Jak prawidłowo sporządzić testament

To jak podzielony zostanie nasz materialny dorobek i prawa niemajątkowe mozna uregulować spisując testament. Dokument taki może być sporządzony tylko w jednej z form przewidzianych w Kodeksie cywilnym i trzeba pamiętać, że przepisy dotyczące jego formy są przepisami bezwzględnie wiążącymi. Oznacza to, że testament sporządzony z ich naruszeniem jest nieważny.

Testament własnoręczny jest najprostszą i bardziej dostępną formą testamentu. Należy jednak pamiętać, że aby był ważny konieczne jest zachowanie pewnych nakazanych przez prawo wymogów.

Jak sama nazwa wskazuje tego typu testament musi zostać sporządzony własnoręcznie, nie można go napisać przy użyciu jakichkolwiek pomocy technicznych np.: maszyny do pisania czy komputera, a później podpisać. Nie można go też nikomu podyktować. Pismo musi bowiem wykazywać cechy indywidualne autora.

Co istotne wymóg _ własnoręczności _ zostaje zachowany jeśli testator jest kaleką i w związku z tym sporządzi testament stopą bądź ustami, a także za pomocą protezy ponieważ mimo wszystko zapewnione jest w takim przypadku zachowanie naturalnych linii pisma.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/240/t130544.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/kto;dziedzicy;w;przypadku;gdy;nie;ma;testamentu,190,0,763838.html) Kto dziedzicy w przypadku, gdy nie ma testamentu
Kolejnym niezbędnym elementem testamentu holograficznego jest podpis spadkodawcy. Dla uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości spadkodawca powinien podpisać testament pełnym imieniem i nazwiskiem lub przynajmniej pierwszą literą imienia i nazwiskiem. Własnoręcznego podpisu **nie stanowi, w rozumieniu obowiązujących przepisów, podpis elektroniczny i to nawet bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany za pomocą kwalifikowanego certyfikatu.

Testament musi zostać opatrzony datą jego sporządzenia. Data jest szczególnie istotna przy ustaleniu kolejności testamentów, jeżeli sporządzimy ich więcej. Jest także konieczna do ustalenia, czy autor testamentu w chwili jego pisania był w pełni władz umysłowych i czy nie był ubezwłasnowolniony.

Należy pamiętać, iż testament własnoręczny można sporządzić w każdej chwili i dowolnie zmieniać później jego wersje. Jednakże zawsze będzie liczył się ten z datą najbliższą zgonu spadkodawcy.

Najbezpieczniejszą i zalecaną formą testamentu jest testament notarialny ponieważ ma moc dowodową równą mocy dokumentu publicznego, a zatem bardzo trudno jest go podważyć, a nadto niezmiernie rzadko obarczony jest wadą prawną. Szczegółowe wymagania dotyczące testamentu notarialnego określa Prawo o notariacie, a nie jak w przypadku dwóch pozostałych omawianych form testamentu kodeks cywilny.

Co najistotniejsze testament notarialny może zostać sporządzony przez osoby niewidome, głuche, nieme, głuchonieme, nieumiejące pisać i czytać, a także nieznające języka polskiego, jeżeli tylko posiadają pełną zdolność do czynności prawnych.

Obowiązkiem notariusza przed przystąpieniem do czynności sporządzenia testamentu jest ustalenie tożsamości testatora oraz sprawdzenie, czy ma on pełną zdolność do czynności prawnych i czy działa świadomie. Pod sporządzonym testamentem testator powinien złożyć podpis lub tuszowy odcisk palca, jeśli nie jest w stanie się podpisać.

Testament notarialny tak jak każdy inny można odwołać przez napisanie nowego i wyraźne zaznaczenie, że poprzedni testament zostaje odwołany.

Testament alograficzny polega na tym, iż spadkodawca w obecności dwóch świadków oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Niniejsze oświadczenie spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu.

W chwili obecnej ta forma testamentu budzi najwięcej wątpliwości, albowiem z uwagi na brak wymogu prawniczego przygotowania osób urzędowych, testament taki może łatwo być obarczony wadą prowadzącą do jego nieważności.

Autorki: Karolina Służewska-Woźnicka (na zdjęciu) jest adwokatem, a Barbara Klimczyk - prawnikiem z Celichowski - Szyndler i Partnerzy Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych