Przepisy ustawy antykryzysowej pozwalają przedsiębiorcom na optymalizację zatrudnienia i kosztów z nim związanych w okresie dekoniunktury.
W zeszłym tygodniu Sejm uchwalił nowelizację ustawy z dnia 1.07.2009 o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz.U. 2009, nr 125, poz. 1035), zwanej popularnie ustawą antykryzysową. Jeżeli ustawa pomyślnie przejdzie przez Senat i zostanie w obecnym kształcie podpisana przez Prezydenta RP, z przewidywanych nią ułatwień będą mogli korzystać nie tylko - jak do tej pory - przedsiębiorcy, których obroty po 01.08.2007 spadły o 25 proc. w porównaniu z analogicznym okresem za rok poprzedni, ale również tacy, których sprzedaż zmniejszyła się _ zaledwie _ o 10 procent.
Przepisy ustawy antykryzysowej pozwalają przedsiębiorcom przede wszystkim na optymalizację zatrudnienia i kosztów z nim związanych w okresie dekoniunktury.
Część z nich odnosi się do wszystkich przedsiębiorców – nawet tych, których kryzys nie dotknął na tyle, by mogli oni uzyskać status _ przedsiębiorcy w przejściowych trudnościach finansowych _.
To ważne, ponieważ z uwagi na sformalizowane procedury, związane z udzieleniem takiego statusu, wiele przedsiębiorstw rezygnowało z ubiegania się o jego nadanie.
Sprawdź, czy i jak twoja firma może skorzystać z rządowej pomocy
Zgodnie z ustawą, każdy pracodawca ma możliwość przedłużenia stosowanego w firmie okresu rozliczeniowego nawet do 12 miesięcy, o ile uzasadnione jest to przyczynami obiektywnymi, technologicznymi lub dotyczącymi organizacji czasu pracy. W okresie stosowania takiego przedłużonego okresu rozliczeniowego, pracodawca może również indywidualnie ukształtować rozkład czasu pracy poszczególnych pracowników, wyznaczając im różne godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy.
Taki plan pracy może również przewidywać zróżnicowanie liczby godzin do przepracowania w poszczególnych miesiącach. Okresy dłuższej pracy równoważy się okresami krótszej pracy lub okresami niewykonywania pracy w ramach obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Zmiana taka nie może jednak kolidować z istniejącym w firmie systemem czasu pracy, ani naruszać kodeksowych praw pracownika do wypoczynku.
W każdym miesiącu stosowania przedłużonego okresu rozliczeniowego pracownik musi otrzymywać przynajmniej pensję minimalną. Plusem takiej modyfikacji jest możliwość dopasowania rozkładu pracy do aktualnego portfela zamówień oraz możliwość przesunięcia rozliczenia ewentualnych nadgodzin na późniejszy okres. Pamiętać jednak należy, iż w przypadku rozwiązania stosunku pracy w trakcie trwania okresu rozliczeniowego, wszystkie faktycznie przepracowane godziny ponad normalny wymiar czasu pracy powinny zostać potraktowane jako nadgodziny.
Rząd ma 22 mld zł na walkę z kryzysem. W pakiecie
Pracodawca, posiadający status _ przedsiębiorcy w przejściowych trudnościach finansowych _, który rozważa redukcję etatów, ma więcej możliwości, pozwalających mu uniknąć zwalniania pracowników. Ustawa pozwala mu bowiem – za pisemną zgodą danego pracownika – objąć go tzw. przestojem ekonomicznym. Pracownik w takiej sytuacji zwolniony jest z obowiązku świadczenia pracy, a pracodawca – zobowiązany wypłacać mu minimalne wynagrodzenie przy czym – na swój wniosek – ma możliwość uzyskania z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dopłaty do tego wynagrodzenia w wysokości do 100% zasiłku dla bezrobotnych.
Nawet jeśli pracodawca w kryzysie nie zdecyduje się na skorzystanie z instytucji przestoju ekonomicznego, ma prawo obniżyć na okres do 6 miesięcy określony w umowach z pracownikami wymiar czasu pracy maksymalnie do połowy pełnego wymiaru oraz proporcjonalnie do tego wynagrodzenie za pracę. Nie jest przy tym konieczne indywidualne dokonywanie wypowiedzeń zmieniających w trybie art. 42 § 1-3 Kodeksu pracy, co pozwala na uniknięcie przymusowej, długotrwałej procedury związanej z dokonywaniem takich wypowiedzeń. Również w przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy przedsiębiorca może uzyskać finansową pomoc do 70% zasiłku dla bezrobotnych.
W przypadku korzystania przez przedsiębiorcę z tych form dofinansowania z pomocy publicznej, jego pracownicy podlegają szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem.
Wszystkie z powyższych proponowanych przez ustawę rozwiązań antykryzysowych pracodawca zobowiązany jest wprowadzić w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a gdy porozumienie z wszystkimi organizacjami nie jest możliwe – z organizacją reprezentatywną dla wszystkich związków. Jeżeli w zakładzie pracy nie działają związki zawodowe, zmiany wprowadzane są z wybranymi w sposób przyjęty w przedsiębiorstwie przedstawicielami pracowników.
Odpowiednie do sytuacji firmy połączenie przewidywanych przepisami prawa pracy możliwości pozwoli większości pracodawców na wyjście obronną ręką z trwającego jeszcze przecież kryzysu gospodarczego. Aby móc w pełni z nich skorzystać, warto postarać się o uzyskanie statusu _ przedsiębiorcy w przejściowych trudnościach finansowych _. Przy opracowaniu pełnej dokumentacji w tym zakresie z pewnością pomocny okazać się może profesjonalista z zakresu prawa pracy, który pomoże optymalnie dopasować możliwości prawne do potrzeb firmy i dokonać koniecznych formalności.
Autorka jest aplikantem radcowskim w Kancelarii BSO Prawo & Podatki we Wrocławiu