Istotą zadaniowego czasu pracy jest określenie czasu pracy pracownika liczbą powierzonych mu do wykonania zadań, a nie liczbą godzin, podczas których pracownik zobowiązany jest świadczyć pracę na rzecz pracodawcy. Takie ukształtowanie stosunku pracy pozwala na jego większą elastyczność, pozostawia bowiem pracownikowi decyzję co do tego, w jakich dniach i w jakich konkretnie godzinach wykonywać będzie pracę. Dla pracodawcy istotne jest natomiast, aby powierzone pracownikowi zadania zostały wykonane w przewidzianym terminie.
Mimo licznych korzyści, jakie z tego systemu wynikają, brak jest pełnej swobody w jego wprowadzaniu. Ustawodawca uzależnia tę możliwość od spełnienia pewnych przesłanek. Zgodnie z art. 140 Kodeksu pracy, wprowadzenie zadaniowego czasu pracy możliwe jest wtedy, gdy uzasadnia to rodzaj wykonywanej pracy, jej organizacja lub miejsce wykonywania. Wynika z tego, że nie każda praca może być wykonywana w systemie zadaniowym.
Pracodawcy chcący wprowadzić zadaniowy czas pracy muszą mieć to na względzie, gdyż samo określenie przez strony czasu pracy jako zadaniowego nie jest podstawą do jego stosowania (wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 1999 r., I PKN 181/99, Lex nr 43653). Rolą pracodawcy jest zatem ocena, czy w konkretnym przypadku stosowanie zadaniowego systemu czasu pracy jest uzasadnione.
Przyjmuje się, że system zadaniowy jest możliwy do wprowadzenia, wówczas gdy:
- brak jest możliwości precyzyjnego ustalenia momentu rozpoczęcia i zakończenia pracy;
- pracodawca nie ma możliwości kontrolowania i ewidencjonowania czasu pracy pracownika, bo ten wykonuje pracę poza zakładem pracy (tak będzie np. w przypadku przedstawicieli handlowych, akwizytorów, listonoszy);
- praca może być wykonana poza normalnym rytmem funkcjonowania zakładu, gdy decydującym czynnikiem dla wykonania pracy jest indywidualne zaangażowanie pracownika (np. praca managera);
- praca ma charakter koncepcyjny, naukowy (np. praca programisty, architekta);
- praca ma charakter prosty, gdzie istotny jest efekt działania pracownika (np. serwis sprzątający);
- występują istotne zmiany w poziomie zapotrzebowania na pracę (praca zależna np. od ilości zamówień).
Stosując zadaniowy czas pracy pracodawca powinien powierzać pracownikowi zadania możliwe do wykonania w czasie wynikającym z ogólnie przyjętych norm czasu pracy (czyli 8 godzina na dobę, przeciętnie 40 godzin w tygodniu w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy). Błędne jest zatem założenie, że w zadaniowym czasie pracy nie ma nadgodzin. W przypadku bowiem, gdy pracodawca określi zadania w takim rozmiarze, że niemożliwe jest aby pracownik, dochowując należytej staranności, wykonał je w ramach ogólnych norm czasu pracy, pracownik uprawniony jest do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.
Zadaniowy czas pracy wprowadzony może zostać w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub obwieszczeniu (art. 150 Kodeksu pracy). Nie ma jednak przeszkód, aby zadaniowy system pracy wprowadzony został dla poszczególnych pracowników w umowach o pracę.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Ochrona miejsc pracy. Co daje nowa ustawa? Według nowych przepisów przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z: przestoju ekonomicznego oraz obniżenia czasu pracy. | |
| Jak łączyć pracę z urlopem rodzicielskim? Pracownik może podjąć pracę zarobkową u pracodawcy udzielającego mu urlopu rodzicielskiego w wymiarze nie większym niż pół etatu. | |
| Pracownik delegowany. Co z ubezpieczeniem? Pracownik może być ubezpieczony w Polsce, jeżeli wykonuje pracę za granicą, pod warunkiem, że jest delegowany do krajów UE, państw EOG lub Szwajcarii. |
Autorka jest radcą prawnym w BSO Prawo & Podatki