Merkel: Ważne jest prawo, ale nie prawo silniejszego.

Polska i Niemcy opowiadają się za bezpieczeństwem i wolnością. To widać szczególnie wobec kryzysu na Ukrainie - mówiła kanclerz Angela Merkel w czwartek w Krzyżowej. Zaznaczyła przy tym, że z Rosją trzeba prowadzić dialog. Premier Ewa Kopacz podkreśliła wagę pojednania z Niemcami.

Premier Kopacz i kanclerz Niemiec otworzyły w czwartek w Krzyżowej (woj. dolnośląskie) wystawę nawiązującą do 25-lecia Mszy Pojednania, podczas której premier Tadeusz Mazowiecki i kanclerz Helmut Kohl przekazali sobie gest pokoju.

Kanclerz Niemiec podkreśliła, że _ Polska i Niemcy opowiadają się za bezpieczeństwem i wolnością _. - _ To jest ważne i to widać szczególnie teraz wobec kryzysu na Ukrainie, której terytorialność została naruszona. Dla nas ważne jest tutaj zastosowanie prawa, a nie prawo silniejszego _ - zaznaczyła Merkel.

_ - Pragnę podkreślić w tym miejscu, że my Niemcy w tym kontekście jesteśmy świadomi szczególnych obaw Polaków, Polski na tle jej trudnej historii. I dlatego też w przeszłości już bardzo wyraźnie powiedziałam i pragnę to tu podkreślić, że solidarność NATO odnosi się do wszystkich sojuszników i Niemcy dalej będą się przyczyniać do zabezpieczenia partnerów NATO _ - zapewniła kanclerz Niemiec.

_ - Jesteśmy przy tym świadomi, że możemy tylko wspólnie z Rosją na dłuższą metę i długoterminowo zabezpieczyć bezpieczeństwo Europy, i dlatego sankcje nie są dla nas celem samym w sobie, tylko musimy prowadzić dialog z Rosją _ - zaznaczyła Merkel.

Jak dodała, _ przeszłość pokazuje, że nasza droga w Europie musi być drogą partnerstwa oraz pokojowego wyrównania interesów _.

Kanclerz Niemiec podkreśliła też, że 25 lat temu Mazowiecki i Kohl wysłali w świat przesłanie o pamięci i pojednaniu. Uznała, że Krzyżowa symbolizuje pojednanie, zrozumienie i partnerstwo. Jak mówiła, msza, do której doszło w Krzyżowej po upadku muru berlińskiego, _ stanowiła kamień milowy na drodze do pojednania _. _ - 25 lat po mszy pojednania udało nam się wiele osiągnąć, o czym Polacy i Niemcy mogli tylko pomarzyć. Niemcy są zjednoczone, jesteśmy wolni, żyjemy w pokoju z naszymi sąsiadami; Polska jest członkiem Unii Europejskiej i NATO _ - powiedziała Merkel.

Wskazała ponadto, że _ w osobie Donalda Tuska po raz pierwszy stery Rady Europejskiej przejmie przedstawiciel nowych państw członkowskich _.

Kanclerz zauważyła również, że wielu Polaków mieszka w Niemczech, a Niemców w Polsce - są oni zaangażowani w rozwój współpracy. - _ Polacy w Niemczech i Niemcy w Polsce okazują się budowniczymi pomostów pomiędzy naszymi krajami. 10 lat po przystąpieniu do UE nasza współpraca jest ściślejsza niż kiedykolwiek, nasze rządy prowadzą regularnie dialog, podzielamy wspólne cele i interesy, podzielamy te same wartości _ - powiedziała Merkel.

Jak dodała, _ na tej podstawie oba kraje przejmują odpowiedzialność w Europie i za Europę _. Wskazała, że odnosi się to do wielu dziedzin, m.in. współpracy z Francją w ramach Trójkąta Weimarskiego oraz stosunków Unii Europejskiej i państw wschodnich.

Merkel mówiła, że w ubiegłych tygodniach w Niemczech przypominano _ poruszające wydarzenia, które miały miejsce 25 lat temu _. Jesienią 1989 roku w byłej NRD dążenie wolności było coraz mocniejsze - mówiła kanclerz. _ - Przypominaliśmy, że to dążenie do wolności spowodowało, że 9 listopada 1989 roku mur berliński runął _ - dodała. Jej zdaniem, moment przełomu był możliwy, _ ponieważ inni już poszli naprzód _.

Dlatego - zauważyła Merkel - Niemcy spoglądają na odwagę i dążenie do wolności w innych państwach, także państwach byłego bloku wschodniego. Merkel podkreśliła, że Polacy byli pierwszymi, którzy wymusili zmiany polityczne. Wielu Polaków zachowało w sercu słowa Jana Pawła II _ nie lękajcie się _ - kontynuowała niemiecka kanclerz. Pokazało - mówiła - że mają odwagę i tym samym dodali innym odwagi. - _ W ten sposób pomogli utorować drogę do wolnej i demokratycznej Europy _ - powiedziała szefowa niemieckiego rządu.

_ - Upadek muru berlińskiego symbolizuje koniec podziału Niemiec i Europy i jest chyba najszczęśliwszym momentem w historii najnowszej Niemiec _ - powiedziała Merkel. _ Rozumiem, że wielu naszych sąsiadów wtedy było sceptycznych, zadawali sobie pytanie, czego można się spodziewać po zjednoczonych Niemczech _ - przyznała.

Kanclerz Niemiec dodała, że rozpoczęcie II wojny światowej napaścią Niemiec na Polskę było początkiem ciemnego rozdziału w naszej historii. - _ Szczególnie Polacy doznali niewyobrażalnych cierpień z rąk Niemców. Z II wojną światową powiązana jest też okupacja Polski oraz systematyczna zagłada życia żydowskiego w Europie _ - przypominała szefowa niemieckiego rządu.

_ - Niemcy są świadomi tych okrucieństw i odpowiedzialności za nie. I na tym tle trzeba też rozpatrywać wypędzenie Niemców z terenów polskich. Wypędzenie jest bezprawiem, ale nie byłoby ono możliwe bez wcześniejszych zbrodni nazistowskich Niemiec _ - uznała.

Także premier Kopacz wspominając gest Mazowieckiego i Kohla podkreśliła, że był to mocny znak chęci pojednania. _ - Zdarza się, że szlachetne gesty, dzięki którym wydobywamy z siebie to, co w nas najlepsze, prowadzą do bardzo ważnych zmian. Przekazanie sobie znaku pokoju przez Tadeusza Mazowieckiego i Helmuta Kohla stało się mocnym znakiem woli pojednania i woli tworzenia nowych, lepszych relacji między Polakami i Niemcami _ - powiedziała szefowa rządu.

Jak dodała, _ w tym znaku odsłania się chrześcijańska pokora, bez której trudno byłoby myśleć o pokoju, o politycznej zgodzie i przede wszystkim o współpracy _. _ W tamtym momencie gest Mazowieckiego i Kohla miał przede wszystkim wymiar etyczny, tę świadomość mieli dwaj bohaterowie tego wydarzenia _ - zaznaczyła Kopacz.

Szefowa polskiego rządu zaznaczyła, że nie jesteśmy zakładnikami historii, przeciwnie - potrafimy wyciągać z historii wnioski. _ Tak było też w listopadzie 1989 roku _ - podkreśliła Kopacz.

Wtedy - jak przypomniała polska premier - _ wolna Polska opowiedziała się za zjednoczeniem dwóch państw niemieckich _. Jak zaznaczyła, za tym wsparciem stało przekonanie, że zjednoczone, demokratyczne i europejskie Niemcy są dla Polski _ najlepszą rękojmią na przyszłość _.

Z kolei politycy Republiki Federalnej Niemiec - mówiła Kopacz - na czele z kanclerzem Helmutem Kohlem zrozumieli, że w interesie Niemiec i Europy jest _ stabilna gospodarczo i politycznie Polska (...) w pełni włączona w instytucje europejskie i atlantyckie _.

_ Przypominam tę polsko-niemiecką wspólnotę interesów nie bez kozery. Nie ma bowiem jednej matrycy, czy jednego wzoru, który pozwoliłby stworzyć między narodami relacje oparte na porozumieniu i zaufaniu. Zawsze jest to suma wielu dokonań _ - mówiła Kopacz.

Jej zdaniem należy dołożyć wszelkich starań, _ aby z polskich i niemieckich podręczników nie zniknęła odpowiedź na pytanie: dlaczego tak bardzo potrzebne jest porozumienie między nami i jak trudną drogę przeszliśmy, by osiągnąć to, co dzisiaj nas łączy _.

_ - Cieszę się, że możemy dzisiaj z szacunkiem odnieść się do aktów odwagi sprzed 25 lat, które swą wielką mocą zdołały przemienić rzeczywistość. Myślę tu zwłaszcza o tych, którzy zobaczyli w Niemcach czy Polakach partnera, z którym można i należy podjąć dialog. O tym opowiada wystawa +Odwaga i pojednanie+, którą dziś otwieramy. Możemy na niej zobaczyć, że pojednanie jest owocem odwagi, ale przede wszystkim żmudnej pracy _ - powiedziała Kopacz.

Wystawa _ Odwaga i pojednanie _ znajduje się na terenie zespołu pałacowego w Krzyżowej. Otwarcie ekspozycji z udziałem przywódczyń Polski i Niemiec wiąże się z 25-leciem Mszy Pojednania, podczas której ówczesny premier Tadeusz Mazowiecki i kanclerz Niemiec Helmut Kohl przekazali sobie znak pokoju. Wydarzenie to stało się fundamentem nowych relacji polsko-niemieckich po przemianach 1989 r. Ekspozycja ma formę labiryntu. Obrazy prowadzą nas przez dzieje relacji polsko-niemieckich od 1 września 1939 r. do 12 listopada 1989 r.

Po wernisażu i zwiedzeniu wystawy, w Kościele Pokoju pw. Trójcy Świętej w Świdnicy zaplanowano nabożeństwo ekumeniczne upamiętniające 25. rocznicę Mszy Pojednania. Nabożeństwu ma przewodniczyć abp Alfons Nossol oraz bp Ryszard Bogusz - duchowny luterański.