Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

Gruzini przekazali IPN ważne dokumenty

0
Podziel się:

Instytut Pamięci Narodowej otrzymał ponad 10,5 tys. dokumentów z Archiwum
MSW Gruzji, które dotyczą tragicznych losów Polaków żyjących w ZSRR w latach 20.

Łukasz Kamiński prezes IPN
Łukasz Kamiński prezes IPN (ipn.gov.pl)

Instytut Pamięci Narodowej otrzymał ponad 10,5 tys. dokumentów z Archiwum MSW Gruzji, które dotyczą tragicznych losów Polaków żyjących w ZSRR w latach 20. i 30. Wśród nich jest 148 protokołów tzw. Trójek z wyrokami skazującymi Polaków na karę śmierci.

_ Przedmiotem szczególnego zainteresowania IPN są dokumenty dotyczące komunistycznych represji wobec Polaków w latach 20. i 30. XX wieku, niemieckich zbrodni podczas II wojny światowej oraz powojennego terroru związanego między innymi z funkcjonowaniem obozu filtracyjnego dla żołnierzy AK z terenu Wileńszczyzny w Kutaisi w Gruzińskiej SRR _ - poinformował dr Rafał Leśkiewicz, dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN.

Archiwiści IPN uzyskali dostęp do dokumentów - jak podkreśla Leśkiewicz - związanych z ważnymi wydarzeniami z historii Polski i Polaków. _ Szczególnie ważne są dla nas materiały dowodzące represji stosowanych przez NKWD wobec osób narodowości polskiej w ramach tzw. Operacji Polskiej. Mimo peryferyjnego położenia Gruzińskiej SRR macki stalinowskiej +bezpieki+ dosięgły kilkuset Polaków mieszkających na Kaukazie. Zostali straceni tylko dlatego, że byli Polakami _ - podkreślił Leśkiewicz.

Do tej pory IPN otrzymał ponad 10,5 tys. dokumentów, kopii w formie elektronicznej. Dokumenty trafiły do Polski w trzech transzach. W pierwszej z nich, przekazanej w maju 2013 r., strona gruzińska przekazała dokumentację dotyczącą Polaków oskarżanych w latach 30. przez sowieckie władze m.in. o szpiegostwo i kontrrewolucyjne działania. To np. sprawa Kazimierza Budereckiego podejrzanego o szpiegostwo; sprawa Wiktora Mgeładze oskarżonego o udział w kontrrewolucyjnej polskiej organizacji; sprawa 14 polskich żołnierzy z Armii Czerwonej skazanych za przejście na stronę wroga; sprawa Jana Telmana skazanego za udział w eksterminacjach obywateli polskich i sprawa Michała Baramidze za służbę w armii niemieckiej.

_ Niezwykle interesująca jest sprawa Gruzina Wiktora Mgeładze, który walczył m.in. w powstaniu warszawskim. Po wojnie poślubił Polkę i zamieszkał z nią w Polsce. Niestety, ich szczęście nie trwało długo bowiem na początku lat 50. został aresztowany na polecenie sowieckiej bezpieki i wywieziony do ZSRS _ - zwrócił uwagę szef pionu archiwalnego IPN.

W drugiej transzy, przekazanej w październiku 2013 r., znalazły się dokumenty dotyczące spraw polskich obywateli oskarżonych o agitację antysowiecką, próbę nielegalnego przekroczenia granicy, zdradę sowieckiej Rosji, służbę w polskiej armii w 1920 r., działalność propagandową, przewodniczenie komórkom _ kontrrewolucyjnej _ organizacji _ Harcerzy _. Dokumenty dotyczą też udziału Polaków w formowaniu polskich legionów w Tbilisi, nie informowanie o zamiarach dezercji, zdrady i ucieczki, oraz inne działania wymierzone w ZSRR.

Ostatnia do tej pory, trzecia transza, trafiła do IPN w lutym br. _ To 505 skanów zawierających sprawy dotyczące Tomasza Jagiełły i Józefa Korolczyka oskarżonych o szpiegostwo, Jeleny Walkiewicz aresztowanej za próbę nielegalnego przekroczenia granicy i Michała Romanowa zatrzymanego za uchylanie się od służby wojskowej _ - wymienił Leśkiewicz.

W transzy z lutego znalazło się też 148 protokołów tzw. Trójek z wyrokami skazującymi Polaków na karę śmierci. Wyroki te wiążą się z masowy mordem na Polakach w sowieckiej Rosji w latach 1937-1938, który był jednym z największych ludobójstw w historii polskiego narodu. W wyniku działań NKWD mogło wówczas zginąć nawet 140 tys. Polaków, którzy byli obywatelami sowieckiej Rosji. Ludobójstwo to wiązało się z wydaniem rozkazu operacyjnego nr 00485 przez szefa NKWD Nikołaja Jeżowa, który rozpoczął systematyczną i masową eksterminację Polaków. Rozkaz zaakceptowało Biuro Polityczne Komitetu Centralnego WKP(b) z Józefem Stalinem na czele.

Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN, wspólnie ze stroną gruzińską, planuje wydawanie serii _ Losy Polaków w Gruzji w XX wieku _. _ Ambicją Instytutu jest, by jak najwięcej dokumentów trafiło do obiegu naukowego, również w tłumaczeniu angielskim _ - dodał Leśkiewicz.

Współpraca IPN z Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Gruzji to rezultat podpisanej w 2013 r. przez prezesa IPN Łukasza Kamińskiego i prorektora Akademii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Gruzji Pridona Diasamidze, umowy o wzajemnej współpracy archiwalnej. Zawarta na rok umowa, która będzie przedłużona w tym roku na kolejne lata przewiduje zakup 20 tys. kopii dokumentów pochodzących z Archiwum MSW Gruzji. IPN ma podobne umowy z Ukrainą, Rumunią i Litwą.

Czytaj więcej w Money.pl
Upamiętnią ofiary represji komunistów Pojęcie Tragedii Górnośląskiej odnosi się do aktów terroru wobec Ślązaków - aresztowań, egzekucji oraz wywózek na Sybir i do kopalń Donbasu, do których dochodziło po wkroczeniu Armii Czerwonej na Śląsk.
Rosja nie pomoże w sprawie "małego Katynia" Rosjanie odmówili pomocy w sprawach zbrodni komunistycznych prowadzonych przez pion śledczy IPN.
Rosjanie i Polacy razem uczcili pamięć ofiar Ponad 200 uczniów z Wielkopolski i Smoleńska w niedzielę wzięło udział w Marszu Pamięci w Katyniu.
wiadomości
wiadmomości
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Źródło:
PAP
KOMENTARZE
(0)