Żaden przepis nie zabrania pracownikowi podjęcia dodatkowego zatrudnienia zarówno na podstawie umowy cywilnoprawnej, jak i na podstawie umowy o pracę. Co do zasady, takie dodatkowe zatrudnienie nie jest uzależnione od zgody pracodawcy. Przy spełnieniu odpowiednich przesłanek możliwa jest również praca na dwóch etatach u tego samego pracodawcy.
Podstawowymi elementami konstrukcji stosunku pracy, służącymi ochronie interesów pracownika, jest ustalenie limitów i ograniczeń w przedłużaniu dobowego, tygodniowego i rocznego czasu pracy. Zgodnie z treścią art. 129 k.p. czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Co więcej, Kodeks pracy gwarantuje pracownikowi w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Takie unormowanie ma na celu zapewnienie możliwości zregenerowania sił oraz pozwala na efektywne łączenie pracy zawodowej z życiem prywatnym.
*Czasem wolnym pracownik może dysponować według swojego uznania. *Może zatem wykonywać pracę na dodatkowym etacie czy w formie umowy cywilnoprawnej. Pewne wątpliwości mogą pojawić się, gdy pracownik chce rozpocząć współpracę na podstawie drugiej umowy o pracę z dotychczasowym pracodawcą.
Bez zgody dotychczasowego pracodawcy
[ ( http://static1.money.pl/i/h/60/t110140.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/inflacjabezrobocie/wiadomosci/artykul/najbardziej;poszukiwane;zawody;w;2011;r;,135,0,749447.html) Najbardziej poszukiwane zawody w 2011 r.
Oprócz nielicznych wyjątków świadczenie dodatkowej pracy poza dotychczasowym miejscem zatrudnienia nie wymaga zgody pracodawcy. Należy jednak pamiętać, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się wykonywać pracę określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w wyznaczonym przez niego miejscu i czasie, a pracodawca - zatrudnić pracownika za wynagrodzeniem.
Co więcej, w świetle art. 100 § 2 k.p. pracownik jest zobowiązany w szczególności dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Zatem dodatkowe zatrudnienie nie może przede wszystkimi kolidować z pracą dotychczas wykonywaną, być w stosunku do niej konkurencyjne oraz nie może narazić pracodawcy na szeroko rozumianą szkodę. Należy też pamiętać o często występujących w umowach o pracę klauzulach o zakazie konkurencji.
Dwa etaty u tego samego pracodawcy
W praktyce więcej komplikacji powstaje w momencie chęci nawiązania drugiego stosunku [ ( http://static1.money.pl/i/h/211/t93395.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/kadry/artykul/zatrudnianie;obcokrajowca;-;jakie;obowiazki;trzeba;spelnic,111,0,724847.html) Zatrudnianie obcokrajowca - jakie obowiązki trzeba spełnić
pracy z dotychczasowym pracodawcą. Przede wszystkim nie zawsze dodatkowe zatrudnienie jest możliwe. Za stanowiskiem Sądu Najwyższego należy zwrócić uwagę na fakt, że z tym samym pracodawcą, w zakresie wykonywania pracy tego samego rodzaju, pracownik może pozostawać tylko w jednym stosunku pracy (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13.031997, I PKN 43/97).
Jeśli pierwotny zakres obowiązków pracownika będzie tożsamy z nową umową – zarówno cywilnoprawną, jak i umową o pracę, nie ma prawnej możliwości zawarcia dodatkowej umowy o pracę. W takiej sytuacji byłoby to zapewne uznane jako obchodzenie przepisów prawa pracy oraz dodatkowo naraziłoby pracodawcę na odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Pracodawca może również liczyć się z koniecznością wypłaty wynagrodzenia za pracę świadczoną w godzinach nadliczbowych.
Tylko w wyjątkowych sytuacjach
Zawieranie z własnym pracownikiem dodatkowej *(drugiej) umowy o pracę za normalnym wynagrodzeniem jest *zatem dopuszczalne wyjątkowo, *gdy chodzi o rodzaj pracy wyraźnie inny *niż uzgodniony w podstawowym czasie pracy (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12.03.1969 r., III PZP 1/69). Komplikacje mogą również pojawić się wraz z określeniem wymiaru drugiego etatu pracownika, co za tym idzie, zapewnieniem pracownikowi gwarantowanego przez normy prawa pracy czasu odpoczynku. Zasadą jest, że wszelkie prawa i obowiązki stron ustala się odrębnie dla każdej z umów o pracę łączących strony.
Zatem rozliczanie czasu pracy (wymiar czasu pracy, okresy odpoczynku, łączony tygodniowy czas pracy) odbywa się odrębnie. Taka dodatkowa praca, na podstawie drugiej umowy o pracę, nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych oraz nie powinna wiązać się z łamaniem przez pracodawcę prawa pracownika do dobowego i tygodniowego odpoczynku. Zawierając dodatkową umowę o prace z tym samym pracownikiem, pracodawcy muszą jednak brać pod uwagę możliwość uznania jej przez PIP czy też sąd za próbę obejścia przepisów prawa pracy.
Autorka jest aplikantką radcowską z Chałas i Wspólnicy Kancelarii Prawnej, Oddział w Gdańsku
Czytaj w Money.pl