W dniu 16 listopada 2006 r. Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiej procedury karnej tzw. sądy 24 godzinne.
Zgodnie z ustawą do kodeksu postępowania karnego został wprowadzony nowy „Rozdział 54 a. Postępowanie przyspieszone".
W postępowaniu przyspieszonym będą rozpatrywane sprawy o przestępstwa podlegające rozpoznaniu w trybie uproszczonym (tj. takie, dla których ma być prowadzone dochodzenie czyli np.: czyny chuligańskie jak niszczenie mienia, znieważanie, groźby karalne, sprawy związane z pijanymi kierowcami itp.). Warunkiem jest ujęcie sprawcy na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem oraz w ciągu 48 godzin doprowadzenie go przed oblicze sądu wraz z wnioskiem o rozpoznanie sprawy w przyspieszonym trybie.
Zatrzymanego należy zwolnić natychmiast, jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez uprawniony organ nie zostanie przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o rozpoznanie oraz w przypadku gdy ustaną przyczyny uzasadniające zatrzymanie lub gdy prokurator czy sąd wydadzą polecenie zwolnienia zatrzymanego.
ZOBACZ TAKŻE:
Powstaną sądy 24-godzinne Tryb przyspieszony umożliwia ograniczenie dochodzenia lub wręcz jego całkowite zaniechanie. Jeżeli prowadzący sprawę policjant uzna, że sprawa kwalifikuje się do rozpoznania w trybie przyspieszonym przygotowuje stosowny wniosek, który po zatwierdzeniu przez prokuratora jest kierowany do sądu. Wniosek ten zastępuje tradycyjny akt oskarżenia.
Wniosek powinien spełniać podstawowe wymogi analogiczne dla aktu oskarżenia, ale nie musi zawierać uzasadnienia oskarżenia. Prezes sądu zarządza doręczenie wniosku oskarżonemu i jego obrońcy wyznaczając im czas na przygotowanie się do obrony. W postępowaniu przyspieszonym nie jest możliwe wytaczanie powództwa cywilnego.
Sprawy w postępowaniu przyspieszonym rozpatrują sądy rejonowe w jednoosobowych składach. Postępowanie przyspieszone jest nadal stosowane mimo zaistnienia jednorazowej przerwy w rozprawie, która jednak nie może trwać dłużej niż 14 dni. Jeżeli jednak sąd stwierdzi, że nie zachodzą przesłanki prowadzenia postępowania przyspieszonego sprawa jest prowadzona w trybie uproszczonym. Podobnie jeśli sąd, po przeanalizowaniu ujawnionych okoliczności, po rozpoczęciu przewodu sądowego uzna możliwość wymierzenia kary powyżej 2 lat pozbawienia wolności to podejmuje rozstrzygnięcie w sprawie ewentualnego zastosowania środków zapobiegawczych i przekazuje sprawę prokuratorowi celem przeprowadzenia postępowania przygotowawczego na ogólnych zasadach.ZOBACZ TAKŻE:
Szybkie sądy na straży porządku
Wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku w postępowaniu przyspieszonym można złożyć tylko w terminie 3 dni od dnia ogłoszenia wyroku. W takim samym terminie sąd ma obowiązek przygotowania uzasadnienia. W przypadku uchylenia wyroku przez sąd drugiej instancji dalsze postępowanie toczy się w trybie uproszczonym.
Oskarżeni w postępowaniu przyspieszonym będą mieli przydzielanych obrońców z urzędu w postaci adwokatów, którzy będą obowiązani do pełnienia dyżurów w sądach (szczegóły odbywania dyżurów ma określić rozporządzenie ministra sprawiedliwości).
Sądy 24 godzinne ze swego założenia mają zajmować się drobnymi sprawami a myślą przewodnią ich powołania było zrealizowanie postulowanej przez teoretyków i praktyków prawa zasady - nieuchronności i szybkości kary za popełnione przestępstwo jako najskuteczniejsza metoda prewencji indywidualnej.
ZOBACZ TAKŻE:
Autor jest prawnikiem w Kancelarii Prawniczej Siwek Gaczyński Kałkusiński