Zmiana przepisów podatkowych dotycząca sposobu zaliczania do kosztów podatkowych kosztów pośrednich spowodowała powstanie licznych wątpliwości wśród przedsiębiorców.
Wstępna opłata leasingowa, należąca do klasycznych kosztów pośrednich, do czasu zmiany przepisów podatkowych zaliczana była przez przedsiębiorców do kosztów podatkowych w momencie jej poniesienia.
Obecnie, zgodnie z nowym brzmienie art. 15 ust 4 d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty pośrednie należy zaliczyć do kosztów podatkowych, co do zasady, w dacie ich poniesienia, jednakże jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Dokonując gramatycznej wykładni powołanego wyżej przepisu w piśmie z dnia 29 czerwca 2007 r. nr MB8/512/2007 Minister Finansów stwierdził, że wstępna opłata leasingowa powinna być przez podatnika rozliczana proporcjonalnie do długości trwania tej umowy.
„Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów stosownie do ust. 5d tego artykułu uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
W świetle ww. przepisów uzasadnionym jest by koszty pośrednie, do których można zaliczyć m.in. wstępną opłatę leasingową (czynsz inicjalny), dotyczącą ściśle określonego czasu trwania umowy leasingu zawartej na czas oznaczony, podatnik rozliczał proporcjonalnie do długości trwania tej umowy".
Mając na uwadze dotychczasową praktykę oraz cel, jaki ustawodawca chciał osiągnąć dokonując zmian w przepisach podatkowych, nie można uznać stanowiska Ministra Finansów za prawidłowe. Zmiana przepisów podatkowych miała charakter porządkowy - jej celem było dostosowanie prawa podatkowego do przepisów ustawy o rachunkowości.
Ustawodawca przyjął zasadę wynikającą z ustawy o rachunkowości i uzależnił uznanie poniesionego kosztu, za kosz podatkowy od jego zaksięgowania. Do czasu zmiany przepisów podatkowych a zasadniczo do dnia 29 czerwca 2007 r., powszechnie uznawano, że wstępna opłata leasingowa należąca do kosztów pośrednich a jako warunek konieczny do rozpoczęcia realizacji umowy leasingowej może być zaliczana do kosztów uzyskania przychodów w momencie jej poniesienia.
Opłata wstępna, co do zasady, nie dotyczy całego okresu obowiązywania umowy, lecz dotyczy samego rozpoczęcia umowy. Dlatego też należy uznać, że może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu w momencie poniesienia.
Autorka jest radczynią prawną, pracuje w dziale szkoleń Kancelarii BSO Prawo i Podatki Bramorski Szermach Okorowska we Wrocławiu.