Białystok nie chce być stolicą rasizmu

Około 2 tysiące uczniów szkół ponadpodstawowych z miasta i okolic wzięło udział w warsztatach antydyskryminacyjnych _ Różnorodność. Podaj dalej! 2013 _. Miały one pomóc młodym ludziom poznać mniejszości i zrozumieć, czym są stereotypy, uprzedzenia i dyskryminacja.

Organizatorem Antydyskryminacyjnego Programu Edukacyjnego _ Różnorodność - podaj dalej! 2013 _ było białostockie Stowarzyszenie na rzecz Kultury i Dialogu 9/12. W tym roku, oprócz warsztatów skierowanych do młodzieży, przy współpracy z Instytutem Socjologii na Uniwersytecie w Białymstoku zorganizowano konferencję naukową o problemie dyskryminacji oraz sympozjum o edukacji antydyskryminacyjnej. Odbyły się też warsztaty trenerskie o edukacji antydyskryminacyjnej dla studentów.

Celem warsztatów jest kształtowanie postaw otwartości, są też one odpowiedzią na brak edukacji antydyskryminacyjnej w szkołach - powiedział prezes Stowarzyszenia 9/12 i koordynator projektu _ Różnorodność - podaj dalej _ Grzegorz Stefaniak.

W ramach projektu odbyło się niemal 100 warsztatów. Każdy trwał cztery godziny lekcyjne, składał się z dwóch części. Najpierw zadaniem uczestników było wczucie się w rolę osoby z mniejszości narodowej, etnicznej, religijnej, seksualnej lub osoby niepełnosprawnej. Postawieni zostali w sytuacji, w której, jako osoby dyskryminowane, musieli zmierzyć się z jakimś problemem. Ćwiczenie miało pomóc młodzieży zrozumieć powstawanie i działanie mechanizmów wykluczania i dyskryminacji.

Prezentowano też dwa filmy. _ Niebieskoocy _, to zapis warsztatów Jane Elliott, amerykańskiej edukatorki zajmującej się tematyką rasistowską. Film _ Symbole _, powstał natomiast podczas warsztatów w Galerii Arsenał w Białymstoku, w ramach których młodzież musiała identyfikować i interpretować szkodliwe stereotypy i przejawy dyskryminacji.

Obecna edycja Antydyskryminacyjnego Programu Edukacyjnego _ Różnorodność - podaj dalej! _ była kontynuacją warsztatów, które na mniejszą skalę odbyły się w 2012 r., a także pilotażowego projektu _ Warsztaty antydyskryminacyjne dla grup szkolnych _ zorganizowanego przez Stowarzyszenie 9/12 i Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku w 2010 r. W sumie do tej pory w spotkaniach wzięło udział ok. 4 tys. uczniów.

Zdaniem Stefaniaka, takie warsztaty są okazją do rozpoczęcia dyskusji wśród młodych ludzi o problemie dyskryminacji: czy ją zauważają, czy w ogóle istnieje i czy są otwarci na mniejszości. To także szansa dla nauczycieli, którzy uczestniczą w warsztatach jako obserwatorzy, by rozwinąć ten temat np. na godzinie wychowawczej.

W ocenie Stefaniaka kilkuletnie doświadczenie prowadzenia takich warsztatów pokazało, że młodzieży są one potrzebne. Zauważył też, że młodzi ludzie są coraz bardziej otwarci na mniejszości, i z roku na rok wrasta ich wiedza na ten temat. Maleje również problem homofobii, który na początkowych warsztatach był bardzo widoczny.

Jak powiedziała PAP socjolożka dr Katarzyna Sztop-Rutkowska z Uniwersytetu w Białymstoku, warsztaty _ Różnorodność - podaj dalej _ jako jedna z niewielu propozycji edukacyjnych w mieście dotykały problemu dyskryminacji w całości. _ Mówimy o tolerancji, uczymy o wielokulturowości w Białymstoku, ale wiedzą nie dotykamy emocji. A dyskryminacja powstaje nie tylko z braku wiedzy, ale też negatywnych emocji i irracjonalnych uprzedzeń do drugiego człowieka _ - dodała.

Jej zdaniem, właśnie dzięki warsztatom młodzi ludzie mogą poczuć jak się czują osoby dyskryminowane, a nie tylko dowiedzieć się opowiadając o tym na przykładach. Program _ Różnorodność - podaj dalej! 2013 _ finansowany był z grantu szwajcarskiego. W przyszłym roku ma być kontynuowany.