Druk pełnomocnictwa. Co powinien zawierać?

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą, często muszą być w kilku miejscach jednocześnie. Umożliwia im to pełnomocnictwo - dzięki niemu w imieniu przedsiębiorcy kto inny może podpisywać umowy, zawierać transakcje czy zatrudniać pracowników. Trzeba jednak uważać, bo taki dokument można wystawić na trzy sposoby, w zależności od spraw, jakich ma dotyczyć. Złe skonstruowanie może sprawić, że osoba trzecia otrzyma uprawnienia, których dostać nie powinna.

Przepisy dotyczące ustanawiania przedstawiciela są szczegółowo uregulowane w Kodeksie cywilnym. Wyróżnia on trzy rodzaje pełnomocnictwa:

• ogólne,
• rodzajowe,
• szczególne.

Każde z nich dotyczy innych sytuacji i powinno być stosowane w zależności od okoliczności.

Pierwszy z wymienionych typów dotyczy tzw. "czynności zwykłego zarządu". Co to znaczy? Bezpośredniej definicji przepisy nie wskazują, jednak przyjęło się, że takie czynności oznaczają wszystkie działania związane z codziennym użytkowaniem rzeczy czy zarządzaniem firmą.

Daje ono pełnomocnikowi najszersze uprawnienia spośród trzech powyższych rodzajów. Mocodawca bowiem pozwala mu na wykonywanie w jego imieniu wielu czynności prawnych, które są konieczne do prowadzenia danej działalności. Pełnomocnik może więc na przykład zawierać umowy, pobierać czynsz lub reprezentować przedsiębiorcę w kontaktach z innymi podmiotami.

Pełnomocnictwo ogólne musi być zawarte w formie pisemnej, bo inaczej będzie nieważne. Warto pamiętać, że wystawienie takiego dokumentu przez mocodawcę nie oznacza, że pełnomocnik ma obowiązek robić to, co jest w nim przewidziane. Chyba, że reguluje to zawarta niezależnie od pełnomocnictwa umowa między stronami.

W przypadku dwóch pozostałych rodzajów, zakres uprawnień pełnomocnika jest już dużo węższy. Przy pełnomocnictwie rodzajowym przedsiębiorca upoważnia tylko do jednego rodzaju (stąd nazwa) czynności, na przykład zawierania umów o pracę. Wtedy pełnomocnik nie może na przykład podpisać umowy kredytowej czy sprzedać środków trwałych należących do przedsiębiorcy.

Jeszcze mniejsze uprawnienia przysługują przy pełnomocnictwie szczegółowym. Obowiązuje ono bowiem tylko na czas jednej, konkretnej czynności. Przedsiębiorca może bowiem upoważnić osobę trzecią na przykład tylko do sprzedaży konkretnego samochodu, o określonym numerze rejestracyjnym, który powinien znaleźć się w dokumencie.

Niezależnie od tego, który z rodzajów pełnomocnictwa zostanie wybrany przez mocodawcę, druk powinien zawierać niezbędne informacje, takie jak:

• dane mocodawcy i pełnomocnika (imię, nazwisko, adres, numer PESEL lub numer dowodu osobistego),
• zakres umocowania (czyli dokładne wskazanie czynności, do których upoważniony jest pełnomocnik),
• własnoręczny podpis upoważniającego,
• datę i miejsce sporządzenia pełnomocnictwa.

Dobrze też w dokumencie zawrzeć informację, dotyczącą momentu wygaśnięcia udzielonego pełnomocnictwa, na przykład poprzez klauzulę: "Niniejsze pełnomocnictwo wygasa w dniu...".

Przykład

Upłynięcie terminu i wykonanie czynności to tylko niektóre z okoliczności, w których pełnomocnictwo przestaje obowiązywać. Tak samo dzieje się na przykład w przypadku śmierci mocodawcy (choć może on wcześniej zastrzec, że w jego miejsce "wchodzą" spadkobiercy i dokument wciąż jest ważny) lub likwidacji działalności gospodarczej (gdy pełnomocnictwo wystawia przedsiębiorca). Mocodawca w każdej chwili, bez podania przyczyny, może je również odwołać. Działa to w dwie strony, wiec równie dobrze pełnomocnik może się takiego upoważnienia zrzec.