Jak złożyć rezygnację z funkcji członka zarządu spółki z o. o.

Art. 202 § 4 Kodeksu spółek handlowych wyraźnie wskazuje, że jednym z powodów wygaśnięcia mandatu członka zarządu jest jego rezygnacja. Zatem nie ma żadnych wątpliwości, że jest to jednostronne oświadczenie woli. Biorąc pod uwagę przepisy ogólne Kodeksu cywilnego o czynnościach prawnych, dostrzec należy problem przy określeniu, kto powinien być adresatem tego oświadczenia woli.

Rezygnacja z funkcji w zarządzie została wprowadzona do kodeksu spółek handlowych po to, by uniknąć sytuacji, w których członkowie zarządu pełnią funkcje wbrew swojej woli, albowiem zgromadzenie wspólników nie chce ich odwołać. Dla członków zarządu, którzy nie chcą lub nie mogą dalej pełnić swojej funkcji, jest bardzo ważne, by zostali formalnie odwołani z tej funkcji i by w KRS nie występowali jako osoby odpowiedzialne za spółkę.

Może być bowiem tak, że ktoś, kto już od dawna faktycznie nie pełni funkcji w zarządzie spółki, będzie ponosił odpowiedzialność za jej długi, bo w swoim czasie nie dopilnował, by go wykreślono z KRS.

Jakie są plusy i minusy takiej formy organizacyjnej

Nie ma jednolitego stanowiska ani w orzecznictwie, ani w doktrynie, czy skuteczne oświadczenie o rezygnacji powinno być złożone jedynie osobom reprezentującym spółkę ( i czy może tą osobą być prokurent)
, czy także zgromadzeniu wspólników. Istotny problem pojawia się w przypadku określenia adresata rezygnacji jedynego członka zarządu, albo wszystkich członków zarządu wieloosobowego. Pytanie bowiem, czy jeśli członek zarządu złoży oświadczenie o swojej rezygnacji samemu sobie, to czy takie oświadczenie będzie skuteczne. Sprawa wymaga na dobrą sprawę każdorazowej analizy i wybrania drogi najbardziej w danym przypadku skutecznej.

Czymś odrębnym jest wykreślenie z KRS członka zarządu, który złożył rezygnację. Nie może wystąpić on sam ze stosownym wnioskiem, bowiem nie ma już legitymacji do złożenia takiego wniosku. Z kolei może być tak, że następny zarząd albo nie zostanie powołany, albo też nie złoży wniosku. Jedynym rozwiązaniem w takim razie jest złożenie do sądu pisma informującego o sprawie, zawierającego szczegółowe uzasadnienie prawne, że rezygnacja została skutecznie złożona, oraz zawierającego wniosek o to, by sąd z urzędu doprowadził do wykreślenia zarządu.

Bywa i tak, że po skutecznym złożeniu rezygnacji nie ma zarządu w spółce i nie ma szans na jego powołanie, bo sytuacja jest tak zła (spółka nie ma nic poza długami), że nikt nie chce się podjąć funkcji. Warto wiedzieć, że i w takiej sytuacji istnieje wyjście polegające na postawieniu spółki w stan likwidacji - jeśli oczywiście wspólnikom na tym zależy i jeśli znajdą pieniądze, żeby likwidację opłacić. Zawsze jednak należy mieć na względzie to, że jeśli nie zgłoszono upadłości spółki w terminie, to zarząd spółki bądź jej likwidator odpowiada za długi spółki.

**Kontrola w spółce z o. o.

**Kto może ją zrobić
Podkreśla się także, że w celu uniknięcia wszelkich wątpliwości, należy w oświadczeniu o rezygnacji wyraźnie wskazać, że dotyczy ona rezygnacji z funkcji członka zarządu, a nie jedynie z danej funkcji pełnionej w tym organie spółki (np. można zrezygnować z funkcji prezesa pozostając w składzie zarządu).

Warto zasygnalizować, że w spółce, której zarząd - zgodnie z umową spółki - jest np. trzyosobowy - a po rezygnacji pewnych osób, zostanie w zarządzie jeden bądź dwóch jego członków, należy stwierdzić brak zarządu. Tego powinny być przede wszystkim świadome osoby, do których należy kompetencja powoływania zarządu, a zatem najczęściej w praktyce - wspólnicy podczas pierwszego zgromadzenia wspólników zwołanego po rezygnacji członka zarządu.

Jeżeli bowiem nie ma pełnego składu zarządu, to nie istnieje on, a zatem nie może zwołać zgromadzenia wspólników. Jeśli więc nie uda się przekonać wszystkich wspólników, by odbyli zgromadzenie mimo braku formalnego zwołania, jedyną drogą do powołania zarządu będzie zwołanie zgromadzenia wspólników przez wyznaczonego przez sąd kuratora.

Biorąc pod uwagę powyższe wątpliwości, warto przed złożeniem rezygnacji, przedstawić problem prawnikowi, który powinien wskazać konieczne etapy postępowania, w tym też wskazać na odpowiednie sformułowanie protokołu zgromadzenia wspólników, podczas którego członek zarządu zamierza złożyć rezygnację.

Dla zabezpieczenia swoich interesów, w szczególności w świetle ponoszenia odpowiedzialności z tytułu art. 299 § 1 Kodeksu spółek handlowych, rezygnujący członek zarządu, powinien zadbać o prawidłowy przebieg procedury rezygnacji z zarządu, nie ograniczając się jedynie do złożenia krótkiej rezygnacji.

Autorka jest aplikantką adwokacką w kancelarii Celichowski - Szyndler i Partnerzy Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych