Zakaz zakrywania twarzy. Sejm rozpatruje prezydencki projektu

Sejm debatuje nad projektem nowelizacji Prawa o zgromadzeniach, który przewiduje zakaz zakrywania twarzy podczas demonstracji, przygotowanym przez prezydenta Bronisława Komorowskiego.

Prezydencki minister Krzysztof Łaszkiewicz, który przedstawił projekt w Sejmie, zwrócił uwagę, że konstytucja, gwarantując wolność pokojowych zgromadzeń, dopuszcza jednocześnie możliwość jej ograniczenia w drodze ustawy. Zaznaczył, że pokojowe zgromadzenie wyklucza stosowanie przemocy i przymusu przez uczestników zgromadzenia zarówno wobec innych uczestników, jak i osób trzecich i funkcjonariuszy publicznych. - _ Tylko takie pokojowe zgromadzenia mogą korzystać z konstytucyjnej ochrony _ - powiedział Łaszkiewicz.

Jak dodał, konstytucja pozwala ograniczać wolności obywatelskie wtedy, gdy to konieczne w państwie demokratycznym dla ochrony jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego albo wolności i praw innych osób. - _ Innymi słowy konstytucyjna gwarancja wolności zgromadzeń może podlegać ograniczeniom, kiedy cel lub przebieg zgromadzenia wskazują na potrzebę ochrony tak ważnych innych wartości, jak zdrowie, życie ludzkie czy mienie obywateli bądź mienie publiczne _ - ocenił Łaszkiewicz.

Jeszcze przed debatą sejmowa większość - kluby PO, PSL i SLD - poparła pomysł wprowadzenia zakazu zakrywania twarzy podczas zgromadzeń publicznych. Zdecydowany sprzeciw wyraził natomiast Twój Ruch.

Prawo o zgromadzeniach w obecnym kształcie przewiduje, że w zgromadzeniu nie mogą uczestniczyć osoby posiadające przy sobie broń, materiały wybuchowe, wyroby pirotechniczne lub inne niebezpieczne materiały lub narzędzia. Prezydent proponuje, by dodać jeszcze jeden zakaz: uczestnictwa osób, których identyfikacja z powodu ubioru, zakrycia twarzy lub zmiany wyglądu nie jest możliwa.

Od reguły tej przewidziano jednak wyjątek - w zgromadzeniu mogłyby brać udział takie osoby, jeśli wcześniej organizator zgłosi to w zawiadomieniu odpowiedniemu organowi gminy, który w tej sprawie wydaje zgodę. Musiałby wskazać przy tym związek między celem zgromadzenia, a uczestniczeniem w nim osób, których identyfikacja z powodu ubioru, zakrycia twarzy lub zmiany jej wyglądu nie jest możliwa.

Decyzję o tym, czy dopuścić udział np. zamaskowanych uczestników podejmowałby organ gminy, do którego trafia zawiadomienie. Mógłby odmówić zgody, jeśli nie dopatrzyłby się związku między celem zgromadzenia, a udziałem osób zamaskowanych lub uznał, że niemożność identyfikacji takich osób może powodować zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego. Wówczas wzywałby organizatora zgromadzenia do odstąpienia od udziału zamaskowanych uczestników.

W prezydenckim projekcie znalazł się też zapis, który zobowiązuje przewodniczącego zgromadzenia do zażądania, aby opuściła je osoba, której identyfikacja jest niemożliwa w związku z ubiorem, zakryciem twarzy lub zmianą wyglądu. Gdyby osoba ta nie podporządkowała się żądaniu, przewodniczący miałby obowiązek zwrócenia się do policji lub straży miejskiej o pomoc.

Projekt zmian w Prawie o zgromadzeniach powstał w reakcji na wydarzenia, do jakich doszło podczas Marszu Niepodległości 11 listopada 2013 r. Tego dnia m.in. podpalono budkę strażniczą przed ambasadą rosyjską oraz instalację _ Tęcza _ na pl. Zbawiciela, doszło też do burd przed squatami przy ul. ks. Skorupki i Wilczej.

To już druga prezydencka próba wprowadzenia ustawowego zakazu zakrywania twarzy. Poprzednią Komorowski podjął po zamieszkach, do jakich doszło dokładnie dwa lata wcześniej. Ostatecznie jednak przepis dotyczący zasłaniania twarzy wykreślono z projektu noweli Prawa o zgromadzeniach ze względu na wątpliwości, co do jego zgodności z konstytucją.

Chodziło o orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z listopada 2004 r., według którego nie każdy przypadek zakrycia twarzy, uniemożliwiający identyfikację danej osoby, stanowi czyn potencjalnie niebezpieczny lub zapowiada, że zgromadzenie zmieni swój pokojowy charakter.