Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

II SA/Bk 253/10 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2010-06-24

0
Podziel się:

Prawodawca uregulował w sposób szczególny podstawy i przesłanki aktualizacji ewidencji w zakresie podmiotów i przedmiotu dzierżawy, wprowadzając wymóg wspólnego wniosku stron tej umowy. Przedmiotowy wspólny wniosek obowiązuje więc tak co do ujawnienia samego faktu dzierżawy i praw podmiotowych wynikających z tej umowy - co powinno nastąpić w oparciu nie tylko o wniosek, ale i o inne wskazane dokumenty, w tym umowę dzierżawy (§ 12 ust. 1 pkt 1 - 6 rozporządzenia z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków), jak i co do wszelkich zmian w zakresie innych elementów tego stosunku zobowiązaniowego (podmiotowo - przedmiotowych), w tym dotyczących jego rozwiązania.

Tezy

Prawodawca uregulował w sposób szczególny podstawy i przesłanki aktualizacji ewidencji w zakresie podmiotów i przedmiotu dzierżawy, wprowadzając wymóg wspólnego wniosku stron tej umowy. Przedmiotowy wspólny wniosek obowiązuje więc tak co do ujawnienia samego faktu dzierżawy i praw podmiotowych wynikających z tej umowy - co powinno nastąpić w oparciu nie tylko o wniosek, ale i o inne wskazane dokumenty, w tym umowę dzierżawy (§ 12 ust. 1 pkt 1 - 6 rozporządzenia z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków), jak i co do wszelkich zmian w zakresie innych elementów tego stosunku zobowiązaniowego (podmiotowo - przedmiotowych), w tym dotyczących jego rozwiązania.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko (spr.), Sędziowie sędzia NSA Stanisław Prutis,, sędzia WSA Mirosław Wincenciak, Protokolant Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 24 czerwca 2010 r. sprawy ze skargi I. S. i E. S. na decyzję P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w B. z dnia [...] lutego 2010 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wprowadzenia zmiany w operacie ewidencji gruntów oddala skargę

Uzasadnienie

Decyzją z [...] grudnia 2009 r. nr [...] Starosta S. odmówił wprowadzenia zmiany w operacie ewidencji gruntów obrębu G., gmina B. polegającej na wykreśleniu informacji o dzierżawie działki nr [...] przez A. D. Obecnymi właścicielami działki są Irena i E. S., który złożyli wniosek o wykreślenie.

Powyższa decyzja jest drugą wydaną w sprawie, po uchyleniu pierwszej przez Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w B. w dniu [...] listopada 2009 r.

W ponownie prowadzonym postępowaniu administracyjnym organ ustalił, że umowa dzierżawy została zawarta 03 marca 2003 r. na okres dziesięcioletni pomiędzy A. D. a S. K., ówczesnym właścicielem działki. W 2004 r. tytuł własności nabyła do niej D. K., która w 2008 r. sprzedała działkę I. i E. S. Obecni właściciele w dniu 12 maja 2009 r. złożyli dzierżawcy na piśmie jednostronne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dzierżawy z uwagi na nieterminowe uiszczanie czynszu, nieprawidłowo prowadzoną gospodarkę rolną, zmianę przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody właściciela. Następnie w dniu 08 czerwca 2009 r. złożyli w Starostwie S. wniosek o wykreślenie dzierżawy z ewidencji gruntów. A. D. złożył oświadczenie zawierające sprzeciw wobec wypowiedzenia.

W oparciu o powyższe organ ustalił, że jednostronne wypowiedzenie umowy dzierżawy nie może być podstawą do wykreślenia dzierżawcy z ewidencji gruntów i budynków, zwłaszcza, że dotychczas uprawniony z umowy nie zgadza się z wypowiedzeniem. Organ wskazał na konieczność rozpoznania sporu przez sąd powszechny. Jako podstawę prawną swego rozstrzygnięcia wskazał art. 22 ust. 1 prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz § 47 ust. 4 rozporządzenia z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyli I. i E. S. zarzucając rażące naruszenie szeregu przepisów prawa materialnego tj. art. 26 ust. 2 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne w zw. z § 46 ust. 1 i §11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, art. 22 ust. 2 w zw. z art. 20 ust. 2 pkt 1 prawa geodezyjnego i kartograficznego, § 47 ust. 3 rozporządzenia z 29 marca 2001 r.

Wskazali, że z decyzji pierwszoinstancyjnej wprost nie wynika, na jakiej podstawie organ rozstrzygnął sprawę. Zdaniem odwołujących się podany przepis art. 22 ust. 1 prawa geodezyjnego i kartograficznego nie rozwiązuje problemu dokonywania konstytutywnych zmian w ewidencji. W ich ocenie do rozpoznania przedmiotowej sprawy powinny zostać zastosowane w drodze analogii przepisy art. 26 ust. 2 prawa geodezyjnego i kartograficznego w zw. z § 11 ust. 1 pkt 2 i § 10 oraz § 46 rozporządzenia z 29 marca 2001 r., a w szczególności przepis art. 28 ust. 4 pkt 3 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Istotne znaczenie w sprawie mają również, ich zdaniem, normy art. 22 ust. 2 w zw. z art. 20 ust. 2 pkt 1 prawa geodezyjnego i kartograficznego, nakładające na właścicieli nieruchomości obowiązek zgłaszania właściwemu staroście wszelkich zmian danych objętych ewidencją. Podnieśli, że skoro wypowiedzieli umowę dzierżawy pisemnie i wypowiedzenie to, wbrew stanowisku organu, jest skuteczne, to doszło do
zmiany danych objętych ewidencją i brak jest podstaw dalszego ujawniania w niej dzierżawcy. Obowiązek zgłoszenia zmiany ciążył na nich jako na właścicielach nieruchomości. W ocenie skarżących skutek w postaci rozwiązania dzierżawy w drodze wypowiedzenia nie musi być potwierdzony orzeczeniem sądu, dlatego nie ma podstaw odsyłania stron na drogę postępowania przed sądem powszechnym. Jeśli jednak organ to twierdzenie podtrzymuje to powinien zawiesić postępowanie na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 Kpa do czasu rozstrzygnięcia sporu cywilnego.

Odwołujący się podnieśli brak uzasadnienia decyzji w zakresie zastosowania przepisu § 47 ust. 3 rozporządzenia z 29 marca 2001 r.

Wskazali, że § 12 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia wymaga zgodnego wniosku stron celem ujawnienia w ewidencji umowy dzierżawy, natomiast nie stanowi o podstawach ujawnienia rozwiązania takiej umowy, w szczególności czy wymagany jest zgodny wniosek, czy wystarczy informacja o jej wypowiedzeniu przedstawiona przez stronę. Z powyższego odwołujący się wywiedli, że wykreślenie informacji o dzierżawie może nastąpić wskutek jej jednostronnego wypowiedzenia wykazanego dokumentem prywatnym. Zdaniem stron do podanych wyżej wniosków uprawnia treść art. 22 ust. 3 prawa geodezyjnego i kartograficznego, który stanowi o "innych dokumentach" potrzebnych do dokonania zmian w ewidencji gruntów.

Decyzją z [...] lutego 2010 r. nr [...] P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w B. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu wskazał, że z przepisu § 12 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków wynika, iż dane o gruntach będących przedmiotem dzierżawy oraz dane dotyczące dzierżawców tych gruntów ujawnia się w ewidencji wyłącznie na wspólny wniosek tych podmiotów, które zawarły umowę. Dlatego, zdaniem organu, podstawą do wykazania dzierżawy działki nr [...] położonej w B., należącej obecnie do I. i E. S., była notarialna umowa dzierżawy z 03 marca 2003 r. oraz wspólny wniosek właściciela tej działki i dzierżawcy. Ustalono, że pomiędzy osobą ujawnioną jako dzierżawca a obecnymi właścicielami działki istnieje spór dotyczący rozwiązania dzierżawy, którego rozstrzygnięcie należy do sądu powszechnego, a pozostaje poza zakresem kompetencji organu ewidencyjnego. Dlatego, z uwagi na techniczno - deklaratoryjny charakter ewidencji gruntów i budynków, niemożliwe było wprowadzenie zmiany wyłącznie na podstawie przedstawionych przez wnioskodawców
dokumentów. W kwestii zarzutu naruszenia przepisów prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz rozporządzenia wykonawczego podniesiono, że obowiązek informowania o zmianach danych ewidencyjnych ciąży na właścicielach gruntów, którzy powinni dostarczyć odpowiednie dokumenty geodezyjne wykazujące te zmiany. W przypadku dzierżawy powinien być to zgodny wniosek stron. Jak wskazał organ, w przedmiotowej sprawie właściciele nie przedstawili zgodnego wniosku o wykreślenie umowy dzierżawy, bowiem sprzeciw do skuteczności jej wypowiedzenia złożył dzierżawca. Stąd brak było podstaw do wprowadzania zmian w ewidencji.

Skargę na powyższą decyzję złożyli do sądu administracyjnego I. i E. S. wnosząc o jej uchylenie oraz uchylenie decyzji pierwszoinstancyjnej, jak również o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentu - poświadczonej za zgodność kserokopii odpisu zwykłego księgi wieczystej.

Zarzucili naruszenie art. 26 ust. 2 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne w zw. z § 46 ust. 1 i § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, naruszenie art. 22 ust. 2 w zw. z art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, naruszenie § 47 ust. 3 i § 12 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia z 29 marca 2001 r. - poprzez ich niewłaściwe zastosowanie.

Skarżący wskazali, iż podstawą do dokonania żądanej przez nich zmiany w ewidencji gruntów i budynków powinien być zastosowany w drodze analogii przepis art. 28 ust. 4 pkt 3 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, do którego odwołuje się § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z 29 marca 2001 r. wskazujący na konieczność zamieszczenia w ewidencji danych dotyczących osób władających gruntami na podstawie umów dzierżawy. Również zwrócili uwagę, identycznie jak w odwołaniu, na przepis § 46 wskazanego rozporządzenia, stanowiący o konieczności aktualizacji danych ewidencyjnych. Podnieśli, że zmiana przedmiotowych danych nastąpiła wobec wypowiedzenia przez nich umowy dzierżawy dotychczasowemu dzierżawcy, ze skutkiem natychmiastowym, która to okoliczność, zgłoszona organowi, powinna stanowić podstawę wykreślenia dzierżawcy z ewidencji. Wskazali, że żaden przepis prawa nie zobowiązuje ich do wystąpienia do sądu powszechnego o rozstrzygnięcie sporu czy faktycznie doszło do rozwiązania dzierżawy,
natomiast jeśli taką potrzebę widział organ to powinien zawiesić postępowanie na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 Kpa, a nie wydawać merytoryczne rozstrzygnięcie. Zdaniem skarżących dopełnili oni obowiązku wynikającego z art. 22 ust. 2 prawa geodezyjnego i kartograficznego i zgłosili organowi zmiany danych ewidencyjnych, w czym upatrują podstawy do orzeczenia zgodnie z ich wnioskiem. Ponadto wskazali, że organ, wbrew powołanej w podstawie prawnej rozstrzygnięcia treści § 47 ust. 3 rozporządzenia, nie przeprowadził postępowania administracyjnego i nie zażądał od odwołujących się żadnych dokumentów geodezyjnych wykazujących zmiany ewidencyjne, a jedynie zasugerował konieczność uzyskania zgody dzierżawcy na wykreślenie go z ewidencji. Zdaniem skarżących brak było podstaw do wykazywania takiej zgody, bowiem przepisy do jej przedstawienia nie zobowiązują, a stanowią jedynie o konieczności przedstawienia zgodnego wniosku celem wpisania do ewidencji umowy dzierżawy, ale już nie jej wykreślenia. W ocenie skarżących
organy obydwu instancji pominęły okoliczność, iż wypowiedzenie umowy dzierżawy dokonane na piśmie stanowi prywatnoprawny dokument zaliczany do dowodów, w oparciu o który można wykreślić z ewidencji ujawnioną uprzednio umowę dzierżawy. Również zakwestionowali, aby przywołane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wyroki sądów administracyjnych miały odniesienie do przedmiotowej sprawy.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumenty z uzasadnienia zaskarżonej decyzji. Uzupełniająco podał, że z § 7 aktu notarialnego z 03 marca 2003 r. - umowy dzierżawy wynika, że "wszelkie konflikty wynikające z umowy dzierżawy rozstrzygać będzie Sąd Rejonowy w S.", stąd pogląd organu o konieczności poddania zaistniałego w sprawie konfliktu co do skuteczności wypowiedzenia umowy pod ocenę sądowi powszechnemu. Wskazał również, że z przedstawionego odpisu księgi wieczystej nr [...] z 22 marca 2010 r. nie wynika, by sporna umowa dzierżawy była ujawniona w tej księdze. Wynika z tego, zdaniem organu, że stan prawny nie odpowiada stanowi rzeczywistemu, co wymaga dodatkowego wyjaśnienia przed sądem powszechnym w postępowaniu o usunięcie tej niezgodności.

W piśmie procesowym z 22 kwietnia 2010 r. pełnomocnik skarżących ustosunkowała się do argumentacji zawartej w odpowiedzi na skargę (k. 30). Podniosła, że przepis § 11 ust. 2 rozporządzenia z 29 marca 2001 r. nie może być tak rozumiany, że wykreślenie z ewidencji informacji o dzierżawie również wymaga zgodnego wniosku stron tej umowy. Zdaniem pełnomocnika "trudno jest żądać, aby niezadowolony kontrahent wyraził zgodę na wykreślenie takiego prawa z ewidencji".

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga podlegała oddaleniu, gdyż sąd nie podzielił podniesionych w niej zarzutów, jak również nie stwierdził z urzędu w zaskarżonej decyzji uchybień przepisom procesowym lub materialnym, które uzasadniałyby jej wyeliminowanie z obrotu prawnego na podstawie art. 145 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej p.p.s.a.

Spór w sprawie niniejszej dotyczył zasadności odmowy wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków poprzez wykreślenie informacji o dzierżawie gospodarstwa rolnego skarżących.

W ocenie składu orzekającego kluczowe dla rozstrzygnięcia sprawy jest to, że ewidencja gruntów i budynków ma charakter techniczno - deklaratoryjny. Organ dokonujący aktualizacji zapisów ewidencyjnych nie posiada kompetencji do rozstrzygania sporów prawnych. Przyjmuje się, że przez zmiany w ewidencji nie można doprowadzić do modyfikacji, czy ustalania spornego stanu prawnego nieruchomości, ale dopiero zmiana lub ustalenie tego stanu w innym przewidzianym przez prawo trybie (np. w postępowaniu cywilnym przed sądem powszechnym) powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie w ewidencji gruntów i budynków (vide wyroki: WSA w Warszawie z 22.06.2007 r., IV SA/Wa 698/07, Lex nr 351329, WSA w Białymstoku z 19.02.2008 r., II SA/Bk 636/07, Lex nr 480114, NSA z 04.03.1999 r., II SA 17/99, Lex nr 46214).

Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm.) ewidencją gruntów i budynków jest jednolity dla kraju i systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. Stosownie do treści art. 20 ust. 2 prawa geodezyjnego i kartograficznego w ewidencji wykazuje się m. in. właściciela, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych - inne osoby fizyczne lub prawne, w których władaniu znajdują się grunty, budynki lub ich części. Na podstawie upoważnienia zawartego w art. 26 ust. 2 tej ustawy, Minister Rozwoju Regionalnego i Budownictwa wydał rozporządzenie z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454), w którym, stosując art. 20 ust. 4 prawa geodezyjnego i kartograficznego, rozszerzył ustawowy zakres informacji objętych ewidencją, z uwzględnieniem
zadań administracji publicznej. W § 11 ust. 1 pkt 1 - 6 rozporządzenia wymieniono szczegółowe dane podlegające ujawnieniu w ewidencji, w tym w pkt 2 tego przepisu wskazano, że ujawnieniu podlegają dane dotyczące osób i jednostek organizacyjnych, które władają gruntami na podstawie umów dzierżawy, zgłoszonych do ewidencji stosownie do art. 28 ust. 4 pkt 3 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Ujawnienie zmiany danych ewidencyjnych odbywa się z urzędu lub na wniosek (§ 46 ust. 1 rozporządzenia). Jak stanowi § 46 ust. 2 pkt 1 - 4 z urzędu wprowadza się zmiany wynikające z prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych, opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian ewidencyjnych, dokumentacji architektoniczno - budowlanej czy ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów. Natomiast, zgodnie z § 12 ust. 1 rozporządzenia, prawa osób i jednostek organizacyjnych, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 2 oraz w § 11 ust. 1 pkt 1 i 2 (w tym prawa z tytułu dzierżawy) uwidacznia się w ewidencji na podstawie: wpisów dokonanych w księgach wieczystych, prawomocnych orzeczeń sądowych, umów zawartych w formie aktu notarialnego, dotyczących ustanowienia lub przeniesienia praw rzeczowych do nieruchomości, z wyłączeniem umów dotyczących użytkowania
wieczystego gruntów i własności lokali, ostatecznych decyzji administracyjnych, dyspozycji zawartych w aktach normatywnych, umów dzierżawy, o których mowa w § 11 ust. 1 pkt 2.

Powyższe wskazuje, że z uwagi na techniczno - deklaratoryjny charakter ewidencji prawodawca wskazał expressis verbis dokumenty, z których zmiany danych ewidencyjnych powinny wynikać, by możliwe było ich ujawnienie w ewidencji. Aktualizacja ewidencji jest zatem procedurą sformalizowaną w zakresie określenia dokumentów stanowiących podstawę zmienionego wpisu (vide wyrok WSA w Białymstoku z 08.12.2009 r., II SA/Bk 450/09, http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

W zakresie informacji o dzierżawie nieruchomości wskazać należy na wymieniony wyżej § 12 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia, który wskazuje dokument umowy dzierżawy jako podstawę ujawnienia praw osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami na podstawie tej umowy. Kluczowe znaczenie dla ujawniania danych ewidencyjnych dotyczących stosunku dzierżawy ma jednak § 11 ust. 2 rozporządzenia, zgodnie z którym dane ewidencyjne o gruntach będących przedmiotem dzierżawy oraz o dzierżawcach ujawnia się w ewidencji wyłącznie na wspólny wniosek podmiotów, które taką umowę zawarły.

Prawodawca uregulował zatem w sposób szczególny podstawy i przesłanki aktualizacji ewidencji w zakresie podmiotów i przedmiotu dzierżawy, wprowadzając wymóg wspólnego wniosku stron tej umowy. Przedmiotowy wspólny wniosek obowiązuje więc tak co do ujawnienia samego faktu dzierżawy i praw podmiotowych wynikających z tej umowy - co powinno nastąpić w oparciu nie tylko o wniosek, ale i o inne wskazane dokumenty, w tym umowę dzierżawy (§ 12 ust. 1 pkt 1 - 6), jak i co do wszelkich zmian w zakresie innych elementów tego stosunku zobowiązaniowego (podmiotowo - przedmiotowych), w tym dotyczących jego rozwiązania. Oczywiste jest, że taka regulacja nie wyklucza możliwości aktualizacji ewidencji w oparciu np. o prawomocne orzeczenie sądu, bowiem jest to dokument, w oparciu o który organ ma obowiązek wprowadzać zmiany również z urzędu (§ 46 ust. 2) .

Pochodny charakter informacji znajdujących się w ewidencji w stosunku do źródeł tych informacji wymienionych w § 12 ust. 1 pkt 1 - 6 i § 11 ust. 2 rozporządzenia oznacza, że wszelkie zmiany danych ewidencyjnych powinny mieć charakter bezsporny. Można to osiągnąć wyłącznie przez dokonywanie ich rejestracji w sposób przewidziany w rozporządzeniu. Obowiązek zamieszczenia w ewidencji wyłącznie danych bezspornych wyklucza samodzielne rozstrzyganie przez organ rejestrujący wszelkich kwestii związanych z prawem do nieruchomości.

Wymaganie bezsporności prawodawca uznał za spełnione na podstawie § 11 ust. 2 rozporządzenia w stosunku do umowy dzierżawy, gdy wniosek złożą wspólnie strony umowy.

Odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego w sprawie niniejszej zaakceptować należy kwestionowane rozstrzygnięcie jako zgodne z prawem. W szczególności organ dokonał prawidłowej, zbieżnej z przedstawioną w niniejszym uzasadnieniu, wykładni przepisów § 11 i 12 rozporządzenia - właściwie przyjmując, że wyłącznie wspólny wniosek stron umowy dzierżawy mógłby stanowić podstawę jej wykreślenia z ewidencji. Wobec jego braku, co było w sprawie bezsporne, aktualizacja w podanym wyżej zakresie nastąpić nie mogła i ten wniosek organu sąd w składzie orzekającym obecnie w całości podziela. Jednocześnie organ nie mógł dokonać zmian na podstawie wyłącznie wniosku skarżących - właścicieli gospodarstwa rolnego oraz na podstawie treści doręczonego dzierżawcy pisemnego wypowiedzenia umowy, bowiem takich dokumentów jako podstaw wprowadzenia zmian ewidencyjnych rozporządzenie z 29 marca 2001 r. nie przewiduje. Również, wbrew stanowisku skarżących, organ ewidencyjny nie był uprawniony do oceny, czy wobec braku zgody
dzierżawcy na rozwiązanie umowy - takie wypowiedzenie było, w oparciu o przepisy prawa cywilnego, wystarczające. Wymagałoby to bowiem dokonania wykładni przepisów art. 693 - 709 Kodeksu cywilnego regulujących stosunek prawny dzierżawy i faktycznie ich zastosowania, a więc rozstrzygnięcia sporu o istnienie umowy dzierżawy. Przedmiotowe działanie, stanowiące w istocie orzekanie, wykraczałoby poza wyłącznie rejestracyjne kompetencje organów ewidencyjnych. Dlatego zgodzić się należy, że istniejąca wątpliwość co do kontynuacji umowy dzierżawy wymaga wyjaśnienia w odrębnym postępowaniu przed sądem powszechnym i dopiero jego wynik w postaci prawomocnego orzeczenia może być podstawą aktualizacji ewidencji. Brak wspólnego wniosku stron dzierżawy, wymaganego przepisem § 11 ust. 2 rozporządzenia, uniemożliwiał zatem dokonanie zmian wnioskowanych przez skarżących.

Sąd nie podziela również stanowiska skarżących o możliwości zaktualizowania zmian ewidencyjnych na podstawie analogicznie stosowanego przepisu art. 28 ust. 4 pkt 3 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - w związku z wymienionymi w skardze normami prawa geodezyjnego i kartograficznego i normami rozporządzenia z 29 marca 2001 r. Przepis ten wskazuje wyłącznie, że ujawnieniu w ewidencji podlega umowa dzierżawy zawarta w celach ubezpieczeniowych. Nie jest natomiast podstawą wykreślenia informacji o umowie, nawet jeśli nie spełnia ona powyższych kryteriów, bowiem powinno to nastąpić wyłącznie na wspólny wniosek stron lub ewentualnie na podstawie prawomocnego orzeczenia.

Zdaniem składu orzekającego w sprawie niniejszej bezpodstawne pozostają zarzuty naruszenia zaskarżoną decyzją art. 26 ust. 2 prawa geodezyjnego i kartograficznego, bowiem nie był on i nie mógł być jako przepis kompetencyjny podstawą rozstrzygnięcia, nawet w związku z innym przepisem tej ustawy lub aktu wykonawczego. Również sąd nie stwierdził naruszenia § 46 ust. 1 rozporządzenia z 29 marca 2001 r., który wprowadza zasadę dokonywania aktualizacji ewidencji z urzędu lub na wniosek. Z możliwości zainicjowania postępowania aktualizacyjnego skarżący skorzystali i zostało ono przeprowadzone. Z kolei przepisy § 11 ust. 1 pkt 2 i § 12 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia zostały zrealizowane poprzez ujawnienie w ewidencji umowy dzierżawy zawartej w 2003 r., natomiast ich treść nie mogła przesądzać o rozstrzygnięciu sprawy niniejszej, bowiem dotyczy ona wykreślenia informacji o dzierżawie, a nie ujawnienia faktu istnienia tej umowy.

Nie został również naruszony w ocenie sądu przepis § 47 ust. 3 rozporządzenia, który przewiduje przeprowadzenie postępowania administracyjnego lub zastosowanie art. 22 ust. 3 prawa geodezyjnego i kartograficznego, gdy aktualizacja operatu ewidencyjnego wymaga wyjaśnień zainteresowanych lub uzyskania dodatkowych dowodów. Zmiany ewidencyjne mogą zostać wprowadzone w drodze czynności materialno - technicznej, gdy przedstawiony przez stronę dokument może być podstawą tych zmian według treści rozporządzenia i przedmiotowe zmiany z niego wynikają. W sytuacji wątpliwości co do zasadności lub w ogóle dopuszczalności dokonania zmian na podstawie przedłożonych przez wnioskodawcę dokumentów, a więc gdy nie kwalifikują się one według przepisów § 46 ust. 2 i § 11 ust. 2 oraz § 12 ust. 1 pkt 1 - 6 rozporządzenia, organ powinien powzięte wątpliwości wyjaśnić. W sprawie niniejszej w tym celu wszczęto postępowanie administracyjne zawiadomieniem z 21 sierpnia 2006 r. i dokonano oceny dokumentów: wniosku, wypowiedzenia,
oświadczeń pełnomocnika dzierżawcy. Jeżeli zdaniem organu brak było podstaw do aktualizacji, a z przedłożonych dowodów nie wynikała możliwość uzyskania dodatkowych wyjaśnień lub innych dokumentów, mógł odstąpić od stosowania art. 22 ust. 3 prawa geodezyjnego i kartograficznego bez uchybienia przepisowi § 47 ust. 3 rozporządzenia. Podkreślić przy tym trzeba, że z art. 22 ust. 3 ustawy wynika obowiązek dostarczenia na żądanie organu nie jakichkolwiek dokumentów, ale "niezbędnych do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków". Niezbędny w stanie faktycznym sprawy był wniosek stron umowy, którego nie przedstawiono.

Również, zdaniem składu orzekającego, nie mógł odnieść skutku zarzut naruszenia art. 22 ust. 2 w z. z art. 20 ust. 2 pkt 1 prawa geodezyjnego i kartograficznego, które skarżący łączą z naruszeniem art. 26 ust. 2 tej ustawy oraz z § 46 ust. 1 i § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia. Przepis art. 22 ust. 2 nakłada na właścicieli nieruchomości obowiązek zgłaszania zmian ewidencyjnych, a więc i zmian w zakresie stosunku dzierżawy nieruchomości podlegających ujawnieniu w ewidencji zgodnie z § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia. Nie oznacza to jednak, że sam fakt złożenia wniosku, stanowiący realizację ustawowego obowiązku, wymaga od organu wprowadzenia zmian. Powyższe normy powinny być wykładane zgodnie z pozostałymi przepisami ustawy i rozporządzenia, w szczególności z tymi, które wskazują dopuszczalne sposoby aktualizowania ewidencji. Jeśli chodzi o umowę dzierżawy to są to § 11 ust. 2 i § 12 ust. 1 pkt 1 - 6 rozporządzenia, w szczególności obowiązek zgodnego wniosku stron umowy dzierżawy. Zatem złożenie wniosku o
aktualizację wyłącznie przez skarżących (wydzierżawiających) - wyłączało możliwość zmian.

Również wyłącznie techniczno - deklaratoryjny charakter ewidencji wyłączał możliwość zastosowania w sprawie niniejszej art. 97 § 1 pkt 4 Kpa i zawieszenia postępowania do czasu rozstrzygnięcia sporu o istnienie umowy dzierżawy przed sądem powszechnym. Przede wszystkim postępowanie takie w trakcie rozpoznawania wniosku skarżących się nie toczyło. Ponadto wniosek o wprowadzenie zmian w ewidencji może zostać złożony w każdym czasie i wydanie decyzji odmownej, zaskarżonej w sprawie niniejszej, nie wyłącza możliwości ponownego jego zgłoszenia - wspólnie z dzierżawcą jak stanowi § 11 ust. 2 rozporządzenia lub też po uzyskaniu prawomocnego orzeczenia rozstrzygającego spór o istnienie umowy.

Sąd nie podziela również sformułowanego w uzasadnieniu skargi zarzutu braku uzasadnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia, bowiem organ uargumentował, iż podstawą odmowy wprowadzenia zmian był przepis § 11 ust. 1 i 2 rozporządzenia z uwagi na niezłożenie przez skarżących wspólnego z dzierżawcą wniosku. Co prawda można mieć zastrzeżenia do dokładności wskazania w rozstrzygnięciach organów podstaw prawnych odmowy (w ogóle nie wymieniono wprost wyżej wskazanego przepisu, w decyzji II instancji nie wymieniono art. 22 czy art. 20 prawa geodezyjnego i kartograficznego), jednak treść uzasadnienia nie budzi wątpliwości, że właśnie te przepisy stanowiły tę podstawę. Powyższe uchybienie przepisom procesowym (art. 107 § 1 Kpa) nie mogło mieć wpływu na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" p.p.s.a.

Natomiast w kwestii złożonej kserokopii wypisu z księgi wieczystej podnieść należy, że zgodnie z § 12 ust. 1 pkt 1 i 6 rozporządzenia na podstawie wpisów w księgach wieczystych i umów dzierżawy można dokonać ujawnienia w ewidencji praw osób i jednostek organizacyjnych z tych umów. Nie są one zatem podstawą do aktualizacji ewidencji polegającej na wykreśleniu tych praw, która wymaga zgodnego wniosku stron.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.

Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)