Niepunktualność rozpoczynania wyznaczonych na wokandzie rozpraw oraz bariery architektoniczne dla osób starszych i niepełnosprawnych to problemy, z jakimi często muszą zmagać się obywatele w polskich sądach - wynika z przedstawionego dziś raportu.
Wyniki monitoringu Court Watch Polska zaprezentowano dziś w siedzibie Fundacji Batorego w Warszawie. W ramach trwającego rok - od lipca 2012 do lipca 2013 r. - projektu 450 wolontariuszy (głównie studentów) odwiedziło 131 sądów w Polsce, w których obserwowali blisko siedem tysięcy rozpraw i posiedzeń sądowych. Największą grupą odwiedzonych sądów - ponad 90 - stanowiły sądy rejonowe. Jest to już trzeci tego typu raport.
Monitoring wykazał, że spośród obserwowanych posiedzeń 55 proc. rozpoczęło się punktualnie, zaś 45 proc. z opóźnieniem. Tylko w 22 proc. opóźnień sędzia wyjaśnił jego powody i przeprosił. Część opóźnień była spowodowana przedłużeniem się poprzedniej sprawy na wokandzie, ale - jak zaznaczono w raporcie - _ z tegorocznych danych wynika, że posiedzenia otwierające wokandę bywają opóźnione nawet częściej niż te, które odbywają się w ciągu dnia _.
_ - Spóźnienia nie dotykają wszystkich sądów w sposób jednakowy. Różnice mogą być naprawdę duże i to nawet w obrębie jednego miasta lub w obrębie grupy sądów tego samego typu. Ogólnie potwierdza się wzorzec, że spóźnienia są większą bolączką w dużych miastach: Warszawie, Krakowie, Gdańsku _ - zaznaczono w raporcie.
Autorzy raportu odnotowali jednak, że sytuacja nieco się poprawiła - w zeszłorocznym raporcie odnotowano, że tylko 46 proc. obserwowanych wówczas rozpraw rozpoczęło się punktualnie. _ - W przypadku sądów monitorowanych od dłuższego czasu w 13 odnotowaliśmy spadek odsetka rozpraw opóźnionych, a jedynie w czterech nastąpił wzrost opóźnień _ - wskazano.
_ - Osobna kwestia to bariery architektoniczne występujące po wejściu do budynku: schody w połączeniu z brakiem windy, wąskie korytarze, masywne i trudne do otworzenia drzwi. Problemy te występują najczęściej w sądach w mniejszych miejscowościach _ - zaznaczyli autorzy raportu.
Obserwatorzy odnotowali takie bariery w 55 proc. budynków sądów w miastach do 100 tys. mieszkańców, 39 proc. - w miastach w przedziale 100-400 tys. mieszkańców i 20 proc. - w miastach powyżej 400 tys. mieszkańców.
Pierwsza Rzecznik Praw Obywatelskich i była sędzia Trybunału Konstytucyjnego prof. Ewa Łętowska podkreśliła, że osoba idąca do sądu jest obywatelem i ma prawo do obywatelskiego traktowania. - _ Sprowadza się to do tego, że - o tyle, o ile można - powinno być przyjaźnie, asertywnie, niezłośliwie i przede wszystkim komunikatywnie _ - powiedziała.
Sędzia SN Katarzyna Gonera z Krajowej Rady Sądownictwa oceniła, że w wielu krajach Europy - w tym w Polsce - występuje problem zaufania do sądów. _ Nasze procedury są trudne i skomplikowane, a co gorsze zawierające pułapki. Jeżeli ze strony sędziego nie padnie światło, to można się pogubić _ - zaznaczyła.
_ - Poprawa sytuacji wcale nie musi wymagać rewolucji. Perspektywa obywatelska w sądach powinna wyrażać się w trzech cechach, które musi reprezentować wymiar sprawiedliwości. Chodzi o: przyjazność, otwartość i ukierunkowanie na rozwiązywanie problemów _ - mówił z kolei wiceminister sprawiedliwości Jerzy Kozdroń.
Poinformował także, że do dialogu między środowiskiem sędziów, obywatelami a ministerstwem może przyczynić się powołanie przy resorcie opiniodawczej Rady do spraw Strategii i Modernizacji Wymiaru Sprawiedliwości. W jej skład mają wejść przedstawiciele: KRS, sądów, organizacji sędziowskich i obywatelskich.
W zeszłym roku do polskich sądów wpłynęło ponad 14 mln spraw - cywilnych było 8 mln 277 tys., karnych i wykroczeniowych 2 mln 650 tys., gospodarczych 1 mln 445 tys., rodzinnych 1 mln 347 tys., z zakresu ubezpieczeń społecznych 201 tys. oraz pracy 120 tys. W porównaniu z rokiem 2011 do sądów wpłynęło łącznie o 456 tys. spraw więcej. Tendencja wzrostowa utrzymuje się od kilku lat.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Zaskakujące wnioski z raportu o korupcji Zbyt mała wiedza, czym jest konflikt interesów i jak się w takiej sytuacji zachować - to problem polskich parlamentarzystów, prokuratorów i sędziów - wynika z raportu GRECO na temat korupcji w Polsce. | |
| Znajomość prawa antydyskryminacyjnego w sądach jest niedostateczna W badaniu ok. 80 proc. ankietowanych sędziów oceniło, że w Polsce istnieją wystarczające przepisy i instrumenty prawne umożliwiające walkę z dyskryminacją. | |
| "Tortury na dużą skalę". Szokujący raport ONZ Tortury stosuje się najczęściej bezpośrednio po aresztowaniu oraz w pierwszych dniach przesłuchań, w celu wydobycia z zatrzymanych zeznań lub innych informacji - głosi raport ONZ. |
