Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

Kiedy w spółce konieczna jest uchwała wspólników

0
Podziel się:

Przed dokonaniem czynności prawnej należy się upewnić, czy nie jest wymagane uzyskanie uchwały wspólników albo walnego zgromadzenia.

Kiedy w spółce konieczna jest uchwała wspólników

Do dokonywania czynności prawnych w imieniu spółek kapitałowych, upoważniony jest z mocy ustawy ich zarząd. Jest to zasada generalna, od której oczywiście istnieją wyjątki, w postaci działania spółki kapitałowej przez innego reprezentanta, przykładowo: pełnomocnika, prokurenta albo likwidatora. Pamiętać, przy tym należy, że swoboda zarządu w podejmowaniu czynności prawnych w spółkach kapitałowych nie ma charakteru absolutnego.

Swoboda dokonywania czynności prawnych przez zarząd w spółkach kapitałowych jest ograniczona przez ustawę i może być ograniczona kontraktowo, w umowie spółki lub w jej statucie. Przy czym pierwsze ograniczenie ma charakter z reguły bezwzględnie obowiązujący i nie może być uchylone w umowie (statucie) spółki, w drodze swobody jej założycieli. Kontrola czynności prawnych spółek kapitałowych została uregulowana w art. 17 Ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm. - dalej KSH). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli do dokonania czynności prawnej przez spółkę, ustawa wymaga stosownej uchwały wspólników albo walnego zgromadzenia bądź rady nadzorczej, czynność prawna dokonana bez wymaganej uchwały jest nieważna.

Zgoda na dokonanie czynności prawnej może być wyrażona, zarówno przed złożeniem oświadczenia przez spółkę jak i po jego złożeniu. W tym drugim przypadku, potwierdzenie, ma moc wsteczną od chwili dokonania czynności prawnej. Istotne jest jednak, aby konwalidacja (potwierdzenie) tej czynności prawnej nastąpiła nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez spółkę. W przeciwnym razie nie będzie skuteczna, co pociągnie za sobą bezwzględną nieważność czynności prawnej.

Powyższe dotyczy sytuacji, gdy mamy do czynienia, z ustawowym obowiązkiem uzyskania zgody na dokonanie czynności prawnej. W przypadku, gdy zgoda na dokonanie czynności prawnej, została zastrzeżona wyłącznie w umowie spółki lub jej statucie, czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody właściwego organu spółki, jest ważna, jednakże nie wyklucza to odpowiedzialności członków zarządu wobec spółki z tytułu naruszenia umowy spółki albo statutu (art. 17 § 3 KSH).

Celem omawianego przepisu art. 17 KSH, jest zapewnienie, po pierwsze organom kontrolnym spółek kapitałowych, realizacji przysługującego im prawa do nadzoru korporacyjnego (_ corporate governance _), a po drugie, bezpieczeństwa obrotu prawnego
i ochrony kontrahentów spółki. Dodatkowo, jak postanowił Sad Najwyższy w wyroku z 26 czerwca 2008 r., pod sygnaturą II CSK 49/08, prawomocny wyrok uchylający uchwałę, o której mowa w art. 17 § 1 KSH, lub stwierdzający jej nieważność nie wywiera skutków wobec osób trzecich działających w dobrej wierze (art. 427 § 2 i 4 KSH).

Wskazać, należy, ze dyspozycja omawianego przepisu nie obejmuje jednak sytuacji, gdy do ważności czynności prawnej, wymagana jest z mocy prawa zgoda osoby trzeciej, jaką jest przykładowo organ administracji rządowej, czy samorządowej. W tych przypadkach ma bowiem zastosowanie art. 63 § 1 Kodeksu Cywilnego.

Ustawowe ograniczenia uprawnień zarządu spółek kapitałowych, poprzez konieczność uzyskania zgody jej _ organu właścicielskiego _ na dokonanie danej czynności prawnej, nie są uregulowane w sposób tożsamy w przypadku spółki akcyjnej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Warto jednak wskazać na zbieżną dla tych spółek regulację, zawartą w art. 15 § 1 KSH, zgodnie z którą, zawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób, wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.

W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, uchwały wspólników, wymagają przykładowo czynności prawne wymienione w art. 228 KSH, a więc m.in.:

  • zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego (art. 228 pkt 3 KSH);
  • nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej (art. 228 pkt 4 KSH);
  • zwrot dopłat wspólnikom (art. 228 pkt 5 KSH).

Na szczególną uwagę zasługuje także art. 229 KSH, stanowiący, że umowa o nabycie dla spółki nieruchomości albo udziału w nieruchomości lub środków trwałych za cenę przewyższającą jedną czwartą jej kapitału zakładowego, nie niższą jednak od 50 tys. złotych, zawarta przed upływem dwóch lat od dnia zarejestrowania spółki, wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa ta była przewidziana w umowie spółki.

Uchwały zgromadzenia wspólników w spółce akcyjnej, wymagają dla przykładu czynności prawne przewidziane w art. 393 KSH, m.in. takie jak:

  • zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego;
  • nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, chyba że statut stanowi inaczej;
  • emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa i emisja warrantów subskrypcyjnych, o których mowa w art. 453 § 2.

Jeśli spółka akcyjna, przed upływem dwóch lat od dnia jej zarejestrowania chciałaby nabyć jakiekolwiek mienie za cenę przewyższającą jedną dziesiątą wpłaconego kapitału zakładowego, od założyciela lub akcjonariusza albo dla spółki lub spółdzielni zależnej od założyciela lub akcjonariusza spółki, wówczas zawarcie takiej umowy wymaga uchwały walnego zgromadzenia, powziętej większością dwóch trzecich głosów (art. 394 § 1 KSH). Wskazać jednak należy, że przepisu tego nie stosuje się do nabycia mienia na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych, postępowaniu likwidacyjnym, upadłościowym
i egzekucyjnym oraz do nabycia papierów wartościowych i towarów na rynku regulowanym.

Wskazane powyżej regulacje, mają charakter jedynie przykładowy i nie tworzą katalogu zamkniętego. Dlatego też, zawsze, przed dokonaniem czynności prawnej, przez spółkę kapitałową, należy się upewnić, czy do dokonanie danej czynności prawnej, nie jest wymagane uzyskanie uchwały odpowiednio wspólników albo walnego zgromadzenia bądź rady nadzorczej. Przy czym, pamiętać trzeba nie tylko o postanowieniach umowy bądź statutu spółki, ale przede wszystkim o ograniczeniach ustawowych, które dodatkowo nie muszą wynikać wyłącznie z przepisów KSH, ale z każdej innej ustawy.

Czytaj więcej w Money.pl
Śmierć wspólnika spółki. Co z udziałami? Umowa spółki musi zawierać określenie rodzaju rekompensaty dla spadkobierców, którzy nie mogą wstąpić w miejsce zmarłego wspólnika.
Brak aktualizacji KRS. Problem dla firmy? Nieujawnienie zmian personalnych w składzie zarządu może wywołać niepewność co do ważności zawartych przez spółkę umów, które kontrahent może podważyć.
Jak usunąć wspólnika ze spółki z o.o.? Ważną przyczyną wyłączenia może być niemożność bezkonfliktowego współdziałania ze wspólnikiem, będąca następstwem relacji interpersonalnych wewnątrz firmy.

Autor jest radcą prawnym, partnerem w Malinowski, Płachta i Wspólnicy Radcowie Prawni i Adwokaci sp. p.

Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)