System zadaniowego czasu pracy - kiedy można wprowadzić?

Zadaniowy czas pracy polega na wyznaczeniu pracownikowi konkretnych zadań do wykonania, a zatem powinien być stosowany przy tych rodzajach pracy, przy których nie można z góry wymierzyć czasu potrzebnego dla wykonania typowych zadań pracowniczych lub też gdy nie jest możliwe precyzyjnie określenie pory doby, w której praca powinna być wykonana.

Należy podkreślić, iż zadania wyznaczane pracownikowi powinna cechować możliwość względnie samodzielnego ich wykonania. Samodzielność, w tym przypadku, nie oznacza jednak braku podporządkowania kierownictwu pracodawcy, lecz jedynie fakt, że pracownik będzie mógł sam zdecydować, kiedy i z jaką intensywnością wykona wyznaczone mu zadania, które często uwarunkowane są okolicznościami obiektywnymi. np. warunkami atmosferycznymi lub też obecnością odbiorców w domu.

Pracownik będzie więc mógł samodzielnie kształtować optymalny w danych warunkach rozkład czasu pracy, w tym wyznaczy początek i koniec dnia pracy. Jednakże nie jest dopuszczalne w ramach zadaniowego czasu pracy wskazanie pracownikowi osiągnięcia określonego rezultatu ekonomicznego jako podstawy wymiaru czasu pracy (wyrok z 15 listopada 2006, sygn. akt I PK 117/06).

Spóźniona wypłata nie jest ciężkim naruszeniem

Istota zadaniowego czasu pracy polega na tym, że objęci nim pracownicy mają tak ustawione zadania, aby obiektywnie mogli wypełnić swoje obowiązki w ramach norm czasu pracy określonych w art. 129, tj. w ciągu 8 godzin na dobę i przeciętnie w 40 godzin tygodniowo w ramach przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Pracownicy mają jednak wpływ na rozkład własnego czasu pracy i intensywność wykonywania zadań. Ponieważ nie są rozliczani z czasu pracy, lecz z wykonywanych zadań, może się zdarzyć, że w pewnych okresach nasilenie ich pracy będzie większe, a w innych mniejsze.

Może także dojść do czasowego spiętrzenia zadań i do przejściowego przekroczenia wymiaru czasu pracy. W takich wypadkach niejako naturalne jest wyrównanie przekroczonego wymiaru czasu pracy w jednym okresie - krótszym czasem pracy w innym (wyrok SN z 19 listopada 2003 r., sygn. akt I PK 476/02).

Kolejną charakterystyczną cechą systemu zadaniowego czasu pracy jest fakt, iż w omawianym systemie nie sporządza się z wyprzedzeniem rozkładu czasu pracy, bowiem o rozkładzie pracy w ciągu doby i tygodnia decyduje bezpośrednio sam pracownik, a przepracowany czas nie podlega rozliczeniu w ustalonym z góry okresie rozliczeniowym.

Z uwagi na powyższe bezprzedmiotowe jest w takim przypadku prowadzenie indywidualnej karty ewidencjonującej przepracowane godziny. Elementem kontroli pracy jest jedynie sprawdzenie, czy wyznaczone zadania zostały wykonane w ustalonym terminie.

Może być traktowane jako nieuczciwa konkurencja?

Zadaniowy system czasu pracy nie jest jednak panaceum na uniknięcie powstania pracy w godzinach nadliczbowych. Wyznaczenie pracownikowi zadań, których wykonanie nie jest możliwe w normalnym czasie pracy tj. w ciągu 8 godzin na dobę i przeciętnie w 40 godzin tygodniowo w ramach przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, jest równoznaczne ze świadczeniem pracy w czasie przekraczającym normy czasu pracy i nie wyłącza roszczenia o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. Należy zatem pamiętać, iż nazwanie czasu pracy _ zadaniowym _ nie wyłącza stosowania przepisów o wynagrodzeniu za pracę w godzinach nadliczbowych (wyrok SN z 4 sierpnia 1999 r., sygn. akt I PKN 181/99, a także wyrok SN z 5 lutego 2002 r., sygn. akt I PKN 845/00).

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 140 k.p zd. 2 Art. 140 k.p., w omawianym systemie, czas niezbędny do wykonania zadań w ramach obowiązujących norm czasu pracy pracodawca ustala _ po porozumieniu _ z pracownikiem. I zawsze jeżeli okaże się, iż mimo ustalonego limitu czasu na wykonanie danego zadania wystąpiła konieczność dodatkowej pracy, to wykonana dodatkowo praca będzie stanowiła pracę w godzinach nadliczbowych.

System zadaniowy czasu pracy stosowany jest najczęściej wobec przedstawicieli handlowych, pracowników odpowiedzialnych za czystość i porządek, inkasentów, konserwatorów urządzeń w terenie, przedstawicieli handlowych, dziennikarzy, pracowników produkcji zwierzęcej, a także telepracowników i programistów. Nadto zadaniowy czas pracy może być również stosowanych wobec kierowców zatrudnionych w transporcie drogowym, w przypadkach uzasadnionych rodzajem wykonywanych przewozów lub ich szczególną organizacją

• Pracodawca ma możliwość wprowadzenia w swoim zakładzie system zadaniowego czasu pracy zawsze gdy jest to uzasadnione rodzajem pracy albo jej organizacją lub też miejscem wykonania;
  • Nie jest dopuszczalne w ramach zadaniowego czasu pracy wskazanie pracownikowi osiągnięcia określonego rezultatu ekonomicznego jako podstawy wymiaru czasu pracy;
  • Czas niezbędny do wykonania zadań w ramach obowiązujących norm czasu pracy pracodawca ustala _ po porozumieniu _ z pracownikiem;
  • Pracownik może samodzielnie kształtować optymalny w danych warunkach rozkład czasu pracy, w tym wyznaczyć początek i koniec dnia pracy - nie wyłącza to podporządkowania pracodawcy;
  • Pracodawca może zobowiązać pracownika do wykonywania powierzonych mu zadań w siedzibie pracodawcy w określonych godzinach funkcjonowania zakładu;
  • Brak typowej dla stosunku pracy kontroli czasu pracy ze strony pracodawcy;
  • Pracownik zobowiązany jest do przestrzegania ogólnych przepisów o czasie pracy zawartych w Kodeksie pracy;
  • Wyznaczenie pracownikowi zadań, których wykonanie nie jest możliwe w normalnym czasie pracy jest równoznaczne ze świadczeniem pracy w czasie przekraczającym normy czasu pracy - nie wyłącza roszczenia o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych.

Autorka jest radcą prawnym w kancelarii Celichowski - Szyndler i Partnerzy Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych