Jak reaktywować przedwojenną spółkę

Jeżeli odebrano w sposób sprzeczny z prawem mienie spółce z o.o., to uprawnionym do odzyskania tego mienia jest sama spółka, nie zaś jej wspólnicy. Oznacza to, że w pierwszej kolejności należy reaktywować spółkę, doprowadzić do jej wpisania do KRS, ustanowić jej władze, a potem dopiero spółka może wystąpić o zwrot utraconego mienia, np. nieruchomości.

W pierwszej kolejności należy ustalić, kto jest udziałowcem spółki. Najczęściej zapisy i akty prawne dotyczące spółki kończą się w latach 40-tych, bo później spółka, ze względu na utratę mienia, nie podejmowała żadnej aktywności. Istnieją też przypadki, w których spółka zakończyła swoją działalność wraz z wybuchem wojny, a później mogła być przejęta przez Niemców. Po wojnie z różnych przyczyn mogła nie zostać reaktywowana. Niemniej cały czas formalnie istniała i zachowywała swoją osobowość prawną, bowiem z rejestru handlowego nie była wykreślona.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/171/t125355.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/skutki;bledow;przy;nabywaniu;udzialow;w;spolkach,14,0,818190.html) Skutki błędów przy nabywaniu udziałów w spółkach
Tak więc zazwyczaj wiemy, że w spółce udziałowcami były osoby żyjące w latach 40., lub przed wojną, a obecnie mamy do czynienia z ich spadkobiercami. Pierwszym krokiem jest więc załatwienie spraw spadkowych tak, by było wiadomo, kto obecnie jest udziałowcem. Oznacza to konieczność przeprowadzenia spraw o stwierdzenie nabycia spadku, a w przypadku większej liczby spadkobierców podzielenie między nich udziałów w spółce.

Kolejnym krokiem jest ustalenie przez wspólników aktualnego, dostosowanego do wymogów obecnie obowiązującego kodeksu spółek handlowych, tekstu umowy spółki, powołania nowego zarządu oraz zarejestrowanie spółki w KRS. Dopiero po tych krokach spółka może podjąć kroki zmierzające do odzyskania mienia.

Jak więc z powyższego wyraźnie widać, mamy do czynienia z kilkoma grupami problemów:

• po pierwsze, bardzo często udziałowcami spółek były osoby, które już nie żyją, a nawet zaginęły w czasie II wojny światowej. Ustalenie ich losów i ich spadkobierców może być czasochłonną i żmudną procedurą.
  • po drugie, bardzo często nie ma kompletnych dokumentów dotyczących spółki, nawet w aktach sądowych. Brakuje list wspólników, protokołów zgromadzeń wspólników, a nawet niekiedy umów spółek. Jeżeli w rejestrze handlowym tych dokumentów i danych nie ma , można je często znaleźć w archiwach państwowych, a nawet niekiedy w prywatnych. W każdym razie mamy do czynienia z trudnym zadaniem poszukiwania i odtwarzania akt, bez których nie da się niekiedy reaktywować spółki.
  • wreszcie, możemy mieć problemy z odtworzeniem spisu mienia spółki, tj. z wykazaniem, że spółka miała majątek, którego zwrotu dochodzimy. Tu również znajdują zastosowanie wszelkie reguły związane z poszukiwaniem i odtwarzaniem akt. Pomocne mogą być akta w starych księgach wieczystych, zapisy w rejestrach gruntów, kwity podatkowe, bilanse spółek.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/139/t128907.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/prezes;odpowie;mimo;ze;spolka;nie;poniosla;straty,91,0,818011.html) Prezes odpowie, mimo że spółka nie poniosła straty
Na koniec wreszcie dwie istotne uwagi. Na odtwarzanie spółek nie zostało już wiele czasu, albowiem wpisy do dotychczasowego rejestru handlowego zachowują moc prawną do dnia 31 grudnia 2013 r., a później ją tracą. Oznacza to w praktyce, że nie będzie prawdopodobnie po tej dacie możliwości reaktywacji spółek, a w każdym razie będzie ona bardzo utrudniona.

Po drugie, należy pamiętać o tym, że po reaktywacji spółki musi ona spełniać wszelkie wymogi związane z funkcjonowaniem zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, a więc mieć niezbędny kapitał zakładowy, a także prowadzić pełną księgowość i składać deklaracje podatkowe. Odpowiedzialny jest za to zarząd spółki, więc przed przyjęciem funkcji w takim zarządzie warto jest zastanowić się nad tym, jakie na nas będą ciążyły obowiązki i czy będziemy dysponowali środkami, by je wypełnić.

Autor jest adwokatem z Celichowski - Szyndler i Partnerzy Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych