Prawa człowieka coraz częściej ograniczane

_ - Zgodnie z doktryną prawa człowieka dzielą się na te, które mogą być ograniczane oraz te, które mają charakter absolutny i w żadnych okolicznościach nie mogą być ograniczane. Do tych ostatnich należy przykładowo zakaz tortur, czy prawo do życia (w tych państwach, które zobowiązały się do niestosowania kary śmierci). Niestety w ostatnich latach dogmat absolutnego charakteru tych praw został zakwestionowany _ - mówił Bodnar.

Jego zdaniem kwestionowanie praw wpierw starano się uzasadniać względami utylitarnymi - stosowanie tortur w ramach programu tajnych więzień CIA. Aktualnie program tortur nie jest już nawet potrzebny, gdyż osoby podejrzewane o terroryzm są eliminowane za pomocą samolotów bezzałogowych.

Wiceprezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka zastanawiał się - w kontekście śmierci przywódcy terrorystycznej organizacji Al-Kaida odpowiedzialnej m.in. za ataki 11 września 2001 roku w Stanach Zjednoczonych, w których zginęło blisko 3 tysiące osób - czy nawet największym zbrodniarzom nie powinno przysługiwać prawo do rzetelnego procesu i czy czasami władze amerykańskie nie nadużyły władzy, w ten sposób szybciej osiągając cele polityczne.

Pomysłodawczyni konferencji, prezes Fundacji Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu Alicja Bartuś mówiła o _ ludobójczyniach z fakultetem _, trzech kobietach-politykach, które zostały oskarżone o ludobójstwo: Biljana Plavsić, związana z Czerwonymi Khmerami Ieng Thirith i Pauline Nyiramasuhuko, która kierowała masowymi mordami w Ruandzie.

_ - Plavsić, Thirith i Nyiramasuhuko nie są normalnymi kobietami, lecz wybrykami natury pozbawionymi empatii? To nieprawda. Jak wynika z dogłębnej analizy ich życiorysów i działań, wszystkie zostały przez naturę wyposażone w "typowe dla kobiet" cechy mające - według stereotypu - niwelować do zera skłonność do przemocy wobec innych. Postępowanie opisanych kobiet jest z nim całkowicie sprzeczne _ - mówiła.

Zdaniem Bartuś nie mniej szokujące jest to, że kobiety zdobyły solidne wykształcenie, oparte na dorobku humanizmu i demokracji. Każda z nich należała pod tym względem do elity swego kraju. Co równie istotne - kształciły się po II wojnie światowej, a więc zostały wyposażone w wiedzę o tragicznych faktach i zdarzeniach owego czasu. Posiadały też wiedzę o skutkach nienawiści na tle rasowym, narodowościowym, czy klasowym.

_ - Nie przeszkodziło to serbskiej profesorce biologii głosić szokujących rasistowskich haseł, nieomal wyjętych z ust Goebbelsa. Nie przeszkodziło zakochanej w brytyjskich sagach rodzinnych Thirith patrzeć na świat oczami Stalina, co dało ten sam tragiczny skutek: zagładę niedawnych współtowarzyszy i całych ich rodzin. Empatia i wykształcenie nie odwiodły prawniczki Pauline, pomagającej przez lata kobietom minister do spraw rodziny, od podżegania do bestialskich masowych gwałtów; nie wyzuły jej z rasowej nienawiści, choć wydaje się ona intuicyjnie sprzeczna z empatią i wiedzą o skutkach rasistowskich haseł _ - podkreślała Bartuś.

Doroczna Ogólnopolska Konferencja _ Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa XX i XXI wieku _ została zorganizowana w Oświęcimu już po raz trzeci. Jej motywem przewodnim była rola jednostki wobec zbrodni, a także kwestia praw człowieka. Wśród uczestników byli nauczyciele, przedstawicieli organizacji pozarządowych, osoby zajmujące się upowszechnianiem wiedzy o Holokauście, totalitaryzmach, zbrodniach ludobójstwa i prawach człowieka oraz dziennikarze.