II GSK 159/09 - Wyrok NSA z 2009-10-21

Tezy

1. Przepis art. 93 ust. 1 w związku z art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.), jako norma o charakterze kompetencyjnym, nie reguluje kwestii odnoszącej się do charakteru prawnego decyzji o nałożeniu kary pieniężnej w kontekście, czy mamy tutaj do czynienia z decyzją związaną czy też podjętą w ramach administracyjnego uznania, gdyż to zagadnienie normuje art. 92 ust. 1 w związku z art. 92 ust. 4 wskazanej ustawy, nadając rozstrzygnięciu wydanemu na tej podstawie charakter decyzji związanej, a więc nakładającej na organ obowiązek nałożenia kary pieniężnej w określonej prawem wysokości w razie subsumcji zachowania przewoźnika pod przepis prawa sankcjonowany karą pieniężną.

1. Od przewidzianego w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.) obowiązku pisemnego zgłoszenia organowi, który udzielił licencji, wszelkich zmian danych, o których mowa w art. 8 wskazanej ustawy, nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich powstania, nie zwalnia przedsiębiorcy wykonującemu transport drogowy fakt rejestracji pojazdu przez ten sam organ, który jest również właściwy w sprawie udzielenia licencji na wykonywanie transportu drogowego.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Bała Sędzia NSA Stanisław Gronowski (spr.) Sędzia del. WSA Magdalena Bosakirska Protokolant Beata Kołosowska po rozpoznaniu w dniu 21 października 2009 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Z. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 24 października 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 1557/08 w sprawie ze skargi Z. Z. - P. H.-U. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] maja 2008 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów o transporcie drogowym 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Z. Z. na rzecz Głównego Inspektora Transportu Drogowego kwotę 900 (dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 24 października 2008 r., sygn. akt VI SA/Wa 1557/08 wydanym w sprawie ze skargi Z. Z. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] maja 2008 r. nr [...], oddalono skargę.

Wyrok zapadł na tle następującego stanu faktycznego sprawy:

W dniu [...] października 2007 r. w miejscowości K. (droga krajowa nr [...]) inspektor transportu drogowego Wojewódzkiego Inspektoratu Transportu Drogowego w G. skontrolował pojazd marki [...] o nr rej. [...] wraz z naczepą o nr rej. [...], należące do Z. Z., zwanego dalej "skarżącym". Pojazdem kierował M.Z. W świetle ustaleń protokołu kontroli kierowca nie posiadał w pojeździe i nie okazał do kontroli zaświadczeń pracodawcy, potwierdzających spełnienie przez kierowcę wymagań określonych w ustawie o transporcie drogowym w zakresie badań lekarskich i psychologicznych. Przesłuchiwany jako świadek kierowca zeznał, że nie został wysłany przez pracodawcę powyższe badania. W toku postępowania strona przesłała wymagane dokumenty. Ustalenia protokołu wskazują również na okazanie do kontroli w wykresówek, które nie są zgodne z typem tachografu, tj. [...]. Tachograf marki [...] model [...] o nr fab. [...] posiadał ważną legalizację - badanie okresowe do dnia [...] listopada 2007 r. i znak zatwierdzenia typu [...].
Wykresówki używane przez kierowcę w okresie od [...] do [...] października 2007 r. (12 szt.). nie posiadały znaku zatwierdzenia typu zgodnego ze znakiem zatwierdzenia typu tachografu, tj. [...].

W dniu [...] października 2007 r. wszczęto przeciwko skarżącemu postępowanie administracyjne, rozszerzając w toku postępowania zakres postępowania o nowe naruszenie, polegające na wykonywaniu transportu drogowego pojazdem niezgłoszonym do licencji. W tej kwestii, według wyjaśnień skarżącego, poprzedni pojazd marki [...] o nr rej. [...] został sprzedany w dniu [...] marca 2007 r., a w to miejsce zakupiono w dniu [...] marca 2007 r. aktualny pojazd marki [...] o nr rej. [...], co zostało odnotowane w Starostwie Powiatowym w K. Skarżący nie zdawał sobie sprawy z konieczności zgłoszenia pojazdu do licencji. Jak wyjaśnił w wyniku sprzedaży jednego i zakupu innego pojazdu liczba pojazdów nie uległa zmianie.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...] [...] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego w G. nałożył na skarżącego karę pieniężną w łącznej kwocie 9.700 zł, z następujących tytułów:

wykonywanie transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne z naruszeniem warunków dotyczących dokumentacji kierowcy w zakresie skierowania kierowcy na badania lekarskie lub psychologiczne (kwota 500 zł),

używanie nieprawidłowych lub niewłaściwych wykresówek poprzez zastosowanie typu wykresówki, który nie był zatwierdzony i przeznaczony do danego typu urządzenia rejestrującego (kwota 1.200 zł),

wykonywanie transportu drogowego pojazdem niezgłoszonym do licencji (kwota 8.000 zł).

Jako podstawę prawną decyzji wskazano następujące przepisy: art. 93 ust. 1, art. 92 ust. 1, art. 92 ust. 4, art. 14 ust. 1, art. 8 ust. 2 pkt 4, art. 39a ust. 1, art. 39l ust. 1 pkt 1 b, art. 39j ust. 1, art. 39j ust. 2, art. 39j ust. 3, art. 39j ust. 4, art. 39k ust. 1, art. 39k ust. 3 oraz lp. 1.8.1, lp. 11.3.1 oraz lp. 1.2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.), zwanej dalej "utd". Ponadto w decyzji powołano art. 14 ust. 1 oraz akapit trzeci lit. c pkt 4 działu IV załącznika do rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz. Urz. WE L370 z 31 grudnia 1985 r.), zwane dalej rozporządzeniem nr 3821/85.

Zgodnie z art. 93 ust. 1 utd uprawnieni do kontroli, o których mowa w art. 89 ust. 1, mają prawo nałożyć na wykonującego przewozy drogowe lub inne czynności związane z tym przewozem karę pieniężną, w drodze decyzji administracyjnej.

W myśl 92 ust. 1 utd kto wykonuje przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem, naruszając obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy lub przepisów: o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (pkt 1); o czasie pracy kierowców (pkt 2); o odpadach (pkt 3); o ochronie zwierząt (pkt 4); o ruchu drogowym oraz w zakresie ochrony środowiska, okresowych ograniczeń ruchu pojazdów na drogach lub zakazu ruchu niektórych ich rodzajów (pkt 5); o bezpieczeństwie żywności i żywienia (pkt 6); wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych (pkt 7); wspólnotowych dotyczących przewozów drogowych (pkt 8) - podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 15.000 złotych.

Stosownie do art. 92 ust. 4 utd wykaz naruszeń obowiązków lub warunków, o których mowa w ust. 1, oraz wysokości kar pieniężnych za poszczególne naruszenia określa załącznik do ustawy.

W świetle art. 14 ust. 1 utd przewoźnik drogowy jest obowiązany zgłaszać na piśmie organowi, który udzielił licencji, wszelkie zmiany danych, o których mowa w art. 8, nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 4 utd wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać rodzaj i liczbę pojazdów samochodowych, którymi dysponuje przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie licencji.

W świetle art. 39a ust. 1 utd przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy może zatrudnić kierowcę, jeżeli w odniesieniu do tej osoby nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (pkt 3); nie ma przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (pkt 4).

Stosownie do art. art. 39l ust. 1 pkt 1 b utd przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy jest obowiązany do kierowania kierowców na badania lekarskie i psychologiczne.

Zgodnie z art. 39j utd kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom lekarskim przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (ust. 1); badania lekarskie, o których mowa w ust. 1, są wykonywane, z zastrzeżeniem ust. 3-6, w zakresie i na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (ust. 2); zakres badań lekarskich, o których mowa w ust. 1, obejmuje ponadto ustalenie istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (ust. 3); badania lekarskie, o których mowa w ust. 1, są przeprowadzane: do czasu ukończenia przez kierowcę 60 lat - co 5 lat (ust. 4 pkt 1); po ukończeniu przez kierowcę 60. roku życia - co 30 miesięcy (ust. 4 pkt 2).

W myśl art. 39k kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom psychologicznym przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (ust. 1); badania psychologiczne, o których mowa w ust. 1, są przeprowadzane do czasu ukończenia przez kierowcę 60 lat - co 5 lat (ust. 3 pkt 1); po ukończeniu przez kierowcę 60 roku życia - co 30 miesięcy (ust. 3 pkt 2).

Zgodnie z lp. 1.8.1 załącznika do utd wykonywanie transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne z naruszeniem warunków dotyczących dokumentacji pracy kierowcy w zakresie kierowania kierowcy na badania lekarskie lub psychologiczne sankcjonowane jest karą pieniężną w kwocie 500 zł.

W świetle lp. 11.3.1 załącznika do utd używanie nieprawidłowych lub niewłaściwych wykresówek: zastosowany typ wykresówki nie był zatwierdzony i przeznaczony do danego typu urządzenia rejestrującego zagrożone jest karą pieniężną w kwocie 100 zł, maksymalnie 2.000 zł.

Stosownie do lp. 1.2 załącznika do utd wykonywanie transportu drogowego pojazdem niezgłoszonym do licencji sankcjonowane jest karą pieniężną w kwocie 8.000 zł.

W myśl akapitu trzeciego pkt 4 lit. c działu IV załącznika nr 1 do rozporządzenia nr 3821/85 na każdej wykresówce są wydrukowane następujące informacje dotyczące znaku homologacji typu lub typów urządzeń kontrolnych, w których wykresówka może być używana.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia nr 3821/85 pracodawca wyda wystarczającą ilość wykresówek kierowcom pojazdów wyposażonych w urządzenia rejestrujące zgodnie z załącznikiem I, mając na uwadze długość okresu pracy, osobisty charakter wykresówki i możliwość zaistnienia konieczności ich wymiany w przypadku, gdy są zniszczone lub zatrzymane przez upoważnionego funkcjonariusza służb kontrolnych. Pracodawca wydaje kierowcom tylko te wykresówki, które są zgodne z zatwierdzonym wzorem, właściwe dla użycia w urządzeniu rejestrującym zainstalowanym w pojeździe.

W następstwie rozpoznania odwołania skarżącego decyzją Głównego Inspektora Transportu Drogowego z [...] maja 2007 r. nr [...] oddalono skargę.

Według organu odwoławczego kierowca winien posiadać zaświadczenie o odbyciu badań lekarskich i psychologicznych, zaś taki dokument w czasie kontroli drogowej nie został okazany. Okoliczność uzupełnienia dokumentacji po dokonaniu kontroli nie zmienia faktu naruszenia przez skarżącego penalizowanego prawem obowiązku skierowania kierowcy do odbycia badań uprawniających do wykonywania zawodu kierowcy.

Organ odwoławczy nie podzielił także stanowiska skarżącego w kwestii niedopełnienia wymogu zgłoszenia pojazdu do licencji. Sam fakt rejestracji nowego pojazdu nie jest tutaj wystarczający, nawet w sytuacji, jeśli zarówno rejestracji pojazdu jak i wydania licencji dokonywał ten sam organ. Obowiązujące przepisy nie przewidują bowiem możliwości dokonywania z urzędu zmian w licencji.

Jak wskazał organ odwoławczy nie ma prawnych możliwości odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej, czy też jej zmniejszenia. Kary pieniężne mają w istocie charakter sztywny, zaś przepisy ustawy o transporcie drogowym umożliwiają uchylenie się od odpowiedzialności administracyjnej jedynie w wyjątkowych sytuacjach (art. 92a ust. 4 i art. 93 ust. 7). Taka zaś sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniósł skarżący, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 7, 77 § 1 k.p.a. Ponadto skarżący wskazał na naruszenie prawa materialnego, tj. art. 98 ustawy o transporcie drogowym, poprzez nałożenie kary pieniężnej mimo braku ku temu podstaw.

Skarżący zaakcentował dostarczenie orzeczenia lekarskiego w dniu kontroli i orzeczenia psychologicznego z datą [...] listopada 2007 r., a zatem w trybie natychmiastowym usunięto istniejące uchybienia.

Odnośnie wykresówek, według skarżącego, są one zgodne z adnotacją E 1, jako oznaczeniem głównym. Karta tachografu E 1 61 nie różni się od karty E 1. Różnica polega na braku rewersu, na którym odnotowuje się z jakimi obrotami pracował silnik, natomiast pozostałe wskazania są rzetelne i uczciwe.

Przechodząc do kwestii kary pieniężnej za wykonywanie transportu drogowego pojazdem niezgłoszonym do licencji skarżący podtrzymał wcześniejsze wyjaśnienia o dopełnieniu omawianego obowiązku poprzez złożenie oświadczenia w Starostwie Powiatowym w K. przy okazji rejestracji nowego pojazdu. Skoro licencję wydał Starosta Powiatowy w K., tym samym o fakcie wykonywania transportu drogowego nowym pojazdem w ramach licencji został powiadomiony organ udzielający licencję.

Wspomnianym na wstępie wyrokiem z dnia 24 października 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę.

Ustosunkowując się do zarzutów skarżącego, jak wskazał Sąd I instancji, w orzecznictwie sądów administracyjnych jednoznacznie przyjmuje się, iż finansowa odpowiedzialność administracyjno-karna co do zasady ma charakter obiektywny i opiera się na samym fakcie naruszenia prawa (tak m.in.: D. Szumiło-Kulczycka, Prawo administracyjno-karne, Zakamycze, Kraków 2004, s. 150 i powołana tam uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1995 r., III AZP 16/95, a także wyrok NSA z dnia 14 października 1998 r., IV SA 1792/96, wyrok NSA z dnia 7 grudnia 1994 r., SA/Lu 49/94, czy też wyrok NSA z dnia 5 czerwca 2001 r., III SA 2661/00). Stąd obiektywny fakt naruszenia prawa jest podstawą zastosowania sankcji. Jeżeli w toku postępowania administracyjnego organy inspekcji transportu drogowego ustalą naruszenie przepisów prawa, mają wówczas obowiązek zastosowania ściśle określonych sankcji. Dlatego bez znaczenia są okoliczności, skutkiem których przedsiębiorca dopuścił się nieprawidłowości, albowiem organy administracji nie są
upoważnione do ustalania i oceny przyczyn powstałych naruszeń prawa, lecz mają za zadanie jedynie stwierdzenie zaistniałych skutków.

Według Sądu I instancji obowiązkiem skarżącego jest posiadanie w trakcie kontroli wymaganych prawem dokumentów, w tym aktualnych badań psychologicznych i lekarskich. Nadesłanie orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do pracy w charakterze kierowcy wystawionego po kontroli nie ma wpływu na wymierzenie kary pieniężnej. Ponadto załącznik do ustawy o transporcie drogowym zawiera katalog naruszeń, w którym każdemu z nich ustawodawca przypisał karę pieniężną w ściśle określonej wysokości. Takie unormowanie pozbawia organ administracyjny możliwości miarkowania wysokości kary ze względu na podnoszone przez ukarane podmioty okoliczności szczególne (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 maja 2007 r. sygn. akt VI SA/Wa 539/07, Lex nr 342091). W świetle orzecznictwa kierowca powinien być wyposażony przez przedsiębiorcę w stosowne zaświadczenie przed rozpoczęciem przewozu drogowego. Zaświadczenie to kierowca jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie
uprawnionego organu kontroli. Z tych względów późniejsze, już po rozpoczęciu kontroli, a tym bardziej po jej zakończeniu, dostarczenie dokumentu, o którym mowa, jest bezskuteczne.

Sąd I instancji nie podzielił argumentów skarżącego odnośnie swobody używania wykresówek z innym oznaczeniem, nie odpowiadającym oznaczeniu umieszczonemu na tachografie, byleby tylko wykresówka była "odpowiednia" dla urządzenia rejestrującego zainstalowanego w pojeździe w tym znaczeniu, iż nie dochodzi do fałszowania czasu pracy kierowcy. Zdaniem Sądu interpretacja tego przepisu dokonana przez organ jest prawidłowa. I tak, w myśl art. 5 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 "Państwo Członkowskie przyznaje homologację typu EWG każdemu urządzeniu rejestrującemu lub wzorowi wykresówki, które spełniają wymagania podane w załączniku I do niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że państwo to jest w stanie sprawdzić, iż produkowane urządzenia lub wykresówki odpowiadają zatwierdzonemu wzorowi. Jakakolwiek zmiana lub uzupełnienie zatwierdzonego wzoru muszą uzyskać dodatkowe homologacje typu EWG w Państwie Członkowskim, które przyznało pierwotną homologację typu". Jednocześnie powołany przez organy przepis lp. 11.3.1
wyraźnie stanowi, iż karę wymierza się za sam fakt zastosowania typu wykresówki, który nie był zatwierdzony i przeznaczony do danego typu urządzenia rejestrującego. W tej sytuacji nałożenie kary pieniężnej w kwocie 1.200 zł było również prawidłowe.

Odnosząc się do zarzutów skargi dotyczących kary pieniężnej w kwocie 8.000 zł, wymierzonej za niezgłoszenie pojazdu do licencji, Sąd I instancji za błędne uznał stanowisko skarżącego, iż wynikający z art. 14 utd obowiązek zgłaszania organowi na piśmie zmian danych zawartych w licencji następuje już przy okazji zgłoszenia nowego pojazdu do zarejestrowania i to niezależnie od tego, czy w jednym i drugim przypadku właściwy jest ten sam organ - Starosta Powiatowy w K. Wykonanie omawianego obowiązku, pod rygorem kary pieniężnej, następuje w drodze złożenia oddzielnego wniosku o wpisanie zmiany do licencji. Jednocześnie, jak wynika z przepisu art. 14 utd, postępowanie administracyjne zostaje wszczęte na wniosek strony, nie zaś z urzędu. Nie ma znaczenia w sprawie argumentacja skarżącego, że ostatecznie liczba pojazdów zgłoszonych do licencji nie uległa zmianie.

Od powyższego wyroku skarżący wniósł skargę kasacyjną, zarzucając zaskarżonemu wyrokowi:

1) naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a mianowicie:

art. 93 ust 1 utd, polegające na uznaniu, iż nałożenie kary pieniężnej w myśl przywołanego przepisu jest obligatoryjne, mimo, że z przepisu tego nie wynika bezwzględny obowiązek nałożenia kary i ma on charakter "uznaniowy" co jest sprzeczne z treścią tego przepisu,

art. 87 utd, polegające na obowiązku posiadania w trakcie kontroli wymaganych prawem dokumentów w tym aktualnych badań psychologicznych i lekarskich, podczas gdy z przepisu taki obowiązek nie wynika,

2) naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7, art. 77 § 1 k.p.a. przez nienależyte wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy oraz nierozważenie należyte materiału dowodowego sprawy a w szczególności :

pominięcie, iż skarżący zgodnie z pouczeniem na licencji dokonał zawiadomienia o zmianach w Starostwie Powiatowym w K., co zostało udokumentowane dowodami na piśmie złożonymi do akt sprawy ,

błędne przyjęcie, że stosowane wykresówki były wadliwe bez wskazania na czym miały polegać negatywne skutki stosowania tych wykresówek, gdyż w rzeczywistości zastosowane wykresówki nie wywołały żadnych negatywnych skutków,

błędne przyjęcie, iż kierowca nie posiadał aktualnego badania lekarskiego na dzień [...] października 2007 r., podczas gdy w rzeczywistości takie aktualne badanie lekarskie w dniu [...] października 2007 r. kierowca posiadał.

W świetle uzasadnienia skargi kasacyjnej sformułowanie art. 93 ust 1 utd, iż organy kontroli mają prawo nałożyć karę pieniężną, nadaje uznaniowy charakter decyzji nakładającej taką karę. Natomiast, gdyby kara pieniężna miała być nakładana obligatoryjnie, ustawodawca wyraźnie zawarłby to w powołanym wyżej przepisie, iż organy nakładają taką karę, a nie jak wynika to z tego przepisu, mogą nałożyć. Według stanowiska zajętego w skardze kasacyjnej w art. 92 utd jest przewidziana wprost możliwość nie wymierzania kary. Ponadto, jak podkreślono, sztywny charakter mają stawki przewidziane w załączniku do ustawy o transporcie drogowym, co nie zmienia jednak faktu, że stosowanie tych kar ma charakter uznaniowy. Jednakże, gdy organ zdecyduje się zastosować karę, wówczas stosuje tę karę w sposób "sztywny" przewidziany w powołanym załączniku. Inaczej mówiąc "sztywność" kar przewidziana w załączniku nie przekreśla zasady uznaniowości przewidzianej w art. 93 ust 1 utd.

Przechodząc do kwestii kary pieniężnej dotyczącej badań lekarskich i psychologicznych, jakim podlega kierowca, skarga kasacyjna akcentuje brak wymienienia w przepisie art. 87 utd omawianych badań wśród dokumentów, które kierowca powinien posiadać przy sobie.

W kwestii kary pieniężnej za niezgłoszenie pojazdu do licencji skarga kasacyjna zarzuca Sądowi I instancji nienależytą ocenę stanu faktycznego i materiału dowodowego sprawy. Jak podnosi się, zgodnie z pouczeniem znajdującym się na odwrocie licencji, skarżący w terminie 14 dni zgłosił wszelkie zmiany, które nastąpiły w związku z zakupem nowego pojazdu. Jeżeli skarżący dokonał nieprawidłowego zgłoszenia lub zostało ono dokonane w nieprawidłowej formie, okoliczność ta obciąża tylko organ, który takie pouczenie zamieścił. Wszelkie niejasności czy nieścisłości tak w przepisach jak i w pouczeniach, w tym na pouczeniu znajdującym się na odwrocie licencji, winny być tłumaczone na korzyść strony i nie mogą wywoływać dla niej negatywnych skutków. Skoro skarżący zastosował się do pouczenia a Starostwo Powiatowe wykonało swoje obowiązki niewłaściwie, to brak było podstaw do wymierzania skarżącemu kary pieniężnej.

Skarga kasacyjna zarzuca pominięcie przez Sąd I instancji faktu, że wykresówki założone w pojeździe [...] są prawidłowe, podtrzymując w tym zakresie stanowisko prezentowane w postępowaniu administracyjnym.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, a z urzędu bierze pod uwagę jedynie nieważność postępowania, której przesłanki zostały wymienione w § 2 tego artykułu, a które w niniejszej sprawie nie występują. Oznacza to, że zakres badania zaskarżonego orzeczenia wyznaczają wskazane przez stronę skarżącą podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie. Wymaganie dokładnego wskazania w podstawie kasacyjnej przepisu, który został naruszony w zaskarżonym orzeczeniu wiąże się ściśle ze wskazaną wyżej zasadą związania Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej.

Zgodnie z art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego skarga kasacyjna spełnia obowiązujące w tym zakresie wymogi, jednakże z przyczyn merytorycznych nie zasługuje na uwzględnienie.

Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela argumentacji zawartej w skardze kasacyjnej, która zmierza do wykazania, iż decyzja w sprawie nałożenia kary pieniężnej, podjęta na podstawie art. 93 ust. 1 w związku z art. 92 ust. 1 utd przez uprawnione podmioty wymienione w art. 89 ust. 1 utd, ma walor decyzji wydanej w ramach administracyjnego uznania. Do wyciągnięcia takiego wniosku nie upoważnia brzmienie art. 93 ust. 1 utd. Przepis ten bowiem jest wyłącznie normą o charakterze kompetencyjnym. Innymi słowy, upoważnia on podmioty, o których mowa w art. 89 ust. 1 utd, do wydawania decyzji na podstawie przepisów tej ustawy, nie przesądzając charakteru tych decyzji w kontekście, czy mamy tutaj do czynienia z decyzją związaną, czy też podjętą w ramach administracyjnego uznania. Tym samym przepis art. 93 ust. 1 utd nie rozstrzyga zagadnienia odnoszącego się do charakteru decyzji w przedmiocie kary pieniężnej nakładanej na podstawie przepisów ustawy o transporcie drogowym we wspomnianej wyżej kwestii.

Można wskazać, iż w doktrynie prawa funkcjonuje podział decyzji dokonywany ze względu na zasady rozstrzygania o sprawie. Rozróżnia się tutaj tzw. decyzje związane i decyzje wydawane według administracyjnego uznania. Cechą charakterystyczną decyzji określanej jako związana jest brak pozostawienia organowi "luzu decyzyjnego" w zakresie wyboru konsekwencji normy prawa materialnego lub ograniczenie go do kilku ściśle określonych przypadków. Natomiast z decyzją wydaną w ramach uznania mamy do czynienia w sytuacji, gdy norma prawna zastosowanie jej uzależnia od uznania organu. W szczególności administracyjne uznanie występuje w przypadkach, w których w przepisach prawnych stanowi się, że organ może podjąć w sprawie rozstrzygnięcie, a nie ma w nich nakazu lub zakazu ustalenia określonej treści rozstrzygnięcia. Jednakże swoboda organu w zakresie administracyjnego uznania, przynajmniej na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego, ograniczona jest tym, że organ stosujący prawo zobowiązany jest w toku
postępowania mieć na względzie interes społeczny lub słuszny interes obywateli (por. J. Borkowski [w:] Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, wydanie 8, str. 470-472).

O tym, czy decyzja o nałożeniu kary pieniężnej na podstawie ustawy o transporcie drogowym ma charakter decyzji związanej, czy też podjętej w ramach administracyjnego uznania przesądza treść art. 92 ust. 1 utd oraz załącznika do tej ustawy, zawierającego wykaz naruszeń obowiązków lub warunków, o których mowa w art. 92 ust. 1 utd, oraz wysokości kar pieniężnych za poszczególne naruszenia, nie zaś kompetencyjny przepis art. 93 ust. 1 w związku z art. 89 ust. 1 utd. Patrząc na charakter decyzji nakładającej karę pieniężną przez pryzmat art. 92 ust. 1 utd i załącznika, o którym mowa w art. 92 ust. 4 utd, nie może być wątpliwości co do tego, iż mamy tutaj do czynienia z decyzją związaną, nie pozostawiającą uprawnionemu do kontroli organowi najmniejszego luzu decyzyjnego w kwestii powinności nałożenia kary pieniężnej w razie subsumcji zachowania przewoźnika pod przepis prawa sankcjonowany karą pieniężną. Zgodzić się też należy z przedstawionym wyżej stanowiskiem Sądu I instancji, iż finansowa odpowiedzialność
administracyjno-karna co do zasady ma charakter obiektywny i opiera się na samym fakcie naruszenia prawa. Reasumując, przepis art. 93 ust. 1 w związku z art. 89 ust. 1 utd, jako norma o charakterze kompetencyjnym, nie reguluje kwestii odnoszącej się do charakteru prawnego decyzji o nałożeniu kary pieniężnej w kontekście, czy mamy tutaj do czynienia z decyzją związaną czy też podjętą w ramach administracyjnego uznania, gdyż to zagadnienie normuje art. 92 ust. 1 w związku z art. 92 ust. 4 utd, nadając rozstrzygnięciu wydanemu na tej podstawie charakter decyzji związanej, a więc nakładającej na organ obowiązek nałożenia kary pieniężnej w określonej prawem wysokości w razie subsumcji zachowania przewoźnika pod przepis prawa sankcjonowany karą pieniężną.

Przechodząc do kontroli zaskarżonego wyroku w części odnoszącej się do kary pieniężnej z tytułu wykonywania transportu drogowego pojazdem niezgłoszonym do licencji w kwocie 8.000 zł, skarga kasacyjna nie wskazuje jakie konkretne dowody skarżący przedłożył do akt sprawy administracyjnej na okoliczność wywiązania się z obowiązku zgłoszenia omawianego faktu organowi, który udzielił licencji, w zakresie zmiany danych, o których mowa w art. 14 ust. 1 utd, do których to dowodów, zdaniem skargi kasacyjnej, Sąd I instancji się nie odniósł, naruszając tym samym prawo. Skarżący w skardze kasacyjnej podnosi, iż zgodnie z pouczeniem na licencji dokonał zawiadomienia o zmianach w Starostwie Powiatowym w K., co zostało udokumentowane dowodami na piśmie złożonymi do akt sprawy, nie precyzując jednakże co przez te dowody rozumie. Jak można rozumieć stanowisko zajęte w skardze kasacyjnej, na co wskazywała by treść odwołania od decyzji organu I instancji, skarżący wspomniany wyżej obowiązek łączy z faktem zgłoszenia pojazdu
do rejestracji, stosownie do przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.). Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela stanowiska, iż zgłoszenie pojazdu do rejestracji wyczerpuje obowiązek zgłoszenia zmian w licencji, stosownie do przepisu art. 14 ust. 1 utd. Obowiązek zgłoszenia pojazdu do rejestracji ciąży na jego właścicielu i wynika z przepisów Prawa o ruchu drogowym. Natomiast obowiązek, o którym mowa w art. 14 ust. 1 utd, spoczywa na przewoźniku wykonującym transport drogowy na podstawie udzielonej licencji. Innymi słowy, mamy tutaj do czynienia z dwoma oddzielnymi obowiązkami opartymi na odrębnych podstawach faktycznych i prawnych. Reasumując, od przewidzianego w art. 14 ust. 1 utd obowiązku pisemnego zgłoszenia organowi, który udzielił licencji, wszelkich zmian danych, o których mowa w art. 8 utd, nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich powstania, nie zwalnia przedsiębiorcy wykonującemu transport drogowy fakt rejestracji pojazdu
przez ten sam organ, który jest również właściwy w sprawie udzielenia licencji na wykonywanie transportu drogowego. Ponadto, podzielając stanowisko organu, zaakceptowane przez Sąd I instancji, od powyższego obowiązku nie zwalnia przewoźnika wzgląd, iż w następstwie zmiany pojazdu nie zmieniła się ogólna ich liczba objęta licencją.

Nie są także oparte na usprawiedliwionej podstawie zarzuty skargi kasacyjnej kwestionujące zasadność nałożenia kary pieniężnej z tytułu używania przez skarżącego nieprawidłowych lub niewłaściwych wykresówek, nie odpowiadających ściśle wymogom przewidzianym we wskazanych przepisach powołanego rozporządzenia nr 3821/85. Argumenty podnoszone w skardze, akcentujące prawidłowe spełnianie przez wykresówki swojej funkcji kontrolnej, nie podważają trafności stanowiska zajętego w zaskarżonym wyroku. Przepisem lp. 11.3.1 załącznika do utd nie jest bowiem penalizowany, przykładowo fakt nieobjęcia przez wykresówkę wymaganych prawem danych, lecz wyłącznie zastosowanie nieodpowiedniego typu wykresówki, co w sprawie miało miejsce.

Natomiast w pewnej mierze zgodzić się można ze stanowiskiem skargi kasacyjnej w kwestii braku wymienienia świadectwa badania lekarskiego lub psychologicznego kierowcy w przepisie art. 87 utd, a więc odnośnie dokumentów, które kierujący pojazdem powinien mieć przy sobie. Jednakże podnoszone w skardze kasacyjnej wywody nie mogły mieć wpływu na wynik sprawy. W dacie kontroli pojazdu skarżący nie wywiązał się z bowiem względem kierowcy z obowiązku skierowania go na wyżej wymienione badania. Ponadto świadectwo dotyczące badania psychologicznego nosi datę [...] listopada 2007 r., a więc miało miejsce kilka dni po przeprowadzonej kontroli drogowej.

W tym stanie sprawy, nie znajdując podstaw do uwzględnienia skargi kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny skargę oddalił (art. 184 p.p.s.a.).

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 204 pkt 1 p.p.s.a.