Stosunki międzynarodowe. Sikorski ujawnił 10 mitów dotyczących siły w polityce

- _ Równowaga sił jest najlepszym modelem w relacjach między państwami; szczęście sprzyja odważnym _- takie twierdzenia to zdaniem Radosława Sikorskiego mity w polityce międzynarodowej. Minister mówił o tym podczas dorocznej narady polskich ambasadorów.

Szef polskiej dyplomacji przedstawił w ubiegłym tygodniu na naradzie dziesięć mitów dotyczących użycia siły w polityce międzynarodowej.

Jeden z nich zakłada, że _ szczęście sprzyja odważnym _. _ Obawa przed byciem postrzeganym jako słabeusz powoduje, że chcemy zachowywać się odważnie. Nie wiedząc, w którym momencie się zatrzymać, zaczynamy niebezpieczne, lekkomyślne działania _ - mówił szef polskiej dyplomacji.

W jego opinii mitem jest także przekonanie, że _ państwa są w stanie kalkulować własną siłę _. Zwrócił uwagę, że _ często nie docenia się przeciwników i przecenia własne siły _. Jak przekonywał, _ wojny są wynikiem zbytniej pewności siebie oraz błędnej oceny zdarzeń _. _ W globalnej polityce większy umiar i powściągliwość będą bardziej docenione, szczególnie przez następne pokolenia _ - uważa Sikorski.

Za mit minister spraw zagranicznych uznaje też przekonanie, że _ gospodarcza niezależność jest definitywnym gwarantem pokoju _.

Jak zaznaczył, gospodarcza niezależność pomaga, ale to znacznie za mało, aby zagwarantować bezpieczeństwo. _ - Nie możemy nigdy zapomnieć o dialogu politycznym tak, aby zapewnić wzajemne zrozumienie i konsensus, które pozwalają na tworzenie zasad i pomagają osiąganiu wyższych celów _ - powiedział Sikorski.

Mitem jest również to - zdaniem ministra - że _ równowaga sił jest najlepszym modelem w relacjach między państwami _. Według Sikorskiego _ długotrwały pokój jest możliwy jedynie w świecie znaczących i poważnych instytucji i pod rządami prawa _.

Do mitów szef MSZ zalicza też przekonanie, że _ napięcia międzynarodowe są korzystne dla stosunków wewnątrz państwa _.

_ - Kryzys za granicą może mobilizować obywateli, zbliżając ich do rządzących i jest kuszące grać na podstawowych instynktach społeczeństwa, ale mobilizacja przeciwko wrogowi powoduje, że napięcia stają się niezwykle trudne do wyeliminowania _ - argumentował Sikorski.

Jak przekonywał, _ nacjonalizm jest jak ogień _. _ Trochę może ogrzać dom, ale zbyt wiele może go spalić. Lepiej budować narodową tożsamość na pozytywnych osiągnięciach i wspólnych celach niż na fałszywych resentymentach _ - mówił minister.

Sikorski nazwał też mitem przeświadczenie, że _ napięcia da się kontrolować i można doprowadzić do ich deeskalacji, kiedy będzie to odpowiadało naszym interesom _. _ Nigdy nie da się kontrolować napięć, a mała rzecz może być detonatorem _ - podkreślił.

Jak przypomniał, do wybuchu I wojny światowej potrzebny był pojedynczy atak terrorysty. _ - Dziś możemy sobie wyobrazić potyczki wojskowe bez ofiar śmiertelnych lub nieuprawnione działania młodszych wojskowych _ - zaznaczył.

Rozwiązaniem jest - zdaniem ministra - _ prowadzenie szerokiego dialogu sektorowego, równoległego do dialogu na temat polityki zagranicznej _. _ W czasach kryzysu priorytetem powinien być dialog między wojskowymi _ - dodał.

Za mit Sikorski uznaje też opinię, że _ wojna przynosi jednej stronie zwycięstwo a drugiej przegraną _. Według niego _ w rzeczywistości rzadko tak jest, szczególnie we współczesnym świecie _, a _ w kategoriach politycznych przeważnie obie strony przegrywają _.

_ - Użycie języka siły w polityce to jedna z niebezpiecznych cech, charakteryzujących niektóre mocarstwa _ - powiedział minister spraw zagranicznych.

_ - Każde poważne państwo potrzebuje odpowiedzialnych sił wojskowych, ale nie mogą one być użyte jako narzędzia do zwiększenia prestiżu czy bogactwa. Jest to zarezerwowane dla sfery polityki gospodarczej i kulturalnej i podstawowy obowiązek naszej dyplomacji _ - przekonywał Sikorski.

Za mit minister spraw zagranicznych uznaje też stwierdzenie: _ to nie my rozpoczęliśmy konflikt, ale trwa on od zawsze _. Jak podkreślił, _ popularne jest twierdzenie, że to druga strona konfliktu jest agresorem i zmusza nas do obrony _. _ Nawet jeśli oznacza to użycie środków ofensywnych _ - dodał.

Sikorski jest zdania, że _ dobrze jest spojrzeć na siebie oczami swoich adwersarzy _. Na pewno - mówił - _ znajdziemy wiele argumentów, które przemawiają za ich stanowiskiem _.

Ponadto - według szefa polskiej dyplomacji - mitem jest także, że _ traktaty dotyczące granic są święte, a ich obrona powinna być podstawowym celem _. _ Są sytuacje, kiedy dyskusje na temat granic są w konkretnym momencie nie do rozstrzygnięcia _ - zaznaczył.

_ Uciekanie się do siły nie jest rozwiązaniem i zawsze powoduje dodatkowe konflikty. Narusza także prawo międzynarodowe i jest zdarzeniem do przyszłych nieporozumień _ - powiedział Sikorski.

Lekcja jaka płynie z historii Europy - przekonywał minister - jest taka, że _ jeśli nie można osiągnąć kompromisu w sprawie granic, sporu nie można traktować jako świętości _.

Za mit Sikorski uznaje także przekonanie, że _ wojna jest kontynuacją polityki, tylko przy użyciu innych środków _. Być może - mówił - ale wojna wywiera ogromny wpływ na politykę; uwalnia, wcześniej ukryte, militarne podziały w społeczeństwie i wśród decydentów.

_ Dyplomaci i siły zachowujące się racjonalnie są często zakładnikami fałszywej dumy i pochwały siły. W czasie pokoju zawsze jest możliwość, by rozpocząć rozmowy o pojednaniu i jak pogodzić sprzeczne interesy. Jeśli ten czas zmarnujemy, wzrasta też ryzyko _ - ocenił szef polskiego MSZ.

Jak dodał, _ wszystkie te mity wywodzą się z europejskiego dziedzictwa _.

Nawiązując do obecności gościa z Wietnamu - naradzie przysłuchiwał się wicepremier i minister spraw zagranicznych tego kraju Pham Binh Minh - Sikorski podkreślił, że potencjał i dziedzictwo Europy, w tym Polski _ można zastosować w przypadku niektórych aktualnych problemów Azji _. _ Wierzymy, że Polska będzie stanowić coraz ważniejszy czynnik w tym równaniu. Mam nadzieję, że nasz kraj może stać się inspiracją _ - powiedział polski minister.