Zgodnie z treścią art. 58 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 1964 r., Nr 9, poz. 59 ze zm.) oraz (Dz. U. z 2008 r., Nr 220, poz. 1431) w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga kwestie związane z dalszym życiem małoletnich dzieci małżonków.
Stąd sąd rozstrzyga w nim o:
- władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem;
- wysokości w jakiej każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka;
- kontaktach rodziców z dzieckiem.
Jednocześnie sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka, co należy do oceny sądu.
Jak wynika z powyższego, sąd w postępowaniu rozwodowym w pierwszej kolejności uwzględnia porozumienie rodziców odnośnie kontaktów z małoletnim dzieckiem (tego rodzica, z którym dziecko nie będzie mieszkać), o ile jest ono zgodne z dobrem dziecka. Wówczas sąd może zaniechać orzekania w tej kwestii, jako że między rodzicami istnieje zgoda. W tej sytuacji, w orzeczeniu sądu winno znaleźć się postanowienie wskazujące na brak merytorycznych podstaw do rozstrzygnięcia o sposobie utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez rodziców.
Podkreślić jednak należy, iż nawet w przypadku złożonego przez rodziców porozumienia odnośnie kontaktów z dzieckiem nic nie stoi na przeszkodzie aby postanowienie w tej kwestii, zgodne z wolą rodziców, znalazło się w orzeczeniu sądu. Zaletą takiego rozwiązania jest, iż w przypadku gdy rodzice przestaną respektować wcześniejsze ustalenia, orzeczenie sądu zawierające postanowienia w tej kwestii, stanowić będzie tytuł egzekucyjny na podstawie którego strony mogą domagać się realizacji orzeczonych kontaktów.
Orzeczenie w sprawie kontaktów z małoletnim dzieckiem tego rodzica, który nie będzie sprawować codziennej opieki nad nim, jest natomiast konieczne, w przypadku gdy między rodzicami brak jest porozumienia w tej kwestii. Orzekając w tym zakresie sąd rozwodowy stosuje przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego regulujące kontakty z dzieckiem (tj. art. od 113 – 113(6) K.r.i.o.).
Kontakty a władza rodzicielska i dobro dziecka
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/89/m181081.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/rozwod;przez;oswiadczenie;pomysl;palikota,9,0,1095433.html) *Palikot ma nowy pomysł. Ekspresowy rozwód * Według projektu strony za porozumieniem składałyby wspólny wniosek o rozwiązanie małżeństwa w Urzędzie Stanu Cywilnego. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż art. 113 § 1 K.r.i.o. w obecnym brzmieniu rozwiewa wszelkie wątpliwości odnośnie powiązania władzy rodzicielskiej z prawem i obowiązkiem do kontaktów z dzieckiem, wskazując, iż prawo a zarazem obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem jest niezależne od władzy rodzicielskiej. Wobec powyższego, nawet w przypadku braku porozumienia między rodzicami odnośnie wykonywanie władzy rodzicielskiej, w konsekwencji czego sąd musi ograniczyć jej wykonywanie jednemu z nich, takie postanowienie nie będzie miało wpływu na
prawo kontaktów takiego rodzica z małoletnim dzieckiem.
Regulując zakres kontaktów, sąd ma brać pod uwagę przede wszystkim dobro dziecka, nie zaś interes któregokolwiek z rodziców. Dobro dziecka to pojęcie bardzo szerokie, mające wiele źródeł. Ujęte jest ono m.in. w Konwencji o prawach dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r.
Już w treści preambuły Konwencji wskazuje się, że _ dziecko dla pełnego i harmonijnego rozwoju swojej osobowości powinno wychowywać się w środowisku rodzinnym, w atmosferze szczęścia, miłości i zrozumienia. _Konwencja wskazuje również, na potrzebę wychowywania dziecka _ w duchu pokoju, godności, tolerancji, wolności, równości i solidarności. _Polskie prawo nie definiuje tego pojęcia, pozostawiając interpretację sądom.
Preferencje dziecka
Oprócz dobra dziecka i interesu rodziców, w wyniku nowelizacji K.r.i.o., która weszła w życie 13 czerwca 2009 roku, zwiększeniu uległo prawo samego dziecka w wyrażaniu opinii w ważnych dla niego kwestiach. Uprawnienie to znalazło swoje odzwierciedlenie m.in. w art. 576 § 2 K.p.c. oraz 95 § 2 K.r.i.o., które wskazują iż _ sąd w sprawach dotyczących osoby lub majątku wysłucha je, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala, uwzględniając w miarę możliwości jego rozsądne życzenia _. W każdym przypadku wysłuchanie takie powinno odbywać się poza salą posiedzeń sądowych.
Przy ustalaniu kontaktów w postępowaniu rozwodowym, szczególnie ważnym jest przepis art. 1131§1 K.r.i.o., który wskazuje na potrzebę wzięcia pod uwagę rozsądnego życzenia dziecka w przypadku, gdy przebywa ono na stałe u jednego z rodziców. Dziecko, o ile oczywiście jest wystarczająco dojrzałe, może zatem wyrazić swoje preferencje co do sposobu oraz częstotliwości kontaktów z drugim rodzicem. Swoje życzenia dziecko może zgłosić organom uczestniczącym w postępowaniu, takim jak biegli Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno-Konsultacyjnego, jednak sąd mając na uwadze cytowany powyżej art. 576 § 2 K.p.c. może z urzędu wysłuchać dziecko poza sala sądową w celu zasięgnięcia jego opinii.
Formy kontaktów
Kontakt z rodzicem, z którym dziecko nie mieszka, może przybrać różne formy. Katalog ten jest nieograniczony, z uwagi na różnorakie sytuacje życiowe i potrzeby dziecka. Oczywiście najlepsze dla dziecka, w przypadku gdy nie ma żadnych przeciwwskazań, są osobiste kontakty z drugim rodzicem. Mogą to być odwiedziny w miejscu zamieszkania dziecka, zabieranie dziecka do swojego miejsca zamieszkania lub na spacery w miejscowości w której aktualnie mieszka dziecko wraz z jednym rodzicem.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/59/93243.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/opieka;nad;dzieckiem;po;rozwodzie;co;daje;porozumienie;rodzicielskie,44,0,1020204.html) *Opieka nad dzieckiem po rozwodzie. Co daje porozumienie rodzicielskie * Brak porozumienia podczas rozwodu uniemożliwia pozostawienie obojgu rodzicom pełnej władzy rodzicielskiej.
Kontakty mogą odbywać się również za pomocą utrzymywania korespondencji listownej oraz wszelkich innych sposobów porozumiewania się na odległość. Szczególnie pomocne w sytuacji, gdy rodzice zamieszkują w znacznej odległości od siebie, mogą być kontakty za pomocą elektronicznych przekazów audio-wizualnych (telefon komórkowy, komunikatory typu Skype). Realizacja prawa do porozumiewania się może nieść za sobą konieczność zobowiązania rodzica, u którego mieszka dziecko, do udostępniania środków łączności, tak aby możliwe było wykonywanie tego typu kontaktów. Ustalenia w trakcie trwania postępowania wymaga również częstotliwość i harmonogram wykonywania tego typu kontaktów.
Kwestia kontaktów jest zatem niezwykle ważnym oraz częstokroć skomplikowanym, elementem całego postępowania rozwodowego. Warto więc zwrócić na to szczególną uwagę, aby ewentualne rozstrzygnięcia w tym zakresie czyniły zadość zarówno dobru dziecka, jak i rodziców, którym przepisy przyznają zarówno prawo, jak i obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Ograniczenia rodziców w zarządzaniu majątkiem dziecka Jeżeli dziecko jest właścicielem nieruchomości, którą rodzice chcą rozporządzić, muszą uzyskać na to zgodę sądu opiekuńczego. | |
| Wyższe alimenty? Zobacz jak je uzyskać Prawo przewiduje, że wysokość alimentów zależy zarówno od usprawiedliwionych potrzeb dziecka, jak i od możliwości zarobkowych rodziców. | |
| Kary za utrudnianie kontaktów z dzieckiem Ukrywanie dziecka w wyznaczonych terminach, łamanie zakazu kontaktu albo stawianie się w stanie nietrzeźwym - mogą być przyczyną kary finansowej. |
Autor jest radcą prawnym, partnerem w Kancelarii Malinowski, Płachta i Wspólnicy