Opinie o OFE. Kancelaria prezydenta wyda decyzję po orzeczeniu NSA

Prezydent rozważy, czy opinie i ekspertyzy w sprawie OFE to informacja publiczna i czy będą ujawnione, czy też są one niepodlegającymi ujawnieniu dokumentami wewnętrznymi - oświadczyła dziś szefowa prezydenckiego biura prasowego Joanna Trzaska-Wieczorek. Jest to ciąg dalszy sprawy sądowej eksperta Forum Obywatelskiego Rozwoju - Mikołaja Barczentewicza z Prezydentem RP o dostęp do informacji publicznej dotyczącej nowelizacji tzw. ustawy o OFE z 2011 roku

Nawiązała ona do wyroku, który 11 marca ogłosił Naczelny Sąd Administracyjny. Rozpatrywał on kasację prezydenta od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 6 października 2011 r., który stwierdził, że przygotowane na zlecenie prezydenta opinie dotyczące zmian w OFE są informacją publiczną, w związku z tym prezydent powinien wydać decyzję w sprawie ich udostępnienia. Kasacja prezydenta została oddalona, więc wykonaniu podlega wyrok WSA.

Wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że Prezydent niezgodnie z prawem utrzymywał, że sporządzane dla niego ekspertyzy dotyczące zgodności z Konstytucją RP ustawy z 2011 roku obcinającej składkę przekazywaną do OFE, nie stanowią informacji publicznej.

W wyroku tym sąd przyznał rację Mikołajowi Barczentewiczowi z Fundacji FOR, który zaskarżył do WSA bezczynność prezydenta w sprawie udostępnienia mu opinii dotyczących OFE. Bronisław Komorowski powoływał się na nie, uzasadniając decyzję o podpisaniu ustawy obniżającej składkę przekazywaną do OFE. Dziś Trzaska-Wieczorek powiedziała, że wyrok NSA zobowiązał Kancelarię Prezydenta do rozpoznania wniosku Barczentewicza o udostępnienie opinii; jak dodała, sprawa zostanie rozstrzygnięta zgodnie ze wskazówkami NSA.

Podkreśliła, że - choć co do zasady opinie i ekspertyzy stanowią informację publiczną - to trzeba jednak rozróżnić dokumenty urzędowe od dokumentów wewnętrznych, o czym mówił - jak wskazała - wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2013 roku. - _ Zgodnie z wyrokiem NSA to prezydent będzie decydować, co jest dokumentem urzędowym, udostępnianym w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a co jest dokumentem wewnętrznym, który ma służyć do wypracowania opinii w danej sprawie _ - zaznaczyła szefowa prezydenckiego biura prasowego. Zwróciła ponadto uwagę, że - w myśl przywołanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego - dokumenty wewnętrzne nie podlegają udostępnieniu.

Trzaska-Wieczorek przypomniała, że NSA rozstrzygał już odnośnie udostępnienia opinii ws. OFE w styczniu i lutym 2012 roku. - _ NSA podkreślał wtedy, że prezydent jako uczestnik procesu legislacyjnego na mocy art. 122 konstytucji może realizować swe uprawnienia w oparciu o wiedzę, a także - ze względu na różnorodność dziedzin - w oparciu o opinie ekspertów _ - zaznaczyła.

Trzaska-Wieczorek zacytowała w tym kontekście fragment jednego z wyroków NSA mówiący o tym, że: _ opinie te nie są jednak informacją publiczną, jeśli nie dotyczą konkretnego aktu będącego już przedmiotem toczącego się procesu legislacyjnego; są natomiast dokumentem wewnętrznym służącym gromadzeniu informacji, które w przyszłości mogą zostać wykorzystane w procesie decyzyjnym _. Wskazała także, że - według NSA - takie opinie i ekspertyzy mają jedynie charakter poznawczy, nie odnoszą się wprost do przyszłych działań, dlatego poddanie tego procesu ścisłej kontroli utrudniłoby wewnętrzny proces przyjmowania stanowisk i opinii w konkretnych sprawach.

FOR utrzymuje tymczasem, że z wyroku NSA wynika, iż _ prezydent niezgodnie z prawem utrzymywał _, że sporządzane dla niego ekspertyzy nie stanowią informacji publicznej. _ Finał jeszcze nie jest przesądzony, m.in. ze względu na kwestie związane z ochroną prawnoautorską, jak i z tym, czy ekspertyza dotyczy projektu będącego na etapie parlamentarnym, czy też nie _ - dodaje FOR.

W kwietniu 2011 roku Mikołaj Barczentewicz, ekspert FOR, złożył w Kancelarii Prezydenta RP formalny wniosek o udostępnienie informacji publicznej w postaci ekspertyz dotyczących zmian w ustawie o funkcjonowaniu systemu ubezpieczeń społecznych, spotykając się z odpowiedzią, że zdaniem Kancelarii Prezydenta RP opinie konstytucjonalistów nie stanowią informacji publicznej. Następnie ekspert FOR złożył skargę na bezczynność Prezydenta RP w sprawie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

22 marca 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny zawiesił postępowanie ze skargi kasacyjnej Prezydenta RP od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w sprawie skargi Mikołaja Barczentewicza. Sędziowie uwzględnili wniosek pełnomocnika Prezydenta RP odnośnie skierowania pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego. Pytanie prawne dotyczy tego, czy zgodne z Konstytucją RP są przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, rozumiane w ten sposób, że jako informacje publiczne kwalifikują dane, które były wykorzystywane w procesie legislacyjnym przez Prezydenta RP, zgodnie z jego prerogatywami zapisanymi w Konstytucji RP.

Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o zmianach w systemie emerytalnym przyszli emeryci będą mogli decydować, czy nadal chcą przekazywać część składki do OFE, czy też jej całość do ZUS. Tego wyboru muszą dokonać pomiędzy kwietniem a końcem lipca br. Następne "okienko transferowe" otworzy się bowiem dopiero za dwa lata.

Na początku lutego fundusze emerytalne przekazały do ZUS obligacje Skarbu Państwa i w te papiery, jak i w inne instrumenty dłużne gwarantowane przez Skarb Państwa, nie mogą już inwestować. Ponadto przez 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego środki z OFE mają być stopniowo przenoszone na fundusz emerytalny FUS i ewidencjonowane na prowadzonym przez ZUS subkoncie (tzw. suwak bezpieczeństwa).

Wypłatą emerytur będzie zajmował się ZUS. Po osiągnięciu wieku emerytalnego środki stanowiące podstawę wyliczenia emerytury będą przez trzy lata podlegać dziedziczeniu.Wprowadzony zostanie minimalny poziom inwestycji OFE w akcje. Będzie on wynosił 75 proc. do końca 2014 r., 55 proc. do końca 2015 r., 35 proc. do końca 2016 r. i 15 proc. do końca 2017 r.