Pracodawcom zostało nieco ponad trzy tygodnie na przygotowanie się do nowych przepisów BHP. Te wraz z nowelizacją kodeksu pracy powinny wejść w życie od nowego roku1. Zgodnie z nimi pracodawca ma obowiązek zatrudniać osobę odpowiedzialną za ochronę przeciwpożarową. Niewywiązanie się z obowiązku grozi karą 30 tys. zł. **
Senat przyjął ustawę zmieniającą kodeks pracy w zakresie zapewnienia pracownikom ochrony przeciwpożarowej. Zgodnie z nią pracodawca będzie zobowiązany do wskazania pracownika odpowiedzialnego za udzielanie pierwszej pomocy i ewakuację w razie pożaru.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy, art. 209 1. § 1, art. 237 11a w § 1 pkt 3
Nakaz ten dotyczy wszystkich firm. Zatem podlega mu 1,9 miliona przedsiębiorstw, w tym 1,7 miliona małych firm. Właśnie dla nich nowe przepisy będą wyjątkowo uciążliwe.
Po pierwsze pracownik odpowiedzialny za ochronę przeciwpożarową musi spełniać wymagania wyszczególnione w ustawie o ochronie przeciwpożarowej.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, art. 4. pkt 2b. Ustawowe wymagania to: minimum średnie wykształcenie i ukończony kurs inspektorów ochrony przeciwpożarowej lub tytuł zawodowy technika pożarnictwa. Firmy, by wypełnić ten obowiązek będą musiały zatrudnić inspektora ochrony przeciwpożarowej lub skierować swojego pracownika na odpowiednie szkolenie.
Zgodnie z informacją Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej szkolenia inspektorów ochrony przeciwpożarowej realizowane są wyłącznie przez szkoły Państwowej Straży Pożarnej oraz ośrodki szkolenia w komendach wojewódzkich PSP.
Szkolenie inspektorów ochrony przeciwpożarowej w Centralnej Szkole PSP w Częstochowie kosztuje 1300 zł od osoby. Jednak szkolenie wraz z zakwaterowaniem i wyżywieniem, dla osoby przyjezdnej, to wydatek firmy rzędu 2300 zł. Ustawa przewiduje, że w kosztach tych nie mogą uczestniczyć pracownicy. Zatem przedsiębiorstwa na ten cel wydadzą 2,47 - 4,37 mld zł.
Pod warunkiem, że znajda jeszcze wolne miejsca dla swoich pracowników. Jak dowiedzieliśmy sie od Waldemara Wolińskiego ze Szkoły Głównej Służby Powierniczej, liczba kursantów najbliższych przez SGSP szkoleń jest pełna.
| Dlaczego ustawodawca wprowadził nakaz? |
| --- |
| Nowelizacja dostosowuje nasze przepisy do prawa unijnego. Komisja Europejska przedstawiła Polsce zarzuty związane z niedostatecznym wdrożeniem dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 roku w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy. Tego typu sprawy trafiają do Europejskiego Trybunału Konstytucyjnego. Natomiast niespełnienie postulatu ETS grozi karą. |
Nowe przepisy BHP uderzają nie tylko w małe firmy, ale również w samą Państwową Straż Pożarną. Przeprowadzenie 1,9 mln szkoleń w nawet rok nie jest możliwe, skoro np Szkoła Główna Służby Pożarnej wyszkoliła w tym roku jedynie 210 osób. Zatem przy zachowaniu obecnej wydajności szkoleniowej - 21 uprawnionych ośrodków przygotuje do wykonywania nowych obowiązków zaledwie 4,4 tys. pracowników.
ZOBACZ TAKŻE:
Liczba pracowników odpowiedzialnych za ochronę przeciwpożarową powinna być dostosowana do rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. Zgodnie z art. 209 1 par. 2zapewnienie ochrony przeciwpożarowej powinno być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, jak również do liczby zatrudnionych i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu zagrożeń.
Teoretycznie Państwowa Inspekcja Pracy mogłaby, powołując się na ten przepis, zwolnić z obowiązku firmy zatrudniające jedną - dwie osoby. Jednak dokładnej interpretacji na ten temat jeszcze nie ma. Będą nią dopiero konkretne przypadki _ złapania przedsiębiorstwa na gorącym uczynku _ oraz wymierzone wyroki.
- _ W kwestii interpretacji tego artykułu będziemy się kierować zdrowym rozsądkiem _ - wyjaśnił Artur Dmuch z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Lublinie. Pracodawcy mogą wystąpić z zapytaniem interpretację przepisu w konkretnym przypadku ich firmy. Docelowo przedsiębiorcy muszą poczekać, aż praktyka go zweryfikuje. Właściciele małych sklepików raczej nie będą ścigani za niezatrudnianie takiej osoby, choć, jak wyjaśnił Artur Dmuch - _ na pewno nie otrzymają decyzji o całkowitym zwolnieniu z obowiązku _.
_ - Największe przedsiębiorstwa już zatrudniają specjalistów BHP oraz ludzi odpowiedzialnych za systemy ewakuacji - _dodaje Dmuch. Zatem przepis w głównej mierze dotyczyć będzie małych i średnich firm, czyli tych, które zatrudniają mniej niż odpowiednio 50 i 250 pracowników.
Jakie kary przysługują za niewywiązanie się z obowiązku?
Podstawowy mandat Państwowej Inspekcji Pracy to 1-2 tys. zł. Za tzw. _ recydywę _ - drugie ukaranie za to samo, kara wyniesie 5 tys. zł.
Jednak wniosek z PIP może zostać skierowany do sądu. Wtedy grzywna wyniesie nawet 30 tys. zł, pod warunkiem udowodnienia słuszności zarzutu. Co nie będzie trudne - wskazania pracownika odpowiedzialnego za udzielanie pierwszej pomocy i ewakuację w razie pożaru będzie wymagane ustawą1.
| 1 Sejm uchwalił ustawę 21 listopada. Wejdzie ona w życie 30 dni od daty jej ogłoszenia. |
| --- |