21 listopada weszła w życie ustawa z 11 października o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (opublikowana w dniu 6 listopada 2013 r., Dz.U. 2013, poz. 1291). Ustawa ta zastąpi ustawę z 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców. Nowa ustawa znacząco różni się od swojej poprzedniczki z 2009 r. przede wszystkim tym, że nie zawiera przepisów dotyczących łagodzenia rygorów zawierania kolejnych umów na czas określony czy elastycznego rozliczania czasu pracy.
Celem nowej ustawy jest wprowadzenie regulacji zabezpieczających interesy przedsiębiorców i pracowników przed skutkami spowolnienia gospodarczego. Przedsiębiorca będzie mógł zasadniczo skorzystać z dwóch instytucji: przestoju ekonomicznego oraz obniżenia czasu pracy. Dla celów ustawy ustawodawca zdefiniował przestój ekonomiczny jako okres niewykonywania pracy przez pracownika (pozostającego w gotowości do pracy) z przyczyn jego niedotyczących. Obniżony wymiar czasu pracy oznacza zaś obniżony przez przedsiębiorcę wymiar czasu pracy pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika, jednak nie więcej niż do połowy wymiaru czasu pracy.
Jedną z ciekawszych regulacji nowej ustawy jest wprowadzenie możliwości udzielenia bezpośredniej pomocy finansowej przedsiębiorcom. Pomoc finansowa ze strony państwa będzie udzielana na zasadzie pomocy _ de minimis _, czyli nie będzie podlegać obowiązkowi notyfikacji do Komisji Europejskiej. Środki uzyskane w ramach tej pomocy będą mogły być przeznaczone na:
- częściowe zaspokojenie wynagrodzeń pracowników za czas przestoju ekonomicznego, do wysokości 100 proc. zasiłku
- częściowe zrekompensowanie wynagrodzenia pracownika z tytułu obniżenia wymiaru czasu pracy,
- opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy.
W celu uzyskania takiej pomocy przedsiębiorca powinien wystąpić do marszałka województwa, właściwego ze względu na siedzibę tego przedsiębiorcy, z wnioskiem o przyznanie świadczeń. Marszałek będzie uprawniony do weryfikacji poprawności i kompletności złożonej dokumentacji. Warunkiem koniecznym do udzielenia takiej pomocy będzie zawarcie umowy o wypłatę świadczeń.
Świadczenia te będą przyznawane maksymalnie na 6 miesięcy na rachunek przedsiębiorcy po złożeniu wykazu pracowników uprawnionych do pomocy. Przedsiębiorcy objęci pomocą będą zobowiązani rozliczyć się z otrzymanych pieniędzy na wypłatę świadczeń. Marszałek województwa będzie uprawniony do przeprowadzania kontroli udzielonego wsparcia. W razie wykorzystania pomocy niezgodnie z przeznaczeniem lub niepoddania się kontroli, przedsiębiorcy będą zmuszeni do zwrotu pobranej pomocy wraz z odsetkami.
Dotacje na szkolenia
Innym rozwiązaniem przewidzianym w nowej ustawie jest możliwość skorzystania przez przedsiębiorcę z obniżenia wymiaru czasu pracy w okresie zmniejszonych obrotów firmy wraz z obniżeniem wynagrodzenia, bez konieczności wprowadzenia wypowiedzenia zmieniającego w trybie art. 42 § 1-3 Kodeksu pracy. Obniżony wymiar czasu pracy musi być wprowadzony przez przedsiębiorcę w układzie zbiorowym pracy lub porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, lub, w razie ich braku, z przedstawicielami pracowników.
Ustawa przewiduje również możliwość wsparcia przedsiębiorców dodatkową pomocą z Funduszu Pracy. Przedsiębiorca będzie mógł otrzymać środki na podnoszenie kwalifikacji pracowników, o ile szkolenie będzie uzasadnione obecnymi lub przyszłymi potrzebami przedsiębiorcy. W celu uzyskania takich środków konieczne będzie wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie do starosty. Zgodnie z art. 20 ust. 2 tej ustawy wysokość dofinansowania przypadającego na jednego pracownika wynosi zasadniczo 80 proc. kosztów szkolenia, nie więcej jednak niż 300 proc. przeciętnego wynagrodzenia. W ustawie określono szczegółowo warunki udzielenia tego wsparcia, realizacji szkolenia oraz kontroli dyspozycji tych środków.
Trzeba podkreślić, że nie każdy będzie mógł skorzystać z nowych regulacji. Przepisy ustawy stosować się będą zasadniczo do przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, u których nastąpił spadek obrotów gospodarczych, rozumianych jako sprzedaż towarów lub usług, liczony w ujęciu ilościowym lub wartościowym, łącznie nie mniej niż o 15 proc., obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu 6 kolejnych miesięcy w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie świadczeń do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, do łącznych obrotów z analogicznych 6 miesięcy w okresie 12 miesięcy przed okresem 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku. Dodatkowo przedsiębiorca nie powinien zasadniczo zalegać z uregulowaniem zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne i Fundusz Pracy oraz nie powinny wobec niego zachodzić przesłanki do ogłoszenia upadłości w myśl przepisów prawa upadłościowego i
naprawczego.
Czas pokaże, czy nowa ustawa będzie w stanie złagodzić skutki spowolnienia gospodarczego dla przedsiębiorców. Z jednej strony należy zauważyć, że częściowe dopłaty do wynagrodzeń z pewnością mogą doprowadzić do obniżenia kosztów pracy, co przyczyni się z kolei do polepszenia sytuacji finansowej przedsiębiorcy oraz utrzymania poziomu zatrudnienia.
Z drugiej strony trzeba jednak wskazać, że pomoc udzielana przedsiębiorcom może okazać się tylko kroplą w morzu potrzeb. Od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 grudnia 2013 r. minister właściwy do spraw pracy - dysponent Funduszu i dysponent Funduszu Pracy ma przeznaczyć na wypłaty z tytułów, o których mowa w ustawie - 200 mln zł na wypłatę z Funduszu świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy oraz 50 mln zł na dofinansowanie z Funduszu Pracy kosztów szkolenia pracowników.
Z kolei przykładowo w 2014 r. minister właściwy do spraw pracy przeznaczy na wypłaty z tytułów, o których mowa w ustawie - maksymalnie 204,6 mln zł na wypłatę z Funduszu świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy oraz 51,2 mln zł na dofinansowanie z Funduszu Pracy kosztów szkolenia pracowników. Kwoty te z roku na rok mają być coraz większe, w dobie spowolnienia gospodarczego istnieje jednak ryzyko, że okażą się one niewystarczające.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Wypowiedzenie zmieniające wysokość pensji Jeśli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie odmówi przyjęcia proponowanych warunków, uważa się, że wyraził na nie zgodę. | |
| Nowelizacja Kodeksu pracy. Co się zmieniło? Praca w godzinach nadliczbowych, jeżeli zostanie rozliczona oddaniem dni wolnych w trakcie trwania okresu rozliczeniowego, nie będzie płatna. | |
| Dodatek za nadgodziny należy się też gdy... Przy zawieraniu umów na część etatu należy zwrócić uwagę, by pracodawca określił liczbę godzin, po przekroczeniu, których będzie przysługiwał dodatek. |
Autorka jest prawnikiem z Kancelarii Radców Prawnych K&L Legal Granat i Wspólnicy Sp.k.