Wprowadzenie ograniczeń
Dotychczas w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego tego rodzaju nadzwyczajne środki mogły być wprowadzane tylko w drodze rozporządzenia przez Radę Ministrów. Rozwiązanie takie uniemożliwiało jednak przeprowadzenie natychmiastowych działań w sytuacji nagłej awarii lub niedoboru energii elektrycznej. Zgodnie z nowelizacją, decyzję o wprowadzeniu ograniczeń może obecnie podjąć Operator Systemu Przesyłowego (OPS) lub Operator Systemu Połączonego Elektroenergetycznego (OPSE).
Wprowadzenie ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, jak już wspomniano, jest środkiem nadzwyczajnym.
Ograniczenie można wprowadzić *w przypadku zagrożenia długookresowego bezpieczeństwa energetycznego kraju, bezpieczeństwa dostaw energii, bezpieczeństwa osób, wystąpienia znacznych strat materialnych. *W tych możliwych do przewidzenia sytuacjach ograniczenia wprowadza Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. W przypadkach zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, jak np. katastrofy naturalnej, wprowadzenia stanu nadzwyczajnego lub braku dostaw paliw lub energii z innego kraju, ograniczenia mogą zostać wprowadzone przez OPS i OPSE.
Oznacza to, że OPS i OPSE mogą wprowadzić ograniczenia w sytuacjach nagłych, których nie można było wcześniej przewidzieć. Przepisy te mogą mieć zastosowanie np. w przypadku powodzi lub srogiej zimy, w wyniku której dochodzi do uszkodzenia infrastruktury elektroenergetycznej. Dzięki tej regulacji operatorzy będą mogli niezwłocznie przystąpić do zadań, mających na celu zapobieżenie skutkom tych zagrożeń lub podjąć działania w zakresie bezpieczeństwa operacyjnego sieci elektroenergetycznej.
Działania podejmowane przez operatorów
W wypadku zaistnienia sytuacji opisanej powyżej, operator może podjąć wszystkie czynności niezbędne dla zapewniania bezpieczeństwa dostaw energii. W szczególności może on wydać polecenie uruchomienia, odstawienia zmiany obciążenia lub odłączenia od sieci jednostki wytwórczej, dokonać zakupów interwencyjnych energii lub mocy, polecić operatorowi systemu dystrybucyjnego (OSD) zmniejszenia ilości pobieranej energii przez odbiorców końcowych przyłączonych do jego sieci dystrybucyjnej, a także polecić odbiorcom końcowym (np. zakładom produkcyjnym) zmniejszenie ilości pobieranej energii lub odłączenia od sieci urządzeń, maszyn i innych instalacji należących do tych odbiorców. Trzeba jednak pamiętać, że w takiej sytuacji istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania z tytułu poniesionych przez odbiorcę końcowego szkód.
Nadzór nad wprowadzaniem ograniczeń
W celu ograniczenia nadużywania tego uprawnienia przez operatorów, wprowadzono maksymalny okres na jaki mogą oni wprowadzić ograniczenia, wynoszący 72 godziny. Ponadto operator jest obowiązany do niezwłocznego poinformowania ministra gospodarki oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) o wystąpieniu zagrożenia i podjętych przez operatora czynnościach. W terminie 60 dni od dnia zniesienia ograniczeń zobowiązany jest on ponadto przedłożyć im raport zawierający ustalenia dotyczące przyczyn powstałego zagrożenia, zasadności podjętych działań i zastosowanych środków w celu jego usunięcia. Po przeanalizowaniu raportu Prezes URE sporządza opinię do tego raportu.
Autor jest aplikantem radcowskim w kancelario BSO Prawo & Podatki