Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

Kiedy spółka jest dominującą?

0
Podziel się:

Dominacja może wynikać z zawartych umów pomiędzy spółkami.

Kiedy spółka jest dominującą?

Spółka handlowa jest spółką dominującą, gdy wywiera decydujący wpływ na działalność innej spółki kapitałowej lub spółdzielni, zwanej wówczas spółką zależną lub spółdzielnią zależną.

Stosunek dominacji jest definiowany w wielu aktach prawnych np. ustawie o rachunkowości, o podatku dochodowym od osób prawnych, w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, definicje te należy jednak traktować jedynie na użytek ustaw, w których zostały wprowadzone. W Kodeksie spółek handlowych znajdziemy enumeratywnie wymienione typowe przypadki dominacji.

Przypadki dominacji

    1. Spółka dysponuje bezpośrednio lub nawet pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki zależnej.
      1. Spółka jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki zależnej albo spółdzielni zależnej.
      1. Spółka jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki lub spółdzielni zależnej.
      1. Członkowie zarządu spółki dominującej stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki zależnej albo spółdzielni zależnej.
      1. Spółka dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej.

Dominacja może wynikać albo z zawartych umów pomiędzy spółkami albo też może powstać na podstawie porozumień (pisemnych, a nawet ustnych) z innymi osobami. Innymi osobami będą przykładowo inni wspólnicy spółek zależnych, użytkownicy, czy zastawnicy praw udziałowych, a także inne osoby trzecie mające prawo do powoływania lub odwoływania członków zarządu, czy rady nadzorczej spółki kapitałowej.

Jeżeli na podstawie kryteriów kodeksu spółek handlowych nie można ustalić, która ze spółek jest spółką dominującą, za dominującą uważa się tę spółkę, która na podstawie większej liczby powiązań może wywierać wpływ na inną spółkę. Jeżeli pomimo kryteriów pomocniczych nadal nie można ustalić, która ze spółek jest spółką dominującą, wówczas obie spółki są spółkami wzajemnie dominującymi i zależnymi.

Obowiązki związane ze stosunkiem dominacji

Obowiązek informacyjny
Spółka dominująca ma obowiązek zawiadomić spółkę kapitałową zależną o powstaniu stosunku dominacji w terminie dwóch tygodni od dnia powstania tego stosunku. Niedopełnienie powyższego obowiązku zagrożone jest rygorem zawieszenia wykonania prawa głosu z akcji albo udziałów spółki dominującej, jeżeli reprezentują one więcej niż 33 % kapitału zakładowego spółki zależnej.

Obowiązki w zakresie ogłoszeń, publikacji i rejestracji do sądu rejestrowego

Osiągnięcie lub utrata przez spółkę handlową pozycji dominującej w spółce akcyjnej podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Statut spółki akcyjnej może jednak przewidywać, że zamiast ogłoszenia wystarczy zawiadomić wszystkich akcjonariuszy listami poleconymi.

Wyciąg z umowy zawartej pomiędzy spółką dominującą a zależną, przewidującej zarządzanie spółką zależną lub przekazywanie zysku przez taką spółkę, wymaga złożenia do akt rejestrowych spółki zależnej. Ponadto złożenia wymaga, także wyciąg z umowy, określającej zakres odpowiedzialności spółki dominującej za szkodę wyrządzoną spółce zależnej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy oraz zakres odpowiedzialności za zobowiązania spółki zależnej wobec jej wierzycieli. Zgłoszeniu podlega, również okoliczność, że umowa nie reguluje lub wyłącza odpowiedzialność spółki dominującej.

Zgłoszenia do sądu rejestrowego dokonuje zarząd spółki dominującej lub zależnej albo też wspólnik prowadzący sprawy spółki dominującej lub spółki zależnej. Ustawodawca przewidział trzytygodniowy termin ujawnienia powyższych okoliczności w rejestrze, liczony od chwili zawarcia umowy. W razie uchybienia terminowi, postanowienia umowy ograniczające lub wyłączające odpowiedzialność spółki dominującej wobec spółki zależnej lub jej wierzycieli są nieważne.

Holding jako przykład koncentracji gospodarczej i urzeczywistnienia stosunku dominacji
Spółka dominująca najczęściej występuje w układzie holdingowym. Ten typ koncentracji kapitałowej przedsiębiorców polega na centralizacji ulokowanych kapitałów i zysków poprzez kontrolę nad prawnie samodzielnymi podmiotami. Spółka dominująca posiada w tych podmiotach akcje lub udziały, albo też dysponuje możliwością powoływania więcej niż połowy członków zarządu spółki zależnej aby zapewnić sobie kontrolę w spółkach podległych.

W stosunkach gospodarczych wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje holdingu

    1. czysty holding finansowy, w którym oddziaływanie spółki holdingowej na spółki zależne odbywa się za pomocą środków finansowych,
      1. strategiczny holding zarządzający, w którym spółka holdingowa wywiera decydujący wpływ na zasadnicze sprawy w spółce zależnej przykładowo zapewnia i rozdziela środki finansowe, zajmuje się koordynacją i planowaniem przedsięwzięć podejmowanych przez spółkę zależną, zapewniając jednocześnie samodzielność bieżącej działalności i zarządzania spółce zależnej,
      1. operacyjny holding zarządzający, w którym spółka dominująca pełni w pełnym zakresie funkcje zarządzające i w pełnym zakresie kontroluje działalność podmiotów zależnych.

Autorka jest prawnikiem z Kancelarii BSO Prawo & Podatki we Wrocławiu

prawo
wiadmości
okiem eksperta
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)