Jak sformułować umowę outsourcingową

Outsourcing był kiedyś wyrazem obcym dla polskich przedsiębiorców i prawników. Potem przeżyliśmy okres mody na outsourcing, kiedy decyzje o wyprowadzaniu zadań poza przedsiębiorstwo podejmowane bywały zbyt pochopnie. Obecnie outsourcing staje się jedną z wielu dostępnych operacji gospodarczych. Oswojenie się z outsourcingiem jako zjawiskiem nie powinno jednak osłabiać wyczulenia na jego prawne aspekty.

Do outsourcingu świetnie nadają się usługi informatyczne, stąd jego duża popularność w tym sektorze rynku. W praktyce outsourcingu IT spotykana jest cała gama rozwiązań, począwszy od stosunkowo prostych, tj. zewnętrzna administracja siecią czy opieka serwisowa nad sprzętem komputerowym, aż po obsługę złożonych procesów lub wieloaspektowych usług telekomunikacyjnych. Każdy przypadek outsourcingu IT dotyka kwestii z różnych dziedzin prawa.

Brak szczegółowych przepisów

Przedsiębiorcy zwracają się do prawników zwykle późno, na ostatnim etapie negocjacji tekstu umowy, co często skutkuje wywróceniem całej koncepcji z powodu ryzyka prawnego. Dlatego lepsze rezultaty daje wcześniejsza konsultacja prawna, na etapie tworzenia koncepcji, określania potrzeb i celów.

Polskie prawo zasadniczo nie reguluje zjawiska outsourcingu. Wyjątkiem jest outsourcing bankowy, którego stosowanie i warunki są limitowane z mocy szczególnych przepisów. Nie ma jednak przepisów dotyczących treści umów outsourcingowych. A dla prawnika outsourcing to przede wszystkim umowa lub nawet kompleks umów w bardziej skomplikowanych przypadkach. Umowę outsourcingową według polskiego prawa zalicza się do ogólnej kategorii, tzw. umów o świadczenie usług. Umowy o świadczenie usług nie mają w polskim prawie cywilnym własnej regulacji, a jedynie odpowiednio stosują się do nich przepisy kodeksu cywilnego o umowie zlecenia.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/161/m111777.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/unia-europejska/wiadomosci/artykul/polski;rynek;uslug;outsourcingu;wzrosnie;o;40;proc;,99,0,897635.html) *Rynek wzrośnie o 40 proc. Pomoże kryzys * Kryzys gospodarczy na świecie sprawi, że w polskich firmach outsourcingowych w ciągu trzech kolejnych lat zatrudnienie wzrośnie do ponad 100 tys. osób. Brak szczegółowej regulacji treści umowy outsourcingowej ma wymiar pozytywny, bowiem daje stronom dużą swobodę kształtowania wzajemnych relacji. Jednak z drugiej strony nakazuje ostrożność i wręcz drobiazgowe określenie wszystkich istotnych elementów w tekście umowy, gdyż w razie luk lub sporów stosunkowo cienka ustawowa siatka bezpieczeństwa może nie zapewnić bezpiecznego lądowania. Przy outsourcingu IT utrwala się praktyka określania szczegółowych parametrów usług w
dokumentach Service Level Agreement.

Przejście zakładu pracy

Przy zawieraniu umów outsourcingowych często konieczne jest także uwzględnianie przepisów prawa pracy, w szczególności dotyczących przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę. Zgodnie z polskim kodeksem pracy, zbieżnym w tym zakresie z prawem Unii Europejskiej, w niektórych sytuacjach następuje automatyczne przejście pracowników jednej firmy do innej wraz z wszystkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów o pracę zawartych z pierwotnym pracodawcą.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/65/m110145.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/inwestycje;zagraniczne;w;polsce;podsumowali;amerykanow,176,0,1068976.html) *Zainwestowali w Polsce już 20 mld dolarów * Ponad 20 miliardów dolarów zainwestowały w Polsce amerykańskie firmy w ciągu ostatnich 20 lat. Skutek taki następuje z mocy prawa i niezależnie od woli zainteresowanych osób w przypadku przejęcia przez inny podmiot przynajmniej części składników majątkowych lub niemajątkowych zakładu pracy. Polskie sądy stoją na stanowisku, że dla przejścia zakładu pracy wystarczające jest nawet przejęcie części zadań dotychczasowego pracodawcy. Z przejściem zakładu pracy będziemy mieli zatem do czynienia w wielu przypadkach outsourcingu.

Przykładowo, jeśli przedsiębiorca zdecyduje się powierzyć zewnętrznej firmie zadania wykonywane dotychczas przez wewnętrzny dział IT, to może się okazać, że dotychczasowi pracownicy tego działu staną się z mocy prawa pracownikami firmy outsourcingowej. Co ważne, dotyczyć to będzie wszystkich pracowników przypisanych w strukturze dotychczasowego pracodawcy do działu IT, a więc nie tylko informatyków, ale także np. sekretarki dyrektora IT. Nie można pomijać tych kwestii przy planowaniu przyszłych operacji outsourcingu.

Własność intelektualna oraz ochrona informacji

Kwestie prawne charakterystyczne dla umów outsourcingu w sektorze IT koncentrują się wokół szeroko rozumianych zagadnień własności intelektualnej oraz ochrony informacji. Szczególnie istotna jest kwestia praw do oprogramowania wykorzystywanego przez firmę rozważającą zastosowanie outsourcingu. Należy w każdym przypadku zbadać, czy powierzenie wykonywania określonych procesów informatycznych zewnętrznemu podmiotowi nie narusza warunków posiadanych uprawnień licencyjnych. Jeżeli natomiast współpraca w ramach outsourcingu związana jest z tworzeniem oprogramowania, kluczowe dla firmy zlecającej będzie prawidłowe zapewnienie sobie praw autorskich w wymaganym zakresie.

Outsourcing IT wiąże się często z powierzeniem na zewnątrz przetwarzania danych osobowych. W takiej sytuacji firma zlecająca będąca administratorem danych musi zawrzeć dodatkową umowę o przetwarzanie danych osobowych, uwzględniając standardy narzucone odpowiednimi przepisami. Szczególną ostrożność należy zachować, jeżeli dane osobowe mają być przekazane poza granice Polski, co wymaga m.in. uprzedniego ustalenia, w jakim kraju znajdują się serwery, na których przechowuje dane firma outsourcingowa.

Autor jest radcą prawnym w kancelarii prawnej Chałas i Wspólnicy, Oddział w Krakowie