Ulga meldunkowa

Z dniem 1 stycznia 2007 r. zmianie uległy zasady opodatkowania sprzedaży nieruchomości. Nieruchomości nabyte przed tą datą podlegają opodatkowaniu na starych zasadach zryczałtowanym 10% podatkiem. Dochody osiągnięte przy sprzedaży mieszkania lub domu nabytego po 1 stycznia 2007 r. obłożone są natomiast 19% podatkiem dochodowym.

Ustawodawca wprowadził jednak zwolnienie, skutkujące brakiem obowiązku zapłaty podatku z tytułu sprzedaży tych nieruchomości.

Zasadą jest, że jeżeli do zbycia nieruchomości lub mieszkania nabytych po 1 stycznia 2007 r. dojdzie przed upływem pięciu lat od nabycia lub wybudowania, trzeba zapłacić fiskusowi podatek. Wysokość podatku została ustalona na poziomie 19% od uzyskanego dochodu ze zbycia (tj. kwoty uzyskanej ze zbycia pomniejszonej o określone koszty). Możliwe jest więc uniknięcie podatku w przypadku, gdy podatnik wstrzyma się ze sprzedażą nieruchomości do upływu pięciu lat od nabycia (przy czym termin ten liczy się od końca roku w którym nabyto lub wybudowano nieruchomość).

Ustawodawca przewidział również inną możliwość uniknięcia podatku od sprzedaży nieruchomości nabytych po 1 stycznia 2007 r. wówczas, gdy sprzedaż nastąpiła przed upływem pięcioletniego okresu. Dla skorzystania ze zwolnienia wymagane jest jednak spełnienie kilku warunków.

Zwolnienie dotyczy przychodów z odpłatnego zbycia:

1. budynku mieszkalnego lub jego części lub udziału w budynku,
2. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu,
3. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,
4. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

_ Jeżeli do zbycia nieruchomości lub mieszkania nabytych po 1 stycznia 2007 r. dojdzie przed upływem pięciu lat od nabycia lub wybudowania, trzeba zapłacić fiskusowi podatek. Wysokość podatku została ustalona na poziomie 19% od uzyskanego dochodu ze zbycia (tj. kwoty uzyskanej ze zbycia pomniejszonej o określone koszty). _

Bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia pozostaje forma w jakiej podatnik dokonał odpłatnego zbycia nieruchomości np. sprzedaż, zamiana itp. - nie ma to wpływu na prawo do korzystania ze zwolnienia. Również forma wcześniejszego nabycia zbywanej nieruchomości nie wpływa na stosowanie ulgi. Podatnik mógł więc samodzielnie wybudować zbywaną nieruchomość, kupić ją lub uzyskać w formie darowizny, dziedziczenia albo zamiany.

Warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest zameldowanie w budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia (stąd potoczna nazwa zwolnienia - ulga meldunkowa).

Przepisy nie wskazują momentu, od którego należy liczyć 12 miesięczny okres zameldowania. Z ulgi meldunkowej mogą więc korzystać również podatnicy, którzy byli zameldowani w zbywanej nieruchomości przed nabyciem domu lub mieszkania. Do okresu tego należy również wliczać okres zameldowania podatnika przed 1 stycznia 2007 r. (data wprowadzenia ulgi nie ma tu znaczenia). Podkreślić jednak należy, że do skorzystania z ulgi konieczne jest zameldowanie przez wskazany okres na pobyt stały. Meldunek na pobyt czasowy, bez względu na długość jego trwania, nie uprawnia do ulgi meldunkowej.

_ Ministerstwo potwierdza, że do okresu zameldowania należy doliczać okres sprzed 1 stycznia 2007 r. oraz okres poprzedzający nabycie zbywanej nieruchomości. _W praktyce pojawiały się odmienne interpretacje do do sposobu obliczania okresu zameldowania koniecznego do skorzystania z ulgi.

Ministerstwo Finansów oraz organy podatkowe dotychczas konsekwentnie wskazywały jednak, że do okresu uprawniającego do skorzystania z ulgi nie można zaliczać okresu zameldowania podatnika przed 2007 r. oraz wskazywały, że okres ten należy liczyć najwcześniej od dnia nabycia lokalu (czyli od daty zawarcia aktu notarialnego nabycia nieruchomości).

Sądy administracyjne wskazywały, natomiast, że dla skorzystania z ulgi kluczowy jest fakt zameldowania, a nie nabycia nieruchomości. Uprawnionym do ulgi jest więc podatnik, który zameldowany był przez okres roku, nawet jeżeli właścicielem nieruchomości pozostawał przez okres krótszy niż 12 miesięcy.

Obecnie stanowisko Ministerstwa Finansów uległo gruntownej zmianie. 20 lutego 2008 r. wydana została interpretacja (DD2/033/0557/SKT/07/1682), w której *Ministerstwo potwierdza, że do okresu zameldowania należy doliczać okres sprzed 1 stycznia 2007 r. oraz okres poprzedzający nabycie zbywanej nieruchomości. *Powołana interpretacja, kierowana do urzędów i izb skarbowych, eliminuje wszelkie wątpliwości co do zakresu ulgi meldunkowej. Interpretacja powinna być respektowana przez podległe organy podatkowe.

W praktyce oznacza to możliwość zbycia nieruchomości nawet następnego dnia po jej nabyciu, co przy spełnieniu warunku wcześniejszego zameldowania przez okres roku przed datą zbycia, uprawnia podatnika do skorzystania z ulgi meldunkowej i uniknięcia zapłaty podatku dochodowego z tytułu tej czynności.

Podstawa prawna: ( http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=03.08.2011 09:00&de=03.08.2011 17:35&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=WIG20&w=460&h=250&cm=0&rl=1 ) Sam porównuj dane na wykresach - wypróbuj MoneyAnalytics

Przykładowo

Podatnik zameldowany był w mieszkaniu rodziców od grudnia 2005 r. Rodzice sprzedali mu to mieszkanie 29 lipca 2007 r., on natomiast sprzedał mieszkanie 22 grudnia 2007 r. Ponieważ okres zameldowania wyniósł 24 miesiące, podatnik spełnił warunki do zastosowania ulgi meldunkowej.

Ulga meldunkowa ma zastosowanie łącznie do obojga małżonkom. Przepisy nie precyzują jednak, czy dla skorzystania z ulgi przez oboje małżonków z tytułu zbycia nieruchomości stanowiącej wspólność majątkową konieczne jest również, aby oboje byli zameldowani na pobyt stały przez okres roku, czy wystarczy aby warunek ten spełniał jeden z małżonków. Pojawiają się w tym zakresie rozbieżności w interpretacjach organów podatkowych.

Wskazać należy jednak korzystną interpretację Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 17 września 2007 (sygn. IS.I/2-4151/9/07; IS.I/2-4151/10/07), zgodnie z którą do skorzystania z ulgi wystarczające jest, aby tylko jeden z małżonków zameldowany był przez okres roku poprzedzającego zbycie. Nie można jednak wykluczyć odmiennych ocen innych organów podatkowych.

Dodatkowo, dla skorzystania z ulgi meldunkowej podatnik obowiązany jest poinformować urząd skarbowy spełnieniu warunków skorzystania z ulgi (spełnienie 12 miesięcznego okresu zameldowania na pobyt stały w zbywanej nieruchomości). Oświadczenie należy złożyć w terminie 14 dni od daty zbycia budynku, lokalu lub prawa majątkowego (datą zbycia będzie data zawarcia aktu notarialnego). Składa się je urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika.

Podkreślić należy, że niezłożenie oświadczenia w terminie spowoduje niemożliwość zastosowanie ulgi meldunkowej.

Przepisy nie przewidują przy tym formy tego oświadczenia (nie został ustalony wzór formularza). Podatnik może zawiadomić urząd skarbowy o spełnieniu warunków ulgi w samodzielnie napisanym piśmie. Powinno ono zawierać dane identyfikujące podatnika, tj. co najmniej imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz nr NIP. Z przepisów nie wynika to wyraźnie, ale do takiego oświadczenia warto załączyć zaświadczenie z urzędu gminy potwierdzające datę zameldowania podatnika w zbywanym lokalu lub budynku. Pozwoli to uniknąć późniejszego wzywania podatnika przez organ podatkowy do przedstawienia stosownych dokumentów.

Jeżeli podatnik spełnia warunek rocznego okresu zameldowania i poinformuje organ podatkowy w ciągu 14 dni od zbycia nieruchomości o prawie do ulgi, wówczas będzie on zwolniony z zapłaty podatku z tytułu transakcji zbycia. W przeciwnym wypadku podatnik powinien wykazać tę czynność w rocznym zeznaniu podatkowym, a obliczony podatek podlega zapłacie najpóźniej do 30 kwietnia następnego roku podatkowego po dacie zbycia nieruchomości.

Autor jest starszym konsultantem Accreo Taxand Sp. z o.o.