ustawy o PIT). Mając na uwadze powyższe, podstawą opodatkowania będzie tu dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości a poniesionymi z tego tytułu kosztami powiększonymi o sumę odpisów amortyzacyjnych. Następnie od tak obliczonej podstawy opodatkowania powinien być naliczony 19 % podatek dochodowy płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło zbycie.
Należy jednak zaznaczyć, iż powyższa regulacja znajdzie zastosowanie jedynie w przypadku zakupu nieruchomości po 1 stycznia 2007 r. Przed dniem 1 stycznia 2007 r. rozliczenie z tytułu sprzedaży nastąpi w myśl przepisów obowiązujących w tamtym czasie, zgodnie z którymi podatek od przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przed upływem pięciu lat licząc od końca roku podatkowego w którym nastąpiło ich nabycie, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu.
Ponadto w związku z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dniem 1 stycznia 2009 r. zniesiona została ulga meldunkowa, która znajdzie jedynie zastosowanie dla podatników, którzy w okresie jej obowiązywania (tj. w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r.) nabyli mieszkanie i zamierzają je sprzedać.
Przewidziano natomiast nowe zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt. 131 ustawy o PIT, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Nieco inaczej kształtuje się natomiast kwestia podatku od sprzedaży nieruchomości w przypadku gdy nieruchomość została nabyta w drodze spadku lub darowizny. Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego lub w przypadku nabycia spadku, w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Zgłoszenie nie obejmuje jedynie przypadków, gdy wartość nabytego majątku nie przekracza kwoty 9.637 zł oraz gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. W pozostałych sytuacjach na podatniku będzie ciążył obowiązek dokonania stosownego zgłoszenia, gdyż w przeciwnym wypadku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych będzie podlegało opodatkowaniu.
Autor jest aplikantem radcowskim z Kancelarii Prawniczej Siwek Gaczyński