Jak złożyć pozew zbiorowy - pięć kroków

Do niedawna wiele nieuczciwych firm nie ponosiło konsekwencji swoich działań, bo np. niewielu osobom chciało się kierować sprawę do sądu, gdy w grę wchodziły drobne kwoty. Z kolei w przypadku poważniejszych spraw, wiele osób rezygnowało z dochodzenia swoich roszczeń, bo nie wierzyły w skuteczność walki z korporacją, której interesów bronią renomowane kancelarie prawne.

By to zmienić - na wzór rozwiązań funkcjonujących wcześniej w innych krajach, m.in. w Austrii, Francji, Holandii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Włoszech i Szwecji - w Polsce wprowadzona została instytucja pozwu zbiorowego.

Umożliwia ona poszkodowanym wspólne wystąpienie do sądu i zwiększa szanse na uzyskanie odszkodowania. Jednak nie w każdej sprawie. Money.pl radzi kiedy i jak można w grupie dochodzić swoich praw.

By złożyć pozew zbiorowy, do sądu wspólnie zgłosić może się grupa co najmniej 10 osób. Mogą to być konsumenci. Ale niekoniecznie. Także przedsiębiorcy, którzy np. chcą poskarżyć się na nieuczciwego konkurenta, mogą zrobić to w grupie.

19 lipca 2010 r.
wtedy weszła w życie ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.

Dobrze jest gdy grupa składające pozew liczy więcej niż wymagane minimum. Dlaczego? Pozwana instytucja może zakwestionować prawo części członków grupy, do uczestnictwa w niej. Gdy liczba członków spadnie do dziewięciu, pozew zostanie odrzucony przez sąd.

Jak zorganizować się w grupę? Można to zrobić np. za pośrednictwem internetu.

Składający pozew musi też na swój koszt opublikować, w ogólnopolskiej gazecie, informację o toczącym się postępowaniu. W ogłoszeniu powinny znaleźć się m.in.:

• nazwa sądu, który zajmuje się sprawą,
  • strony postępowania,
  • informacja o przedmiocie sporu,
  • a także o możliwości przystąpienia do grupy w określonym terminie, nie dłuższym jednak niż trzy miesiące od daty ukazania się ogłoszenia – potem jest to niemożliwe.

By skutecznie połączyć się w grupę, wszystkich jej członków musi łączyć to samo roszczenie. Np. klienci biura podróży mogą poskarżyć się na niezgodny z umową tour operatora standard hotelu, apowodzianie na władze, które ich zdaniem nie zadbały o bezpieczeństwo mieszkańców zalanych terenów. Nie może to być skrzyknięta ad hoc grupa osób, które chcą po prostu oszczędzić na wydatkach na prawnika.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/86/t77910.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/prawo/artykul/jak;firmy;moga;bronic;sie;przed;pozwami;zbiorowymi,120,0,644472.html) Jak firmy mogą bronić się przed pozwami zbiorowymi Utrudnieniem w stworzeniu grupy jest wymóg ujednolicenia wysokości roszczeń finansowych. W praktyce oznacza to, że pozywający zbiorowo firmę, muszą ustalić w jakiej wysokości odszkodowania się domagają.

Tą przeszkodą można jednak obejść. Wystarczy podzielić grupę na - co najmniej dwuosobowe - podgrupy. W zależności od stopnia poszkodowania, członkowie poszczególnych podgrup mogą domagać się zaspokojenia roszczeń o tej samej wysokości. To może jednak wpłynąć na stopień skomplikowania i długość postępowania.

Gdy uda nam się skrzyknąć grupę zdeterminowanych do walki o swoje musimy wybrać reprezentanta grupy. To on składa pozew, w imieniu wszystkich poszkodowanych. Oprócz członka grupy reprezentantem może być także powiatowy lub miejski rzecznik konsumentów. Ale tylko w w odniesieniu do spraw, które leżą w jego kompetencjach.

Konieczne jest także ustanowienie pełnomocnika – adwokata lub radcy prawnego - chyba że takie kwalifikacje ma reprezentant.

Pozwy zbiorowe można składać w sprawach, które obejmują roszczenia związane z naruszeniem praw konsumentów, szkodą wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz czynami niedozwolonymi, z wyjątkiem dóbr osobistych – np. uszkodzenia ciała czy naruszenia dobrego imienia.

Pozew powinien zawierać m.in. wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym oraz określenie wysokości roszczenia każdego z poszkodowanych.

Ponadto należy dołączyć oświadczenia członków grupy o przystąpieniu do niej oraz umowę z pełnomocnikiem, regulującą sposób jego wynagrodzenia.

Koszt złożenia pozwu to 2 proc. wartości przedmiotu sporu. Jednak nie może to być kwota mniejsza niż 30 zł i większa niż 100 tysięcy złotych. Dodatkowe koszty mogą się wiązać z ustanowieniem przez sąd - na wniosek pozwanego przedsiębiorcy - kaucji na poczet kosztów postępowania sądowego. Jej wysokość nie może być jednak wyższa niż 20 proc. wartości sporu.

Ustawa pozostawia poszkodowanym decyzję co do przystąpienia do grupy lub indywidualnego dochodzenia swoich praw w odrębnym procesie.

Jeżeli sąd ustanowi kaucję, składający pozew będzie musiał zdeponować odpowiednią kwotę w gotówce. UOKiK przypomina, że koszty postępowania ponosi przegrany, jeśli więc sprawę wygrają konsumenci - kaucja zostanie im zwrócona.

Nowością wprowadzoną przy okazji ustawy o pozwach zbiorowych, jest możliwość uzależnienia wynagrodzenia pełnomocnika grupy od wysokości wywalczonego odszkodowania. Wynagrodzenie prawnika nie może jednak przekraczać 20 proc. kwoty przyznanej przez sąd poszkodowanym.

Ważne jest też to, że w postępowaniu grupowym nie ma możliwości zastosowania zwolnienia od kosztów sądowych. Osoby najuboższe, które w indywidualnym procesie sąd mógłby zwolnić z ich ponoszeniu i w takiej sytuacji mogłyby w indywidualnym procesie liczyć na takie zwolnienie, tutaj będą go pozbawione.