Bezrobocie w Polsce. Urzędy pracy bedą bardziej skuteczne?

Profilowanie pomocy dla bezrobotnych, premiowanie urzędników za skuteczność, czyli doprowadzenie do zatrudnienia szukających pracy, specjalne programy dla młodych i osób 50+ - to zmiany, które wchodzą dziś w życie.

Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ma poprawić skuteczność publicznych służb zatrudnienia, m.in. dostosować działania urzędów pracy do indywidualnych potrzeb bezrobotnych i pracodawców. Urzędy pracy będą także współpracować z prywatnymi agencjami zatrudniania i organizacjami zajmującymi się pomocą bezrobotnym w znalezieniu pracy.

Zmienione przepisy określają trzy profile pomocy dla bezrobotnych. Pierwszy skierowany będzie do osób aktywnych, które nie potrzebują specjalistycznego wsparcia, a jedynie przedstawienia ofert pracy. Z drugiego będą korzystać osoby wymagające wsparcia, i dla nich dostępne będą wszystkie usługi, jakie oferują urzędy, np. szkolenia czy staże.Trzeci profil usług będzie dedykowany osobom oddalonym od rynku pracy - zagrożonym wykluczeniem społecznym i tym, które same nie są zainteresowane podjęciem pracy lub legalnym zatrudnieniem.

Pomocą tym osobom będą się zajmować wspólnie z urzędami pracy prywatne agencje zatrudnienia, ośrodki pomocy społecznej i organizacje pozarządowe.W samych urzędach pracy zmiana dotyczy sposobu obsługi poszukujących pracy bezrobotnych i oferujących zatrudnienie pracodawców. Współpracą z konkretną firmą i danym bezrobotnym będzie pilotował jeden doradca, który będzie premiowany za efekty pracy - doprowadzenie do zatrudnienia bezrobotnego.

Nowelizacja daje też nowe narzędzia wspierające tworzenie miejsc pracy i zatrudnianie bezrobotnych - m.in. grant na telepracę, bon stażowy czy bon na zasiedlenie. Będzie też można uzyskać świadczenie aktywizacyjne, pożyczkę na utworzenie stanowiska pracy lub na podjęcie działalności gospodarczej. Powstanie Krajowy Fundusz Szkoleniowy zasilany z Funduszu Pracy.Dla młodych bezrobotnych (do 25. roku życia) skróci się z 6 do 4 miesięcy okres, w którym urzędy muszą przedstawić im ofertę pracy, stażu lub podniesienia kwalifikacji. Firmy zatrudniające bezrobotnych w wieku 50+ będą mogli otrzymać dofinansowanie do ich wynagrodzenia. Jako uzupełnienie zmian resort pracy przesłał do Ministerstwa Zdrowia projekt dotyczący nowych zasad świadczeń zdrowotnych dla bezrobotnych. Osoba bez pracy sama ma decydować, czy zależy jej tylko na składce zdrowotnej, czy też chce się aktywizować zawodowo. Dla pierwszej grupy ma zostać wydzielone osobne okienko w urzędach pracy, gdzie będzie można uzyskać samo ubezpieczenie.

Projekt ma być częścią pakietu ustaw mającego na celu ograniczenie kolejek do lekarzy. Część szczegółowych rozwiązań nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zyska moc prawną od połowy roku - nowe szczegółowe zasady zwrotu pracodawcom kosztów zatrudnienia bezrobotnych do prac interwencyjnych i robót publicznych. Pieniądze będą pochodziły z Funduszu Pracy i będą przyznawane na zasadach pomocy de minimis dla przedsiębiorstw.

Kilka przepisów wejdzie w życie dopiero od 2015 r., m.in. zasady finansowania Krajowego Funduszu Szkoleniowego, możliwość finansowania z budżetu Funduszu Pracy np. pomocy prawnej dla urzędów pracy i środków na współfinansowanie projektów z Europejskiego Funduszu Społecznego dla samorządów.

Od nowego roku zaczną obowiązywać też nowe zasady pośrednictwa pracy w ramach europejskiej sieci EURES i dotyczące przekazywania przez ZUS urzędom pracy danych o ubezpieczeniu bezrobotnych.Wchodzącą w życie nowelizację krytykowała część dyrektorów urzędów pracy. Według nich nowe prawo niewiele zmieni na rynku pracy, a urzędy nie będą w stanie wywiązywać się z nałożonych obowiązków - głównie z indywidualnej pracy z bezrobotnymi.