Skazani na dożywocie wymagają specjalnej resocjalizacji, aby byli dobrymi więźniami, a niektórzy z nich w przyszłości byli przygotowani do wyjścia na wolność - wskazali uczestnicy dzisiejszej debaty poświęconej osobom skazanym na długoletnie więzienie.
Podczas dyskusji z udziałem naukowców, funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz ekspertów Fundacji Helsińskiej i Stowarzyszenia Interwencji Prawnej przypomniano, że w 2017 r. pierwsi spośród skazanych na dożywocie - po przywróceniu tej kary w naszym systemie prawnym - uzyskają prawo do zwolnienia warunkowego.
_ - Choć nikt dzisiaj nie może powiedzieć jak ta kategoria skazanych będzie funkcjonowała, naszym obowiązkiem i wyzwaniem jest stworzenie realnych możliwości wykorzystania szansy na ludzkie warunki życia w zakładzie karnym _ - powiedział uczestniczący w dyskusji prezes Trybunału Konstytucyjnego, zajmujący się na Uniwersytecie Warszawskim kwestiami kryminologii, prof. Andrzej Rzepliński.
Dodał, że Służba Więzienna musi pracować z takimi więźniami, bo takie jest jej zadanie, mimo że ta kategoria osadzonych to często _ skrajnie trudne przypadki _. - _ Musimy pamiętać, że zwykle to drastyczne przypadki zabójców, ludzie z głębokimi zaburzeniami osobowości _ - podkreślił.
Nie zmienia to jednak faktu, że - jak dodał - część takich osób nie przejawia morderczych skłonności, zaś dokonana przez nie zbrodnia była jednorazowym czynem wynikającym np. z _ patologicznie pojmowanego honoru _. Inne z tych osób są zaś już w podeszłym wieku. _ Byłbym za tym, aby był taki przepis, że skazany na karę dożywocia po osiągnięciu 75. roku życia i odbyciu co najmniej 15 lat kary, uzyskiwałby prawo do ubiegania się o warunkowe zwolnienie _ - ocenił.
Prezes TK dodał, że wśród długoletnich skazanych jedna trzecia umiera - zwykle na różnego rodzaju choroby onkologiczne lub kardiologiczne - nie doczekawszy 25. roku pozbawienia wolności.
Według danych Służby Więziennej na koniec 2013 r. w zakładach karnych w Polsce karę dożywocia odbywało 369 osób, zaś kolejne 1672 osoby - kary 25 lat pozbawienia wolności. Na dożywocie skazanych jest 12 kobiet, a na 25 lat więzienia 50 kobiet. _ Niegdyś takie osoby były na marginesie uwagi więzienników, gdyż zakładano, że one na wolność już nigdy nie wyjdą. Teraz się to zmieniło i jest gotowość, aby z nimi pracować _ - powiedziała psycholog z Służby Więziennej mjr Beata Rożek.
Kara dożywotniego pozbawienia wolności została przywrócona w polskim prawie w 1995 r. Co do zasady osoba skazana może ubiegać się o przedterminowe zwolnienie po 25 latach, jednak co czwarty skazany ma zaostrzony próg ubiegania się o warunkowe zwolnienie.
Spośród prawomocnych wyroków dwóch skazanych może prosić o warunkowe zwolnienie dopiero po 50 latach, zaś 24 skazanych będą mogli ubiegać się o takie zwolnienie po 40 latach. W poniedziałek sąd w Jeleniej Górze wymierzył nieprawomocny wyrok, w którym orzekł dożywocie z możliwością ubiegania się o zwolnienie po 50 latach - chodzi o sprawę zeszłorocznego zabójstwa harfistki i ochroniarza w Filharmonii Dolnośląskiej.
Do 2023 r. około 40 więźniów _ dożywotnich _ uzyska prawo do złożenia wniosków o warunkowe zwolnienie, z czego dwóch - po zaliczeniu im okresów aresztu - takie prawo nabędzie w 2017 r. - _ Nie mamy jeszcze doświadczeń w Polsce ze zwalnianiem warunkowym więźniów skazanych na dożywocie. W naszym kraju po 1918 r. nigdy nie było tak, żebyśmy doczekali momentu, aby osoby skazane na dożywocie mogły być warunkowo zwolnione. Pierwszy z takich więźniów będzie mógł wnosić o warunkowe zwolnienie teoretycznie za trzy lata _ - powiedział prof. Rzepliński.
Prawo wielu krajów nie przewiduje kary dożywocia - nie ma jej m.in. w państwach Ameryki Południowej lub krajach powstałych z rozpadu b. Jugosławii. W niektórych z tych państw wysoki jest jednak najwyższy możliwy wymiar pozbawienia wolności - w Kolumbii jest to np. 60 lat.
W Polsce obowiązujący do 1970 roku kodeks karny autorstwa prof. Juliusza Makarewicza z 1932 roku jako najwyższy wymiar kary przewidywał karę śmierci, było w nim też dożywocie. W obowiązującym od 1970 r. kodeksie karnym PRL dożywocia już nie było, a jedynie kary do 15 lat więzienia, 25 lat lub kara śmierci.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Ucieczka z więzienia jak w hollywoodzkim filmie Dwaj więźniowie wykopali tunel, którym w nocy wydostali się na sąsiednią ulicę, po czym ślad po nich zaginął. To pierwsza taka ucieczka w historii nowoczesnego państwa bułgarskiego. | |
| Wybuch w więzieniu. Dwie osoby nie żyją Wśród rannych są zarówno osadzeni, jak i pracownicy zakładu karnego. | |
| Czterech działaczy antykorupcyjnych skazanych na więzienie Zostali oskarżeni o zakłócanie porządku publicznego. Sąd w Pekinie orzekł kary od 2 do 3,5 roku więzienia. Chińscy aktywiści wzywali urzędników do ujawnienia majątków. |
