WYROK Z DNIA 3 WRZEŚNIA 2004 R.
SDI 29/04

1. Zbieg przesłanek umorzenia postępowania, określonego w art. 88
pkt 4 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. 2002
r., Nr 123, poz.1058) oraz z art. 17 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k. w zw. z § 1 ust. 3
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lipca 1998 r. w sprawie
postępowania dyscyplinarnego w stosunku do adwokatów i aplikantów ad-
wokackich (Dz. U. Nr 99, poz. 635), zachodzi dopiero wówczas, gdy do
chwili orzekania zostały przeprowadzone wszystkie dowody i wyjaśnione
wszelkie okoliczności świadczące o tym, że obwiniony nie popełnił zarzu-
canego przewinienia dyscyplinarnego, a jednocześnie nastąpiło przedaw-
nienie jego karalności. W takiej tylko sytuacji procesowej sąd dyscyplinarny
obowiązany jest wydać orzeczenie uniewinniające.
2. Sformułowanie zawarte w art. 95 i prawa o adwokaturze, że wszel-
kie wydatki stanowią koszty postępowania dyscyplinarnego, interpretowa-
ne w powiązaniu z unormowaniem zamieszczonym w § 1 ust. 3 rozporzą-
dzenia, wyłącza możliwość stosowania w tym postępowaniu dyscyplinar-
nym art. 632 pkt 2 k.p.k. Uznaniowość przewidziana w tym przepisie, jest
wykluczona w tym postępowaniu.
3. W razie uniewinnienia albo umorzenia postępowania dyscyplinar-
nego, obwinionemu adwokatowi należy się zwrot wszystkich uzasadnio-
nych wydatków poniesionych przez niego w związku z tym postępowa-
niem. Jeżeli natomiast obwiniony zostanie skazany, obciąża się go kwotą
opłaty zryczałtowanej, określonej w § 49 rozporządzenia.

Przewodniczący: sędzia SN J. Dołhy.
Sędziowie SN: A. Siuchniński, K. Cesarz (sprawozdawca).
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego: adw. K. Borodeja.

Sąd Najwyższy w sprawie Jacka K., obwinionego z art. 80 ustawy o
adwokaturze w zw. z §§ 6, 8, 21, 22, 43 i 49 Zbioru zasad etyki adwokac-
kiej i godności zawodu, po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu
3 września 2004 r. kasacji, wniesionej przez obwinionego od orzeczenia
Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 22
listopada 2003 r., zmieniającego orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby
Adwokackiej w W. z dnia 3 lutego 2003 r.,

1. u c h y l i ł zaskarżone orzeczenie w części dotyczącej nieuwzględnie-
nia wniosku o zasądzenie kosztów postępowania, zawarte w pkt 2;
2. o d d a l i ł kasację w pozostałym zakresie (...).


U Z A S A D N I E N I E

Adwokat Jacek K. został oskarżony przez Rzecznika Dyscyplinarne-
go Okręgowej Rady Adwokackiej w W. o to, że:
I.
w miesiącu sierpniu 1996 r. w S. był świadkiem czynu przestępnego,
polegającego na wymuszeniu okupu, pożyczając pokrzywdzonemu
pieniądze celem przekazania ich napastnikom, a następnie podjął się
obrony w postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko sprawcom
opisanego wymuszenia rozbójniczego,
to jest o przewinienie z art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o
adwokaturze w zw. z § 6, § 8 i § 21, § 22, § 43 i § 49 zbioru zasad etyki
adwokackiej i godności zawodu z dnia 26 września 1993 r.,
II.
w okresie od 4 lutego 1997 r. do 28 maja 1997 r. w G. zaniedbał
obowiązki obrońcy oskarżonego w toczącym się postępowaniu kar-
nym przed Sądem Rejonowym w G. w ten sposób, że trzykrotnie nie
stawił się na rozprawę główną, nie podając przyczyn niestawiennic-
twa, nie przedstawił posiadanego dowodu z dokumentu mającego
istotne znaczenie dla obrony oskarżonego,
to jest o przewinienie z art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o
adwokaturze w związku z § 8 i § 29 zbioru zasad etyki adwokackiej i god-
ności zawodu z dnia 26 września 1993 r.,
III.
wiosną 1997 r. w S., po zwolnieniu z aresztu oskarżonych T., W. i G.
groził, że jeśli nie złożą i nie oddadzą 150 000 DEM, spowoduje po-
nowne ich aresztowanie, w listopadzie 1997 r. zobowiązał się wobec
Inny W., żony oskarżonego W., że załatwi ,,zakulisowo" sprawę zwol-
nienia jej męża z aresztu, a oficjalnie podpisze ona pełnomocnictwo
dla adw. S., za co żądał zapłaty w kwocie 30.000 zł,
to jest o przewinienie z art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o
adwokaturze w zw. z § 6 i 8 zbioru zasad etyki adwokackiej i godności za-
wodu z dnia 26 września 1993 r.
Obwiniony w dniu 5 grudnia 2002 r. wniósł o umorzenie postępowa-
nia z uwagi na przedawnienie karalności wszystkich zarzucanych czynów,
motywowuje wniosek tym, że Prokurator Okręgowy w S. dwukrotnie uma-
rzał postępowanie o zarzucane wnioskodawcy przestępstwa wobec stwier-
dzenia, że nie popełnił ich. Zarzuty, które zostały przedstawione wniosko-
dawcy w wymienionej sprawie karnej, ,,...są tożsame z zarzutami postawio-
nymi w ramach prowadzonego postępowania dyscyplinarnego ...".
W dniu 3 lutego 2003 r. wpłynął nadto wniosek obwinionego o zasą-
dzenie na jego rzecz od Izby Adwokackiej w W. kosztów postępowania
dyscyplinarnego, na które złożyły się - wyspecyfikowane w tym piśmie -
koszty: ustanowionego obrońcy, utraconego zarobku i dojazdów.
Po przeprowadzeniu rozprawy w tym dniu, Sąd Dyscyplinarny Izby
Adwokackiej w W. na podstawie art. 88 pkt 4 ustawy z 26 maja 1982 r. -
Prawo o adwokaturze, umorzył postępowanie oraz oddalił wniosek obwi-
nionego o zasądzenie na jego rzecz koszów postępowania.
W odwołaniu od tego orzeczenia Jacek K. zarzucił:
,,1) obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia
wyrażającą się w:
a) naruszeniu dyspozycji przepisu art. 424 § 1 pkt 2 w zw. z § 1 ust. 3
cyt. rozp. (tj. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 23 lipca
1998 r. w sprawie postępowania dyscyplinarnego w stosunku do
adwokatów... - Dz. U. Nr 99, poz. 635) poprzez nie tylko niewyja-
śnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia o kosztach, ale zupełnie
jej pominięcie w uzasadnieniu orzeczenia,
b) naruszeniu dyspozycji przepisu art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z § 1 pkt 3
cyt. rozp. poprzez niezamieszczenie rozstrzygnięcia o kosztach po-
stępowania dyscyplinarnego,
c) naruszeniu przepisu art. 95 i ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r.
Prawo o adwokaturze poprzez nieuzasadnione oddalenie wniosku
obwinionego o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania,
d) naruszeniu przepisu art. 2 § 2, i art. 9 § 1 i 2 k.p.k. poprzez niedoko-
nanie czynności z urzędu ustalających korzystniejszą podstawę roz-
strzygnięcia orzeczenia dla obwinionego co do zarzutu objętego w
pkt I i III aktu oskarżenia m.in. poprzez uzyskanie informacji o wyni-
kach postępowania karnego prowadzonego przez Prokuraturę Okrę-
gową w S., które to postępowanie było znane Sądowi Dyscyplinar-
nemu,
2) obrazę prawa materialnego przejawiającą się w błędnej kwalifikacji
wskazanej w komparycji orzeczenia podstawy umorzenia poprzez
wskazanie przepisu materialnego art. 84 pkt 4 cyt. wyżej ustawy, za-
miast przepisu art. 87 § 1 ustawy Prawo o adwokaturze."
Odwołujący się w uzasadnieniu najpierw podniósł, że wskazana
sprawa karna ,,miała zbliżony kontekst przedmiotowo-podmiotowy z prowa-
dzonym postępowaniem dyscyplinarnym...". ,,Decyzja procesowa Prokura-
tora Okręgowego w S. o umorzeniu postępowania została zatwierdzona
decyzją Prokuratora Apelacyjnego w P. z dnia 17 lutego 2003 r."
Następnie jednak skarżący stwierdził, iż ,,Ustalenia śledztwa prokura-
torskiego i merytoryczna jego ocena wskazuje niezbicie, iż obwiniony nie
dopuścił się deliktów dyscyplinarnych opisanych w pkt. I i III zaskarżonego
orzeczenia, tym samym zachodzi pozytywna przesłanka umorzenia postę-
powania, która zgodnie z (...) przepisem art. 414 § 1 k.p.k. musi doprowa-
dzić w tym zakresie do uniewinnienia obwinionego adw. Jacka K."
W konkluzji obwiniony wnosił o zmianę zaskarżonego orzeczenia
przez uniewinnienie go od zarzutu I i III aktu oskarżenia, wobec stwierdze-
nia, że nie dopuścił się zarzucanych w tych punktach przewinień dyscypli-
narnych oraz o zasądzenie kosztów, w tym - postępowania odwoławcze-
go.
W dniu 22 listopada 2003 r. Wyższy Sąd Dyscyplinarny Naczelnej
Rady Adwokackiej orzekł, co następuje:
,,1) Zaskarżone orzeczenie utrzymuje się w mocy z tą zmianą, iż jako pod-
stawę rozstrzygnięcia w zakresie pkt 1 wskazuje art. 87 ust. 1 ustawy
Prawo o adwokaturze, zaś kosztami postępowania dyscyplinarnego za
obie instancje obciąża Okręgową Izbę Adwokacką w W.
2) Wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania w kwocie 1180 zł
tytułem zwrotu kosztów przejazdu oraz 420 zł z tytułu udziału obrońcy
nie uwzględnić."
Kasację wywiódł Jacek K., w której zarzucił obrazę przepisów postę-
powania wyrażającą się w:
,,a) naruszeniu dyspozycji art. 89 ust. 2 ustawy - Prawo o adwokaturze i
art. 5 § 2 k.p.k. oraz § 36 ust. 2 i § 33 ust. 2 (odp. art. 452 § 2 k.p.k.)
Rozp. MS z dnia 23 lipca 1998 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 635) w sprawie
postępowania dyscyplinarnego w stosunku do adwokatów i aplikantów
adwokackich poprzez oparcie orzeczenia na niekompletnym materiale
dowodowym tj. dowodach przeprowadzonych jedynie przed sądem I in-
stancji i pominięcie dowodu zawnioskowanego bezpośrednio przed są-
dem odwoławczym tj. postanowienia Prokuratora Okręgowego w S. z
dnia 31 grudnia 2002 r. o umorzeniu postępowania karnego,
b) naruszeniu dyspozycji przepisu art. 457 § 3 oraz 433 § 2 k.p.k. w zw. z
§ 1 ust. 3 cyt. rozp. poprzez zaniechanie obowiązku rozważenia
wszystkich wniosków i zarzutów wskazanych w środku odwoławczym tj.
zarzutu zawartego w pkt. I odwołania dotyczącego niewyjaśnienia
przede wszystkim niepowołania podstawy prawnej rozstrzygnięcia o
kosztach w uzasadnieniu sądu I instancji - art. 424 § 1 pkt 2 k.p.k.,
c) naruszeniu dyspozycji przepisu art. 95 i ustawy Prawo o adwokaturze
poprzez nieuzasadnione nieuwzględnienie wniosku obwinionego o za-
sądzenie na jego rzecz kosztów postępowania oraz nieprawidłowe za-
stosowanie (co wynika z treści uzasadnienia) przepisu art. 632 k.p.k. w
przedmiocie rozstrzygnięcia o nieuwzględnieniu wniosku obwinionego o
zasądzenie kosztów."
Autor kasacji wnosił o uchylenie orzeczenia Wyższego Sądu Dyscy-
plinarnego i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania
w postępowaniu odwoławczym.
Z uzasadnienia skargi wynika, że jej zarzuty i petitum, nie dotyczą
czynu z pkt. II aktu oskarżenia, to jest przewinienia polegającego na zanie-
dbaniu obowiązków obrońcy przez nieusprawiedliwione niestawiennictwo
na rozprawach i nieprzedstawienie dowodu istotnego dla obrony oskarżo-
nego.
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego NRA na rozprawie kasacyjnej
wnosił o oddalenie kasacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie zasługują na podzielenie zarzuty naruszenia przez Wyższy Sąd
Dyscyplinarny zasady samodzielności jurysdykcyjnej tego Sądu (art. 89
ust. 2 pr. adw.), zasady in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.) ani przepisów §§
36 ust. 2 i 33 ust. 2 wskazanego wyżej rozporządzenia w sprawie postę-
powania dyscyplinarnego w stosunku do adwokatów i aplikantów adwo-
kackich (r.p.d.), będących odpowiednikami art. 452 § 2 k.p.k. i art. 437 § 2
k.p.k.
Na wstępie należy zauważyć, że do naruszenia zasady tłumaczenia
wątpliwości na korzyść oskarżonego może dojść tylko wówczas, gdy takie
wątpliwości rzeczywiście wystąpią. Jeżeli ich nie ma, żaden sąd, w szcze-
gólności - odwoławczy, nie jest w stanie złamać zakazu wynikającego z
art. 5 § 2 k.p.k.
Natomiast jeśli idzie o przepis § 36 ust. 2 r.p.d. (art. 437 § 2 k.p.k.), to
określa on jedynie rodzaje orzeczeń sądu odwoławczego, jakie mogą za-
paść na podstawie zebranych dowodów. Jeżeli skarżący wytyka zaniecha-
nie przeprowadzenia dowodów, zarzut obrazy tego przepisu jest przed-
wczesny (bezprzedmiotowy).
Oczyszczając pole dla dalszych rozważań trzeba na wstępie stwier-
dzić, że nie tylko czyn z pkt. II aktu oskarżenia, ale również czyn I, zarzu-
cony obwinionemu, wypełniał znamiona jedynie przewinienia dyscyplinar-
nego. Do takiego wniosku prowadzi już lektura postawionego zarzutu.
Sprawdzanie przez Sąd drugiej instancji przy pomocy decyzji dowodowych,
a następnie analizy akt postępowania karnego czy w tym czynie mieszczą
się również elementy przestępstwa, łamałoby zasady, których naruszenie
zarzuca skarżący, oraz byłoby sprzeczne z zakazem sformułowanym w art.
95 i pr. adw. (zakaz reformationis in peius). Jest przecież oczywiste, że sąd
dyscyplinarny, aby nie uchybić:
- zasadzie wyrażonej w art. 5 § 2 k.p.k., nie mógłby w razie pojawienia się
nieusuwalnych wątpliwości uznać, że delikt dyscyplinarny stanowi zara-
zem przestępstwo;
- nakazowi ujętemu w art. 89 ust. 2 pr. adw., nie mógłby opierać się tylko
na materiałach zgromadzonych w postępowaniu karnym;
- zakazowi wynikającemu z art. 95 i pr. adw., nie mógłby przyjąć, nawet w
razie istnienia dowodów w sprawie karnej, że obwiniony dopuścił się
jednocześnie przestępstwa.
Wprawdzie wiodąca myśl skargi kasacyjnej sprowadza się do tego,
że Sąd odwoławczy w następstwie przeprowadzenia dowodów z materia-
łów śledztwa i ich analizy uniewinniłby obwinionego od zarzutu I i III, ale
mogłoby się okazać, że Sąd ten wyprowadziłby jednak przeciwstawne
wnioski. Wówczas przed Sądem ad quem z całą ostrością pojawiłby się
problem zakazu rozstrzygania na niekorzyść skarżącego, wobec wniesie-
nia środka odwoławczego jedynie na jego korzyść. Aktualizowałaby się
również kwestia istnienia w tej części gravamen, to jest czy obwiniony ma
interes prawny w zaskarżeniu pkt. 1 orzeczenia Sądu pierwszej instancji,
wymagany dyspozycją art. 425 § 3 k.p.k.
Podsumowując zasadniczą część powyższego wywodu, obowiązek
rozpoznania przez Sąd odwoławczy sprawy w granicach środka odwo-
ławczego (art. 433 k.p.k.) jest limitowany również zakazem orzekania na
niekorzyść oskarżonego w razie wniesienia takiego środka tylko na korzyść
oskarżonego (art. 434 § 1 k.p.k.).
Jednak zarzut pominięcia wnioskowanych dowodów jest chybiony
przede wszystkim dlatego, że Sąd odwoławczy był wręcz zobowiązany do
zaakceptowania zasadniczego rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji. I
to nie z powodu związania Sądów treścią pierwotnego wniosku obwinione-
go, lecz z uwagi na ujawnienie się najpierw ujemnej przesłanki procesowej
w postaci przedawnienia karalności zarzucanych przewinień dyscyplinar-
nych. Ta przeszkoda procesowa wyszła na jaw, zanim Sąd dyscyplinarny
został wezwany do sprawdzenia przy pomocy akt śledztwa czy obwiniony
dopuścił się zarzucanych czynów, to jest przed ewentualnym przeprowa-
dzeniem dowodów i wyjaśnieniem wszystkich okoliczności faktycznych.
Przedawnienie karalności niweczy możliwość badania czy występują
materialnoprawne przesłanki wyłączenia odpowiedzialności karnej, okre-
ślone w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k.
Za takim stanowiskiem przemawia dyspozycja § 1 pierwsza część
zdania tego przepisu. Zakazuje ona wszczynania postępowania w razie
zaistnienia - przed wydaniem takiej decyzji - ujemnych przesłanek proce-
sowych, a gdy ujawnią się one po wszczęciu postępowania, wymieniony
przepis zobowiązuje do umorzenia toczącego się postępowania. Zatem,
jeżeli organ prowadzący postępowanie stwierdza formalną przeszkodę do
prowadzenia procesu, to nie może przejść do porządku nad nią i kontynu-
ować postępowania, w szczególności w celu wyjaśnienia czy zachodzą
materialne podstawy odpowiedzialności oskarżonego. Powyższe stanowi-
sko jest zbieżne z zajętym przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 2
lipca 2002 r., IV KKN 264/99 (Lex 54407), iż ,,Postępowanie należy umo-
rzyć w sytuacji, gdy nastąpiło przedawnienie karalności, ale tylko wtedy,
gdy nie ma od razu podstaw do uniewinnienia oskarżonego z braku czynu
lub braku znamion czynu (...) albo braku winy. Umorzenie z racji przedaw-
nienia wchodzi też zawsze w rachubę, gdy kwestie istnienia czynu, jego
znamion i odpowiedzialności wymagały dalszego dowodzenia, gdyż postę-
powaniu w tej materii stoi już na przeszkodzie przedawnienie karalności".
Sąd Najwyższy poruszoną kwestią zajmował się również w innych spra-
wach, wyrażając zapatrywanie, że umorzenie postępowania z uwagi na
niedopuszczalność jego dalszego prowadzenia nie wchodzi w rachubę,
gdy zbieg przesłanki z art. 17 § 1 pkt 6 oraz pkt 1 i 2 k.p.k. zostanie stwier-
dzony dopiero po przeprowadzeniu dowodów i wyjaśnieniu wszystkich oko-
liczności faktycznych. Doszło bowiem wówczas do wszechstronnego zba-
dania podstaw odpowiedzialności oskarżonego i w takiej sytuacji sąd powi-
nien podjąć decyzję odnoszącą się do braku tych podstaw, a więc wydać
wyrok uniewinniający a nie umarzający postępowanie z powodu przedaw-
nienia (postanowienia: z dnia 3 kwietnia 2002r., V KKN 484/00 - Lex
53336 i z dnia 15 kwietnia 2004 r., SDI 21/04 - OSNKW z 2004 r., z. 6,
poz. 64).
Nie istnieją powody, które uniemożliwiałyby zastosowanie kanonów
powyższego rozumowania w postępowaniu dyscyplinarnym toczącym się
wobec adwokatów i aplikantów adwokackich. Przenosząc te zasady na
wymienione postępowanie, uprawnione jest stanowisko, że rzeczywisty
zbieg przesłanek z art. 88 pkt 4 ustawy z 26 maja 1982 r. - Prawo o adwo-
katurze oraz z art. 17 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k. w zw. z § 1 ust. 3 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z 23 lipca 1998 r. w sprawie postępowania dys-
cyplinarnego w stosunku do adwokatów i aplikantów adwokackich, zacho-
dzi dopiero wówczas, gdy do chwili orzekania zostały przeprowadzone
wszystkie dowody i wyjaśnione wszelkie okoliczności świadczące o tym, że
obwiniony nie popełnił zarzucanego przewinienia dyscyplinarnego, a jed-
nocześnie nastąpiło przedawnienie jego karalności. W takiej tylko sytuacji
procesowej sąd dyscyplinarny obowiązany jest wydać orzeczenie uniewin-
niające.
Wracając na grunt niniejszej sprawy, Sąd odwoławczy nie naruszył
normy § 33 ust. 2 r.p.d. - odpowiednika art. 452 § 2 k.p.k. w postępowaniu
dyscyplinarnym, ponieważ w zaistniałej sytuacji procesowej nie miał obo-
wiązku badania podstaw odpowiedzialności obwinionego. Nie sposób w
tym miejscu pominąć, że nie sprzyjało podjęciu próby takiego badania
oświadczenie obwinionego, zawarte we wniosku o umorzenie postępowa-
nia dyscyplinarnego, iż zarzucane mu przewinienia nie są tożsame z zarzu-
tami postawionymi w śledztwie w sprawie Prokuratury Okręgowej w S., a
więc, iż nie wypełniają zarazem znamion przestępstw, o które toczyło się
postępowanie karne i zostało ono umorzone z powodu niepopełnienia ich
przez obwinionego. Wnioskodawca wskazywał więc na brak przeszkody do
umorzenia postępowania, określonej w przepisie art. 88 ust. 2 pr. adw.,
stanowiącym, że jeżeli czyn zawiera znamiona przestępstwa, przedawnie-
nie dyscyplinarne nie następuje wcześniej niż przedawnienie karne.
Zasadne są natomiast zarzuty dotyczące rozstrzygnięć Sądu odwo-
ławczego o kosztach postępowania dyscyplinarnego. Nie doszłoby do ob-
razy art. 95 i pr. adw., gdyby Sąd ten poprzestał na pkt. 1 orzeczenia. W
drugim zdaniu tego punktu Sąd obciążył Okręgową Izbę Adwokacką kosz-
tami postępowania dyscyplinarnego za obie instancje. Rozstrzygnięcie to
realizowało dyspozycje zawarte w obu ustępach wymienionego przepisu,
który stanowi, że po pierwsze, w skład kosztów postępowania dyscyplinar-
nego wchodzą wszelkie wydatki poniesione w związku z tym postępowa-
niem i po drugie, że we wszystkich wypadkach, za wyjątkiem skazania,
koszty postępowania ponosi Izba Adwokacka. Przepis art. 95 i pr. adw.
samodzielnie więc określa zarówno zakres wydatków wchodzących w
skład kosztów postępowania, jak i zwracanych obwinionemu, które poniósł
w związku z postępowaniem, a nie został skazany. Tę odrębność potwier-
dza wprost treść § 1 ust. 3 r.p.d., mówiącego, że przepisy Kodeksu postę-
powania karnego stosuje się odpowiednio tylko w zakresie nieuregulowa-
nym przepisami Prawa o adwokaturze. Nie ma zatem normatywnych pod-
staw do wyłączenia z ogółu kosztów wydatków obwinionego za dojazdy do
miejsca wykonywania czynności przez sąd dyscyplinarny ani wydatków z
tytułu ustanowienia w sprawie adwokata.
Sformułowanie zawarte w art. 95 i pr. adw., że wszelkie (podkr. SN)
wydatki stanowią koszty postępowania dyscyplinarnego, interpretowane w
powiązaniu z unormowaniem zamieszczonym w § 1 ust. 3 r.p.d., wyłącza
możliwość stosowania w ,,adwokackim" postępowaniu dyscyplinarnym art.
632 pkt 2 k.p.k. Uznaniowość przewidziana w tym przepisie, jest wykluczo-
na w owym postępowaniu. Podnoszona w kasacji nieprawidłowość zasto-
sowania art. 632 k.p.k. polegała zatem na bezpodstawnym jego użyciu
przez Sąd odwoławczy.
Rażąca obraza art. 95 i pr. adw. dlatego miała istotny wpływ na treść
zaskarżonego orzeczenia, bo w wyniku wyłączenia zamieszczonego w
drugim jego punkcie doszło do sprzeczności w obrębie tego orzeczenia.
Wszak, z jednej strony (pkt 1) Sąd obciążył Izbę Adwokacką całością kosz-
tów postępowania, z drugiej zaś (pkt 2) wyłączył część kosztów poniesio-
nych przecież w związku z tym postępowaniem. Nie ulega wątpliwości, że
ze stosowanego odpowiednio w niniejszym postępowaniu przepisu art. 626
§ 1 k.p.k. wynika wymóg wewnętrznie zgodnego (niesprzecznego) określe-
nia, kto, w jakiej części i zakresie ponosi koszty postępowania. Tego wy-
mogu nie spełnia rozstrzygnięcie zawarte w pkt. 2 orzeczenia.
Ze względu na niekwestionowanie przez skargę kasacyjną treści
prawidłowego rozstrzygnięcia co do kosztów postępowania, zamieszczo-
nego w pkt. 1 orzeczenia, koniecznym było ograniczenie się do orzeczenia
kasatoryjnego w odniesieniu do pkt. 2 zaskarżonego orzeczenia - bez się-
gania przez Sąd kasacyjny po rozstrzygnięcie następcze (por. szerzej wy-
rok SN z dnia 10 grudnia 2002 r., V K.K. 317/02 - Lex 74385).
Rzeczą Prezesa Sądu Dyscyplinarnego będzie już tylko określenie,
nie z jakiego tytułu, lecz w jakiej wysokości należy się obwinionemu zwrot
wydatków od Izby Adwokackiej w W. Ich wysokość musi odpowiadać rze-
czywistym wydatkom poniesionym przez niego w związku z postępowa-
niem dyscyplinarnym. Na marginesie tylko można zauważyć, że jeżeli oso-
ba obwiniona zostanie obciążona kosztami postępowania w związku z jej
skazaniem, to nie wylicza się ich, lecz pobiera w formie opłaty ryczałtowa-
nej, której wielkość została określona § 49 r.p.d. Tylko w takiej konfiguracji
procesowej rzeczywiste koszty postępowania nie muszą odpowiadać wy-
sokości opłaty.
Z wszystkich przytoczonych względów orzeczono jak w wyroku.