Odpowiedzialność za operacje przeprowadzone z wykorzystaniem karty płatniczej reguluje ustawa z 12 września 2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych (dalej: ustawa). Ustawa ta zawiera postanowienia mające na celu ochronę posiadacza karty, w ten sposób, że gwarantuje mu pewne minimum praw. W umowie między wydawcą karty (najczęściej bank) a jej posiadaczem możliwe jest zatem przyznanie szerszych uprawnień posiadaczowi oraz przyjęcie przez bank dalej idących obowiązków. Nie jest jednak możliwe umowne ograniczenie odpowiedzialności banku względem regulacji zawartej w ustawie.
Zasadą jest, że posiadacz karty nie ponosi odpowiedzialności za operacje, które nie zostały przez niego potwierdzone. Ustawa nie precyzuje w jakiej formie potwierdzenie może nastąpić. W praktyce następuje to przez złożenie podpisu, podanie kodu PIN albo innych danych np. numeru karty, daty jej ważności czy danych samego posiadacza lub w jeszcze inny sposób.
W przypadku utraty karty płatniczej konieczne jest niezwłoczne zgłoszenie tego faktu bankowi. Do chwili dokonania takiego zgłoszenia posiadacz odpowiada za operacje dokonane z wykorzystaniem utraconej karty płatniczej. Jego odpowiedzialność jest jednak ograniczona do kwoty 150 euro. Ograniczenie kwotowe odpowiedzialności nie ma zastosowania do tych operacji, do których doszło z winy samego posiadacza.
Ustawa wymienia przykładowe okoliczności, które wyłączają ograniczenie odpowiedzialności posiadacza. Są to m. in. niezachowanie należytej staranności w przechowywaniu karty płatniczej lub kodu PIN, przechowywanie karty razem z kodem PIN, zwłoka w zgłoszeniu wydawcy faktu utracenia karty, udostępnienie karty wraz z kodem PIN osobom nieuprawnionym. Należy jednak zwrócić uwagę, że posiadacza nie obciążają operacje z użyciem utraconej karty, jeżeli do ich dokonania doszło wskutek nienależytego wykonania zobowiązania przez wydawcę karty lub jej akceptanta.
[ ( http://static1.money.pl/i/h/249/t137721.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/na;czym;polega;potracenie;bankowe,109,0,864877.html) Na czym polega potrącenie bankowe
Przykładem może być sytuacja, w której akceptant (sklep, punkt usługowy) nie weryfikuje podpisu osoby posługującej się kartą. Jeśli posiadacz zawiadomił bank o utracie karty, od tej chwili co do zasady wyłączona zostaje jego odpowiedzialność za użycie karty. Wyjątkiem są operacje, do których doszło z winy umyślnej posiadacza. Postanowienia umowy o korzystanie z karty płatniczej mogą zwierać w tym zakresie korzystniejsze uregulowania dla posiadacza karty.
Szczególnego rodzaju sytuacją jest ta, w której dochodzi do dokonania operacji kartą płatniczą bez jej fizycznego przedstawiania oraz elektronicznej identyfikacji jej posiadacza lub bez złożenia przez niego podpisu celem potwierdzenia. Zgodnie z ustawą takie operacje nie obciążają posiadacza. Także w przypadku gdy posiadacz kwestionuje dokonanie operacji z użyciem kodu PIN, sam fakt wykorzystania tego kodu nie jest wystarczającym warunkiem do przyjęcia odpowiedzialności posiadacza za skutki operacji. Jedynie w sytuacji, gdy posiadacz złożył bezpieczny podpis elektroniczny, wówczas nie może uchylić się od odpowiedzialności za operację przy użyciu kodu PIN.
Jeśli chodzi o operacje dokonywane na odległość (np. przez Internet lub telefon), gdy karta nie zostaje fizycznie przedstawiona akceptantowi, posiadacz odpowiada za takie transakcje, jeśli umowa o kartę płatniczą przewiduje taką odpowiedzialność.
| Czytaj w Money.pl | |
|---|---|
| [ ( http://static1.money.pl/i/h/36/t25636.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/urzednik;zaplaci;za;blad;nawet;roczna;pensje,124,0,831356.html) | Urzędnik zapłaci za błąd. Nawet 12 pensji Nowe przepisy spotykają się i zadowoleniem, i z obawami ekspertów. |
| [ ( http://static1.money.pl/i/h/126/t75902.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/prawo/artykul/brak;szkody;nie;zwalnia;prezesa;od;odpowiedzialnosci,221,0,824541.html) | Brak szkody nie zwalnia prezesa od odpowiedzialności Odpowiedzialności karnej spodziewać się może ten, kto będąc członkiem zarządu spółki, swoim zachowaniem naraża ją na niebezpieczeństwo. |
| [ ( http://static1.money.pl/i/h/4/t46852.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/prawo/artykul/kiedy;zarzad;uniknie;odpowiedzialnosci;za;dlug;spolki,249,0,768505.html) | Kiedy zarząd uniknie odpowiedzialności za dług spółki? Członkowie zarządu nie odpowiadają za długi wobec kontrahentów, o ile we właściwym czasie złożony był wniosek o upadłość. |
Autor jest aplikantem radcowskim w Kancelarii BSO Prawo & Podatki we Wrocławiu